بازار اول و دوم بورس چیست

بورس چیست ؟ (معرفی انواع بورس و نهاد های مرتبط با آن در ایران)
از زمانهای گذشته مردم یک جامعه نیازمند معامله با یکدیگر بودهاند؛ این معاملات بین طرفین به صورت گستردهتر شکل گرفته و بازار را تشکیل میدهد؛ به محل یا مکانی که عدهای به عنوان فروشنده محصول کالای خود را عرضه میکنند و در قبال آن، پول یا کالایی دریافت میکنند، بازار می گویند. بورس همانند دیگر بازار ها است که از 3 رکن داراییها، فروشندگان و خریداران تشکیل شده است، با این تفاوت که مکان ثابت و مشخصی نیست. بیشتر در قالب شبکه اینترنتی انجام میشود و اینکه دارایی مورد معامله شامل سهام، اوراق مشارکت و … میباشد. در بورس برخلاف دیگر بازارها دارایی مورد معامله جنبه فیزیکی ندارد و جنبه مالی دارد؛ پس این سوال برای افراد پیش میآید که آیا سرمایهگذاری در چنین بازاری خوب است یا خیر؟
مزایای بورس :
کسب درآمد
یکی از اهداف هر فرد کسب سود از بازار است. در بازار بورس سهامدار یا سرمایهگذار به 2 طریق میتواند کسب درآمد کند.
روش اول: دریافت سود نقدی شرکتها
روش دوم: افزایش قیمت سهام که این روش بیشتر مد نظر است در بین سهام داران
امنیت و شفافیت در معاملات
یکی از مهمترین مزایای سرمایهگذاری در بورس ، امنیت در سرمایهگذاری و برخورداری از حمایت قانون و مقررات است. همچنین شرکتهایی که در آنها سرمایهگذاری میکنید موظف هستند که همه اطلاعات مهم خود مانند اطلاعات مالی، برنامهها و… را به بورس اعلام کنند.
حفظ ارزش پول در مقابل تورم
تورم هر ساله به خصوص در کشور ما رشد کرده و هر ساله ارزش پول نقد کمتر میشود؛ به طور مثال ارزش 5 میلیون تومان در سال 1389 خیلی بیشتر از ارزش 5 میلیون تومان در سال 1399 است؛ اما چگونه با سرمایهگذاری در بازار بورس ارزش پول ما در مقابل تورم حفظ میشود؟ افراد با خرید سهام یک شرکت در واقع به نسبت سهمی که خریداری کردهاند، در منافع این شرکت یعنی داراییهای شرکت و همچنین سود و زیان آن سهیم میشوند. در طول زمان، ارزش داراییهای شرکت متناسب با تورم افزایش مییابد و شرکت در اثر فعالیتهای اقتصادی که انجام میدهد سود قابل قبولی به دست میآورد. در نتیجه افرادی که اقدام به خرید سهام شرکتها میکنند میتوانند از سرمایه خود در مقابل تورم محافظت کنند.
قابلیت نقد شوندگی بالا
یکی از مشکلات دیگر بازارها نقد شوندگی کم در آنهاست؛ اما نقد شوندگی چیست؟ نقد شوندگی یعنی آنکه در کمترین زمان ممکن بتوان داراییهای خود را با پول معامله کرد یا بطور کلی بتوانیم بفروشم؛ فرض کنید شما یک ماشین یا ملک دارید و بنا به دلیلی نیازمند پول نقد میشوید. پس باید دارایی خود را بفروشید، اما سختیهایی پیش رو دارید که خریدار پیدا شود، قیمت روز دارایی شما چقدر است و ….. .
اما در بازار بورس در چند ثانیه میتوان تمام دارایی خود را نقد کرد و اینکه از قیمت روز دارایی خود خبر دارید و امنیت خیلی بالایی در معامله برقرار است.
هدایت سرمایه های سرگردان به سمت سرمایه گذاری های هدفمند
سرمایه های سرگردان مردم عادی با ورود به بورس به سمت سرمایه گذاری های هدفمند و مطمئن روانه میشود بازار اول و دوم بورس چیست و باعث رونق اقتصاد می گردد.
استفاده از سرمایه گذاری های خرد و کوچک تا بسیار بزرگ
افرادی که وارد بازار بورس میشوند برخلاف دیگر بازارها که به سرمایه اولیه نسبتا زیادی نیاز دارند با سرمایه کوچکی میتوانند شروع به کار و سرمایهگذاری کنند.
مستمر و مداوم بودن بازار
بازار بورس یک بازار مستمر و مداوم است که امکان سرمایه گذاری های کوتاه مدت، میانمدت و بلندمدت را برای سرمایهگذاران فراهم میکند.
وجود اوراق بهادار با ریسک و بازدهی های مختلف
در بازار بورس، اوراق بهادار متفاوتی با درصد بازدهی متفاوت و میزان ریسک پذیری متفاوت وجود دارد که این بستر را فراهم کرده است تا هر فرد بتواند با میزان ریسک پذیری که دارد در این بازار سرمایهگذاری کرده و کسب درآمد کند.
بورس بازاری است که در آن داراییهای مختلف مورد معامله قرار میگیرد؛ از این رو، انواع بازارها را میتوان به سه دستهی کلی زیر طبقهبندی کرد:
1- بورس کالا
بازاری که در آن خرید و فروش کالاهای معین صورت میگیرد و به طور منظم و دائم فعال است، بورس کالا نام دارد. در بورس کالا معمولا مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار میگیرد. هر بورس کالایی را با نام همان کالایی که مورد معامله قرار میگیرد، نامگذاری میکنند؛ مثل بورس نفت و بورس گندم.
2- بورس ارز
در بورس ارز، همان طور که از نام آن مشخص است، کار خرید و فروش پولهای خارجی انجام میگیرد. این بورس در کشور ما فعال نیست؛ اما در کشورهای پیشرفته فعالیت چشمگیری دارد.
3- بورس اوراق بهادار
در بورس اوراق بهادار داراییهای مالی از قبیل سهام، اوراق مشارکت و… مورد معامله قرار میگیرد.
کار اصلی بورس اوراق بهادار این است که زمینهای فراهم میآورد تا دو گروه از مردم، به طور قانونی، در یک فعالیت اقتصادی شریک و علاوه بر تامین نیازهای یکدیگر، از منفعت و سود این فعالیت بهره مند شوند.
نهاد های بورسی:
شورای عالی بورس
شورای عالی بورس، بالاترین رکن بازار اوراق بهادار است و مهمترین وظیفه آن تصویب سیاستهای کلان و خط مشیهای بازار و همچنین اعمال نظارت بر اجرای قانون بازار اوراق بهادار است. اعضای شورای بورس شامل وزیر امور اقتصاد و دارایی در سمت ریاست شورا، وزیر بازرگانی، رئیس بانک مرکزی، روسای اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و اتاق تعاون، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در سمت دبیر شورا و سخنگوی سازمان، ۳ نفر خبره مالی از بخش خصوصی با مشورت تشکلهای حرفهای بازار به پیشنهاد وزیر امور اقتصاد و دارایی و تصویب هیئت وزیران، یک نفر خبره از بخش خصوصی به پیشنهاد وزیر ذیربط و تصویب هیئت وزیران برای هر بورس کالایی
سازمان بورس
یک موسسه عمومی غیر دولتی است که به وسیله یک هیئت مدیره ۵ نفره که از میان کارشناسان بخش غیردولتی که دارای حسن شهرت و تجربه در رشته مالی هستند با پیشنهاد رئیس شورا و تصویب شورا انتخاب میشوند، اداره میشود. بر اساس قانون بازار اوراق بهادار این نهاد ایجاد شده تا زیر نظر شورای عالی بورس به تدوین قوانین و مقررات و نظارت بر اجرای آنها و سایر وظایف تعیینشده در قانون بازار بورس و اوراق بهادار میپردازد. به عبارت دیگر مقام ناظر در بازار اوراق بهادار ایران به دو نهاد شورای عالی بورس و سازمان بورس و اوراق بهادار تقسیم میشود.
بورس اوراق بهادار تهران
یک شرکت سهامی عام انتفاعی است که عملیات اجرایی بازار اوراق بهادار را برعهده دارد. از مهمترین وظایف این نهاد میتوان به مواردی از قبیل تشکیل، سازماندهی و اداره بازار اوراق بهادار، پذیرش اوراق بهادار، وضع و اجرای ضوابط حرفهای و انضباطی برای اعضا و نظارت بر فعالیت آنها و نظارت بر حسن انجام معاملات اوراق بهادار پذیرفتهشده اشاره کرد. اداره بورس بازار اول و دوم بورس چیست اوراق بهادار تهران بر عهده هیئت مدیره ۷ نفره است که اعضای آن را مجمع عمومی انتخاب میکند. اعضا برای مدت ۲ سال انتخاب میشوند. اداره امور اجرایی هم بر عهده مدیرعامل شرکت است که توسط هیئت مدیره انتخاب میشود.
بورس کالای ایران
بازار متشکل و منسجمی است که تعداد زیادی از عرضه کنندگان، کالای خود را در آن عرضه میکنند.
این کالاها توسط کارشناسان قیمتگذاری شده و سپس به خریداران فروخته میشود. از مهمترین اهداف بورس کالا میتوان به موارد ذیل اشاره نمود .
- ایجاد بازاری قانونمند و سازمان یافته جهت تسهیل داد و ستد کالاها
- ساماندهی بازار کالاها
- کشف شفاف قیمت کالاها بر اساس تعامل و تقابل عرضه و تقاضا و نیاز بازار
- برقراری امکان اعمال مدیریت ریسک در بازار
- امکان انجام معاملات نقد، نسیه، سلف، آتی و اختیار با استفاده از ابزارهای نوین مالی
- توسعه سرمایهگذاری و فراهمسازی تسهیلات مالی برای خرید و فروش
- اطلاع رسانی درباره وضعیت بازار داخلی و خارجی کالاهای پذیرش شده
سایت کدال
سامانه جامع اطلاعرسانی ناشران اوراق بهادار تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار است. این سامانه الکترونیکی طبق ماده ۲، قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب اول آذر ۱۳۸۴ سازمان بورس و اوراق بهادار، برای حمایت از سرمایهگذاران و با هدف ساماندهی، حفظ و توسعه بازار شفاف و کارای اوراق بهادار به منظور نظارت بر حسن اجرای این قانون تشکیل شده است. در این سامانه اطلاعات دستهبندی شده شرکتها در زمینه صورتهای مالی دورهای و میان دورهای، گزارش مجامع شرکتها، گزارش هیئت مدیره شرکتها، اطلاعیهها، پیشبینی درآمدها قرار دارد.
بازار گردان
بازارگردانان وظیفه حفظ مداوم و منظم بازار را برای سهام نماد یا نمادهایی خاص برعهده دارند. این نهاد مالی، در مواردی که سهام خاص خریدار ندارد در نقش خریدار و در مواردی که سهم خاص فروشنده نداشته باشد در نقش فروشنده در بازار فعالیت میکنند. طبق ماده ۱ قانون بازار اوراق بهادار بازارگردان، کارگزار معاملهگری است که پس از دریافت مجوز لازم با تعهد به افزایش نقدشوندگی و تنظیم عرضه و تقاضای اوراق بهادار معین و تحدید دامنه نوسان قیمت آن، به معامله آن اوراق میپردازد.
کارگزاران
کارگزاران به بازار اول و دوم بورس چیست عنوان نهاد واسط بین خریداران و فروشندگان به معامله (داد و ستد) میپردازند و در مقابل، درصدی از ارزش ناخالص معامله را تحت عنوان حق (کارمزد) کارگزاری دریافت میکنند. شرکتهای کارگزاری با اخذ مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار به ارائه خدماتی مانند مشاوره تخصصی، سبدگردانی، تاسیس صندوقهای سرمایهگذاری، علاوه بر انجام معامله اوراق بهادار برای خریداران و فروشندگان میپردازند.
صفر تا صد چگونگی ورود شرکت به بورس
چگونگی ورود شرکت به بورس یکی از دغدغه های مدیران شرکت های معتبر است که با رونق بازار سرمایه در سالهای اخیر و استقبال گسترده آحاد مردم از این بازار، شدت گرفته است. ورود شرکت به بورس بدون شک نقطه عطفی در دوران فعالیت شرکت محسوب می گردد. با رونق بازار سرمایه در سالهای اخیر و استقبال گسترده آحاد مردم از این بازار، اطلاع از ضوابط و چگونگی ورود شرکت به بورس، به یکی از پرسش های متداول از کارشناسان و مشاوران حقوقی بدل گشته است.
از قرن پانزدهم میلادی، به تدریج بورس شکل گرفت. ابتدا در بلژیک، سپس هلند، روسیه و به تدریج در تمام جهان بورس ها گسترش یافتند. ماسکوِی (Muscovy) اولین شرکت سهامی بود که توسط عدهای از تجار روسی شکل گرفت و کمپانی هند شرقی هم اولین شرکتی بود که سهام آن معامله شد.
از مزایای ورود شرکت به بورس، علاوه بر کسب منافع مالی ناشی از افزایش ارزش سهام شرکت، معافیت های مالیاتی، تامین منابع مالی برای پروژه های پیش رو، سرمایه گذاری ها و … شناخته شدن نام و برند پس از ورود شرکت به بورس و کسب اعتبار بیشتر در جامعه است. توصیه می شود جهت اخذ مشاوره، و آگاهی از چگونگی ورود شرکت به بورس با کارشناسان خبره شرکت های مشاور حقوقی ارتباط برقرار کنید.
ورود شرکت به بورس چه پیش نیازهایی دارد؟
ورود شرکت به بورس شرایطی دارد و تمامی شرکت ها اجازه ورود به بورس را ندارند. شرط اول آن است که شرکت شما از نوع سهامی باشد. شرکت های سهامی به دو نوع سهامی خاص و سهامی عام تقسیم می شوند. شرکت سهامی خاص، شرکتی است که مشارکت در آن بین تعداد محدودی سهام دار خاص باشد. حال اگر شرکت دارای شرایطی که در ادامه عنوان می کنیم باشد می تواند در بورس پذیرفته و بخشی از سهام خود را (بین 10 تا 20 درصد) به عنوان سهام شناور برای فروش به عموم مردم ارائه کند و تبدیل به شرکت سهامی عام شود.
شرط های لازم برای ورود شرکت به بورس چیست؟
- شرکت باید تابعیت ایرانی داشته باشد.
- سهامداران شرکت های متقاضی پذیرش در بورس، نباید برای اعمال حق رأی یا نقل بازار اول و دوم بورس چیست و انتقال سهام محدودیت قانونی مؤثر داشته باشند.
- در سهام شرکت، باید سهام با نام و دارای حق رأی وجود داشته باشد.
- شرکت متقاضی باید نزد سازمان بورس و اوراق بهادار تهران، ثبت شود.
پس از اینکه این پیش شرط ها فراهم شد، باید یک سری شرایط اختصاصی هم برای ورود و پذیرش شرکت ها در بورس رعایت شود. این شرایط اختصاصی، بسته به این که شرکت سهامی عام، قصد پذیرفته شدن در بازار اول-تابلوی اصلی و یا قصد پذیرش در بازار اول-تابلوی فرعی را داشته باشد، متفاوت بوده و پروسه چگونگی ورود شرکت به بورس را مشخص می کند.
شرایط لازم برای ورود شرکت به بورس در بازار اول – تابلوی اصلی:
- شرکت حداقل 20 درصد سهام شناور داشته باشد.
- میزان سرمایه ثبت شده شرکت حداقل ۱,۰۰۰ میلیارد ریال باشد.
- شرکت قبل از پذیرش در بورس حداقل، 3 سال سابقه فعالیت داشته باشد.
- شرکت نباید زیان انباشته داشته باشد و در 3 دوره مالی متوالی آخر، قبل از زمان پذیرش در بورس، سودآور بوده و چشم انداز اقتصادی روشنی داشته باشد.
- شرکت باید یک سیستم حسابداری منظم و مطلوب برای محاسبه بهای تمام شده داشته باشد.
- ارزش حقوق صاحبان سهام به کل دارایی های شرکت باید حداقل، 30 درصد باشد.
- صورت های مالی شرکت متقاضی باید به تأیید سازمان بورس و اوراق بهادار برسد. همچنین دعاوی حقوقی با اهمیتی نسبت به این صورت ها مطرح نباشد.
- مدیر عامل و اعضای هیأت مدیره نباید محکومیت قطعی کیفری داشته باشند.
شرایط لازم برای ورود شرکت به بورس در بازار اول – تابلوی فرعی:
- شرکت حداقل 15درصد سهام شناور داشته باشد.
- میزان سرمایه ثبت شده شرکت حداقل 500 میلیارد ریال باشد.
- شرکت قبل از پذیرش در بورس حداقل، 3 سال سابقه فعالیت داشته باشد.
- شرکت نباید زیان انباشته داشته باشد و در 2 دوره مالی متوالی آخر، قبل از زمان پذیرش در بورس، سودآور بوده و چشم انداز اقتصادی روشنی داشته باشد.
- شرکت باید یک سیستم حسابداری منظم و مطلوب برای محاسبه بهای تمام شده داشته باشد.
- ارزش حقوق صاحبان سهام به کل دارایی های شرکت باید حداقل، 20 درصد باشد.
- صورت های مالی شرکت متقاضی باید به تأیید سازمان بورس و اوراق بهادار برسد. همچنین دعاوی حقوقی بااهمیتی نسبت به این صورت ها مطرح نباشد.
- مدیر عامل و اعضای هیأت مدیره نباید محکومیت قطعی کیفری داشته باشند.
مزایای ورود شرکت به بورس:
- شرکت ها پس از ورود شرکت به بورس، از 10 درصد معافیت مالیاتی بهره مند هستند.
- ورود شرکت به بورس نوعی کسب اعتبار برای شرکت است. زیرا رعایت قوانین مالی و حسابداری مورد نظر سازمان بورس نشانه فعالیت منظم و آینده روشن شرکت است.
- با ورود شرکت به بورس و تبدیل شدن آن به سهامی عام تعداد سهام داران شرکت افزایش می یابد. وجود تعداد بیشتری خریدار و فروشنده موجب افزایش سرمایه و تامین مالی شرکت می شود.
- با ورود شرکت به بورس، شرکت ها می توانند با انتشار اوراق مشارکت و … جهت پیشبرد اهداف خود تامین مالی کنند.بازار اول و دوم بورس چیست
اگر پرسش چگونگی ورود شرکت به بورس ذهن شما را درگیر کرده، به شما تبریک می گوییم! قطعاً آیندهی روشنی در انتظار شرکت تحت مدیریت شماست. برای موفقیت در این راه، مشاوران با تجربه ما آماده ارائه بهترین راه حل ها، تشریح ضوابط و چگونگی ورود شرکت به بورس برای شما هستند.
قوانین ناظر بر چگونگی ورود شرکت به بورس
چگونگی ورود شرکت به بورس، ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ قوانین موجود برای ﭘﺬﯾﺮش شرکت در بورس، در ﻫﺮ ﯾﮏ ﺑﺎزارهای اول ﯾﺎ دوم متفاوت است. ورود شرکت به بورس شرایطی دارد که در مقاله قبلی به آن اشاره شد. حال اگر شرکتی تمامی موارد ذکر شده را دارا بود، چه طور باید این کار را انجام دهد و اصطلاحاً از کجا شروع کند؟ ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻘﺮرات سازمان بورس، ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی ﻣﺘﻘﺎﺿﯽ ﭘﺬﯾﺮش در بورس اوراق ﺑﻬﺎدار، باید ﺗﻤﺎم ﯾﺎ ﺑﺨﺸﯽ از ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭘﺬﯾﺮش را به واسطه و با همراهی ﻣﺸﺎوران ﭘﺬﯾﺮش ﮐﻪ از ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻮرس و اوراق ﺑﻬﺎدار ﺑﻪ ﻋﻨﻮان راﺑﻂ مجوز دارند، انجام دﻫﻨﺪ.
پذیرش شرکت در بورس و ورود شرکت به بورس ، ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ قوانین ﭘﺬﯾﺮش ﺳﻬﺎم شرکت های بورسی در ﻫﺮ ﯾﮏ از اﯾﻦ ﺑﺎزارﻫﺎ، فقط در ﯾﮑﯽ از ﺑﺎزارهای اول ﯾﺎ دوم انجام می شود. برای بررسی وضعیت شرکت های متقاضی باید مدارک لازم جهت بررسی به سازمان بورس و اوراق بهادار تسلیم شود. در ﻣﺎده 25 دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﭘﺬﯾﺮش شرکت ها در بورس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان که به طور مفصل به مبحث چگونگی ورود شرکت به بورس می پردازد، آمده است: ﻣﺘﻘﺎﺿیان ﺑﺎﯾﺪ ﻓﺮم درﺧﻮاﺳﺖ ﭘﺬﯾﺮش را ﺑﻪ همراه ﻣﺪارك زﯾﺮ در ﻗﺎﻟﺐ ﻓرم های مشخص، از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺸﺎوران ﭘﺬﯾﺮش ﺑﻪ سازمان ارائه کنند.
ﻣﺪارك لازم ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﯽ درﺧﻮاﺳﺖ ﭘﺬﯾﺮش شرکت در بورس
جهت تبیین فرآیند چگونگی ورود شرکت به بورس، ابتدا به فراهم آوردن مدارک مورد نیاز می پردازیم. مدارکی شامل:
- پرسشنامه پذیرش شرکت در بورس
- امیدنامه شرکت
- گواهی پرداخت حق پذیرش
- آخرین صورتهای مالی شرکت (صورت های سه دوره آخر به همراه گزارش بازرس قانونی بورس)
- آخرین صورتهای مالی میاندوره ای (6 ماهه حسابرسی شده)
- ارائه یک گزارش از وضعیت جاری و آتی شرکت
- ارائه صورت گزارش هیئت مدیره در مجامع (حداقل دو دوره اخیر)
- صورتجلسات مجامع عمومی دو سال اخیر به همراه آگهی در روزنامه رسمی
- ارائه برنامه کسب و کار سه ساله آتی، مصوب هیأت مدیره
- آخرین اساسنامه شرکت به همراه هرگونه تغییرات مندرج در روزنامه رسمی
- مشخص نمودن فهرست افراد مطلع از اﻃﻼﻋﺎت ﻧﻬﺎﻧﯽ ﺷﺮﮐﺖ (بر اساس ﺗﺒﺼﺮة ﯾﮏ ﻣﺎده46 ﻗﺎﻧﻮن ﺑﺎزار اوراق ﺑﻬﺎدار)
- آﺧﺮﯾﻦ ﻣﻔﺎﺻﺎ ﺣﺴﺎب ﻣﺎﻟﯿﺎﺗﯽ و اسناد مالیاتی ﭘﻨﺞ ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ شرکت
- مصوبه ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻣﺠﻤﻊ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻋﺎدي ﻣﺒﻨﯽ بر ﭘﺬﯾﺮش شرکت در ﺑﻮرس. هیأت مدیره در این مصوبه، ضمن اعلام آگاهی از قوانین ناظر بر چگونگی ورود شرکت به بورس، موافقت خود با قوانین و مقررات مربوطه را اعلام می دارد.
- ﺣﺴﺎﺑﺮس معتمد سازمان باید ساختار داﺧﻠﯽ ﺷﺮﮐﺖ را جهت ضمانت منافع تمام سهامداران تایید کند.
- ﻧﻤﻮدار ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ شرکت و ﺷﺮح ﻣﺨﺘﺼﺮي از سازمان پرسنلی شرکت.
- ﭘﺮواﻧﮥ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ و بهره برداری
- ارائه برنامه مجمع عمومی برای نحوه تقسیم ﺳﻮد ﺳﺎل ﻣﺎﻟﯽ ﺟﺎري و آﺗﯽ
- سایر اطلاعات مهمی که به تشخیص ناظر یا مشاور سازمان بورس مشخص شود.
فرآیند ﭘﺬﯾﺮش شرکت در بورس اوراق ﺑﻬﺎدار
در تشریح چگونگی ورود شرکت به بورس اشاره به مراحل زیر ضروری است:
- اراﺋﻪ درﺧﻮاﺳﺖ ﭘﺬﯾﺮش در ﺑﻮرس: ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺘﻘﺎﺿﯽ، ﺑﺎﯾﺪ درﺧﻮاﺳﺖ ﺧﻮد را در ﺳﺮﺑﺮگ ﺷﺮﮐﺖ، بر اساس قالب مورد تایید سازمان بورس، از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺸﺎور ﭘﺬﯾﺮش اراﺋﻪ دﻫﺪ.
- ارائه مدارک تکمیلی (که مشاور سازمان بورس تشخیص می دهد).
- – وارﯾﺰ بخشی (50 درصد) از ﺣﻖ ﭘﺬﯾﺮش ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪه و ارائه رسید ﺟﻬﺖ درج در ﭘﺮوﻧﺪه. (ﺣﻖ ﭘﺬﯾﺮش ﺷﺮﮐﺖ در ﺑﻮرس، دو در ﻫﺰار ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﺷﺮﮐﺖ است).
- ﻃﺮح ﮐﻠﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺘﻘﺎﺿﯽ باید در این مرحله مشخص باشد.
- اﻣﯿﺪﻧﺎﻣﻪ ﭘﺬﯾﺮش شرکت در بورس که شامل اطلاعات ﻣﻌﺮف شرکت در ﺧﺼﻮص طرح ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر، برنامه ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎ و ﻧﯿﺰ ﭼﺸﻢ اﻧﺪاز ﺷﺮﮐﺖ است.
- تشکیل ﺟﻠﺴﻪ ﻫﯿﺌﺖ ﭘﺬﯾﺮش، در ﺧﺼﻮص ﭘﺬﯾﺮش ﯾﺎ عدم پذیرش درﺧﻮاﺳﺖ ﺷﺮﮐﺖ.
پس از برگزاری این جلسه، تصمیم اعضا به شرکت متقاضی اعلام می گردد.
درج در ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻧﺮخ ﻫﺎي ﺑﻮرس
اگر ﻫﯿﺌﺖ ﭘﺬﯾﺮش ﺑﺎ ﭘﺬﯾﺮش ﺷﺮﮐﺖ در ﺑﻮرس موافق باشند، ﻣﺮﺣﻠﻪ درج، در دﺳﺘﻮر ﮐﺎر ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد. این به معنای قرار دادن اﻣﯿﺪﻧﺎﻣﻪ ﻧﻬﺎﯾﯽ و اﻃﻼع رﺳﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺑﺎزار در رابطه با درج ﺷﺮﮐﺖ در ﻓﻬﺮﺳﺖ شرکت های ﺑﻮرسی اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ، اوراق ﺳﭙﺮده ﮔﺬاري شرکت در اختیار ﺷﺮﮐﺖ ﺳﭙﺮده ﮔﺬاري ﻣﺮﮐﺰي و ﺗﺴﻮﯾﻪ وﺟﻮه قرار گرفته و اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻬﺎﻣﺪاران ﺷﺮﮐﺖ، وارد ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻣﻌﺎﻣﻼت ﺑﻮرس ﻣﯽ گردد. در این مرحله چگونگی ورود شرکت به بورس، از نظر فنی و قیمت کارشناسی نماد شرکت مشخص می گردد.
عرضه سهام و آغاز معاملات
پس از مرحله درج نماد، جلسه معارفه ای جهت آشنایی فعالان بازار با شرکت جدیداً پذیرش شده برگزار می شود.
سپس تاریخی جهت عرضه اولیه (IPO) سهام شرکت در بازار تعیین می شود. یک روز پس از عرضه اولیه سهام، نماد شرکت جهت خرید و فروش در بازار سهام طبق روال و قوانین حاکم بر بازار باز می شود.
عرضه اولیه سهام در بورس (IPO)
اگر تمامی مراحل بالا را با موفقیت پشت سر گذاشتید به شما تبریک می گوییم! اطمینان داشته باشید مشاوران خبره ما، با تسلط بر قوانین ناظر بر چگونگی ورود شرکت به بورس آماده ارائه بهترین خدمات به شما هستند.
بازار اول و دوم بورس چیست
مشاوره رایگان
برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.
- 02191004770
- [email protected]
- تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15
خانه / سرمایه گذاری و بورس / تفاوت بازار اول، بازار دوم، تابلوی اصلی، تابلوی فرعی بورس و شرایط پذیرش در آن ها چیست؟
تفاوت بازار اول، بازار دوم، تابلوی اصلی، تابلوی فرعی بورس و شرایط پذیرش در آن ها چیست؟
سازمان بورس اوراق بهادار از شهریور ۱۳۸۱ تصمیم به طبقه بندی شرکت ها بر اساس درصد شناوری سهام؛ میزان سرمایه ثبت شده؛ میزان شفافیت؛ سودآوری و …. در دو گروه بازار اول و بازار دوم گرفت. ما در این مطلب قصد داریم به بررسی تفاوت بازار اول، بازار دوم، تابلوی اصلی، تابلوی فرعی بورس و شرایط پذیرش در آن ها بپردازیم.
تفاوت بازار اول و دوم و تالارهای اصلی و فرعی بورس چیست؟
در مقالات قبلی درباره بازار بورس و فربورس و شرایط پذیرش در آن توضیح دادیم. در واقع شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار طبق درصد شناوری سهام؛ میزان سرمایه ثبت شده؛ میزان شفافیت؛ سودآوری و …. در دو گروه بازار اول و بازار دوم تقسیم بندی می شوند و خود بازار اول هم به دو زیرمجموعه تابلوی اصلی و تابلوی فرعی طبقه بندی می شود.
سازمان بورس اوراق بهادار از شهریور ۱۳۸۱ به دلیل شفاف سازی وضعیت سهام مختلف برای خریداران و فروشندگان، ایجاد رقابت بین مدیران شرکت ها و تفکیک شرکت های نقد شونده و غیر نقد شونده، تصمیم گرفت شرکت های پذیرش شده در بازار را تقسیم بندی کند.
همانطور که در فوق هم اشاره کردیم شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار طبق درصد شناوری سهام؛ میزان سرمایه ثبت شده؛ میزان شفافیت؛ سودآوری و …. در دو گروه بازار اول و بازار دوم تقسیم بندی می شوند و خود بازار اول هم به دو زیرمجموعه تابلوی اصلی و تابلوی فرعی طبقه بندی می شود.
به جدول زیر توجه کنید.
معیار | الزام | بازار اول تابلوی اصلی | بازار اول تابلوی فرعی | بازار دوم |
معیارهای عمومی | سودآوری آخرین سال مالی حسابرسی شده و سودآوری آتی | ✔ | ✔ | ✔ |
عدم وجود زیان انباشته | ✔ | ✔ | ✔ | |
مثبت بودن جمع جریان خالص وجه نقد ناشی از عملیات ۲ سال مالی قبل | ✔ | ✔ | ✔ | |
گزارش حسابرس مردود یا عدم اظهارنظر نباشد. | ✔ | ✔ | ✔ | |
جمع بندهای شرط گزارش حسابرس بااهمیت نباشد. | ✔ | ✔ | ✔ | |
معیارهای اختصاصی | حداقل مبلغ سرمایه ثبت شده به میلیارد ریال | ۱۰۰۰ | ۵۰۰ | ۲۰۰ |
حداقل درصد سهام شناور آزاد | ۲۰ | ۱۵ | ۱۰ | |
حداقل تعداد سهامداران | ۱۰۰۰ | ۷۵۰ | ۲۵۰ | |
حداقل درصد حقوق صاحبان سهام | ۳۰ | ۲۰ | ۱۵ | |
حداقل درصد روزهای معاملاتی شرکت به کل | ۳۵ | ۳۵ | – | |
حداقل درصد معاملات سهام ثبت شده شرکت بدون احتساب معاملات عمده | ۴.۵ | ۳ | – | |
معیارهای پیشنهادی | حداقل امتیاز اطلاعرسانی(درصد) | ۲۰ | ۲۰ | – |
حداقل قیمت بازار سهام (ریال) | ۱۰۰۰ | ۱۰۰۰ | – |
شرکت ها برای پذیرش در تابلوی اصلی بازار اول بورس چه شرایطی باید داشته باشد؟
ماده ششم: شرایطی که متقاضیان برای پذیرش سهام عادی در تابلوی اصلی بازار اول، باید داشته باشند به شرح زیر می باشد:
۱. شرکت سهامی عام باشد و حداقل میزان سرمایه ثبت شده آن یک هزار میلیارد ریال باشد
۲. تمام سرمایه شرکت باید سهام عادی باشد و برای برخی از سهامداران امتیازات خاصی قرار نداده باشد.
تبصره: سهام شرکتهایی که بخشی از سهام آنها دارای شرایط ویژه باشد، در صورت تأیید هیئت پذیرش، با رعایت مقررات مربوطه قابل پذیرش خواهد بود.
۳. تعداد سهامداران شرکت حداقل ۱۰۰۰ نفر و از سهام ثبتشدۀ آن حداقل ۲۰ درصدش شناور باشد.
۴. شرکت باید دست کم به مدت ۳ سال سابقۀ فعالیت در صنعت بدون اینکه در این مدت موضوع فعالیت آن تغییر کرده باشد را داشته باشد. همچنین از مدت مأموریت حداقل دو نفر از مدیران فعلی آن، حداقل شش ماه سپری شده باشد.
تبصره: هیئت پذیرش میتواند سوابق قبلی فعالیت متقاضیانی را که در اثر ادغام یا تغییر ساختار تشکیل شدهاند، مشروط بر آنکه منطبق با فعالیت فعلی آنها باشد به عنوان سابقه فعالیت بپذیرد. در هر صورت متقاضی باید دارای حداقل دوسال سابقۀ فعالیت با ساختار فعلی باشد.
۵. در سه دورۀ مالی متوالی منتهی به پذیرش که حداقل دو دورۀ آن سال مالی کامل باشد، سودآور بوده و همچنین چشمانداز روشنی از تداوم سودآوری و فعالیت شرکت در صنعت مربوط وجود داشته باشد.
۶. زیان انباشته نداشته باشد.
۷. براساس آخرین صورتهای مالی سالانه حسابرسی شده، نسبت حقوق صاحبان سهام به کل داراییها، حداقل ۳۰ درصد باشد. در مورد متقاضیانی که مشمول مادۀ ۸ این دستورالعمل هستند، نسبت یادشده بر مبنای ضوابط ناظر بر متقاضی، تعیین میشود.
۸. اساسنامه متقاضی باید منطبق با اساسنامه نمونه مصوب هیئت مدیره سازمان و الزامات و شرایط تعیینشده توسط سازمان و سایر مراجع ذیصلاح، تدوین شده باشد.
۹. سود عملیاتی شرکت در دو دورۀ مالی منتهی به پذیرش از کیفیت بالایی برخوردار بوده و مجموع جریان خالص وجه نقد ناشی از فعالیتهای عملیاتی آن طی این دورهها مثبت باشد.
بند نه مکرر: حداقل یک بازارگردان داشته باشد.
۱۰. گزارش حسابرس در مورد صورتهای مالی دو دورۀ مالی منتهی به پذیرش، عدم اظهارنظر یا اظهارنظر مردود نباشد. همچنین گزارش حسابرس مستقل و بازرس قانونی نباید شامل بندهای ناشی از عدم انجام تعدیلات در درآمدها، هزینهها، سود، زیان، بدهیها و تعهدات احتمالی و مغایرت در حسابهای متقاضی باشد.
۱۱. دعاوی حقوقی له یا علیه شرکت، دارای اثر با اهمیت بر صورتهای مالی، وجود نداشته باشد.
تبصره: در مواقعی که شکایتی علیه شرکت در حال پذیرش واصل گردد با توجه به مسئولیت سهامداران قبل از عرضه اولیه در خصوص دعاوی حقوقی مربوط به قبل از تاریخ عرضه اولیه سهام، تا زمان دریافت حکم قطعی مبنی بر رفع شکایت علیه شرکت در حال پذیرش مطابق قاعده کلی زیر و به تشخیص هیئت پذیرش عمل می شود:
الف. دریافت ضمانت نامه بانکی از سهامداران عمده
ب. توثیق سهام سهل البیع شرکت های پذیرفته شده دیگر غیر از شرکت در حال پذیرش به ارزش حداقل دو برابر ارزش سهام عرضه شده و با حداقل قیمت سهام فوق در شش ماه گذشته
ج. مسدود کردن بخشی از سهام شرکت در حال عرضه اولیه
۱۲. به تأیید حسابرس، از سیستم اطلاعات حسابداری (از جمله حسابداری مالی و حسابداری بهای تمام شده) مطلوب و متناسب با فعالیت خود و شرایط پذیرش در بورس (از جمله توانایی تهیه و افشای اطلاعات مالی به موقع و قابل اتکاء) برخوردار باشد.
تبصره: درخصوص بند ۱۰ و ۱۱ ماده ۶، در صورتی که ارزش ریالی دعاوی حقوقی، میزان مغایرت در حسابها یا تعهدات و تعدیلات احتمالی متقاضی از میزان سود انباشته در زمان پذیرش و عرضه کمتر باشد، با اخذ تعهد کتبی از سهامدار/ سهامداران عمده مبنی بر عدم تقسیم سود به میزان مبالغ فوقالذکر و پذیرش ضمان (جبران خسارات وارده به شرکت و سهامداران) در صورت نقض این تعهد، با تکلیف به افشای میزان تعهدات احتمالی و لحاظ تعهدات مذکور در ارزشیابی شرکت، هیئت پذیرش اختیار دارد با پذیرش سهام متقاضی موافقت کند.
ماده هفتم: اعضای هیئتمدیره و مدیرعامل متقاضی دارای سابقۀ محکومیت قطعی کیفری یا تخلفاتی مؤثر طبق قوانین و مقررات حاکم بر بازار اوراق بهادار یا سوء شهرت حرفهای نباشند.
ماده هشتم: چنانچه تأسیس و فعالیت متقاضی مشمول رعایت ضوابط خاص یا اخذ مجوزهای قانونی باشد، متقاضی موظف است علاوه بر رعایت مفاد این دستورالعمل، موارد یادشده را نیز رعایت نماید.
ماده نهم: هرگونه انتقال، به استثنای انتقالات قهری، نسبت به بیش از ۵۰ درصد سهام متعلق به سهامداران عمده، منوط به اظهارنظر کتبی بورس و موافقت هیئت پذیرش خواهد بود.
تبصره: چنانچه سهامدار عمده در نظر داشته باشد کمتر از ۵۰ درصد سهام خود را واگذار نماید، لکن در نتیجه انتقال فوق خریدار سهام در زمره سهامدار عمده قرار گیرد، نقل و انتقال اینگونه سهام نیز منوط به اظهارنظر کتبی بورس و موافقت هیئت پذیرش خواهد بود.
شرکت ها برای پذیرش در تابلوی فرعی بازار اول بورس چه شرایطی باید داشته باشد؟
متقاضی پذیرش سهام عادی در تابلوی فرعی بازار اول به استثنای موارد زیر، تابع شرایط خاص پذیرش در تابلوی اصلی بازار اول و مفاد این دستورالعمل است:
۱. سهامی عام بوده و سرمایه ثبت شدۀ آن از پانصد میلیارد ریال کمتر نباشد.
۲. درصد سهام شناور و تعداد سهامداران آن به ترتیب کمتر از ۱۵ درصد سرمایۀ ثبت شده و ۷۵۰ نفر نباشد.
۳. بر اساس آخرین صورتهای مالی سالانۀ حسابرسی شده، نسبت حقوق صاحبان سهام به کل داراییها، حداقل ۲۰ درصد باشد.
۴. در دو دوره مالی منتهی به پذیرش، سودآور بوده و همچنین چشمانداز روشنی از تداوم سودآوری و فعالیت شرکت در صنعت مربوط وجود داشته باشد.
۵. حداقل باید سه سال سابقه فعالیت در صنعت مربوطه داشته و طی این مدت موضوع فعالیت آن تغییر نکرده باشد. همچنین از مدت مأموریت حداقل دونفر از مدیران فعلی آن، حداقل شش ماه سپری شده باشد.
بند پنج مکرر: حداقل یک بازارگردان داشته باشد.
۶. هیئتپذیرش میتواند سوابق قبلی فعالیت متقاضیانی را که در اثر ادغام یا تغییر ساختار تشکیل شدهاند، مشروط بر آنکه منطبق با فعالیت فعلی آنها باشد بهعنوان سابقه فعالیت بپذیرد. در هر صورت متقاضی باید دارای حداقل دوسال سابقه فعالیت با ساختار فعلی باشد.
شرکت ها برای پذیرش در بازار دوم بورس چه شرایطی باید داشته باشد؟
متقاضی پذیرش سهام عادی در بازار دوم به استثنای موارد زیر، تابع شرایط خاص پذیرش در تابلوی اصلی بازار اول و مفاد این دستورالعمل است:
۱. سهامی عام بوده و سرمایه ثبت شدۀ آن از دویست میلیارد ریال کمتر نباشد.
۲. درصد سهام شناور و تعداد سهامداران آن به ترتیب کمتر از ۱۰ درصد سرمایۀ ثبت شده و ۲۵۰ نفر نباشد.
۳. بر اساس آخرین صورتهای مالی سالانۀ حسابرسی شده، نسبت حقوق صاحبان سهام به کل داراییها، حداقل ۱۵ درصد باشد.
۴. در یک دوره مالی منتهی به پذیرش، سودآور بوده و همچنین چشمانداز روشنی از تداوم سودآوری و فعالیت شرکت در صنعت مربوط وجود داشته باشد.
۵. حداقل یک بازارگردان داشته باشد.
۶. حداقل باید دوسال سابقه فعالیت در صنعت مربوطه داشته و طی این مدت موضوع فعالیت آن تغییر نکرده باشد.
۷. هیئت پذیرش میتواند سوابق قبلی فعالیت متقاضیانی را که در اثر ادغام یا تغیییر ساختار تشکیل شدهاند، مشروط بر آنکه منطبق با فعالیت فعلی آنها باشد بهعنوان سابقه فعالیت بپذیرد. در هر صورت متقاضی باید دارای حداقل یک سال سابقه فعالیت با ساختار فعلی باشد.
Compatible data.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.
- Pina & Associates Insurance
- Payment at Contingency
- Amount of Payment
Two Most-Cited Reason
Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.
بورس چیست ؟
یکی از بازارهایی که این روزها برای تعیین قیمت و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار مورد استفاده قرار میگیرد، بازار بورس است. این بازار دارای قوانین، گروهبندیها و سازوکار مخصوص به خود است؛ که هر سرمایهگذار با توجه به میزان دارایی، ریسکپذیری، دانش، مهارت و شناخت خود میتواند انتخابهای متفاوتی در آن داشته باشد.
به گزارش رصد بورس یکی از بازارهایی که این روزها برای تعیین قیمت و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار مورد استفاده قرار میگیرد، بازار بورس بازار اول و دوم بورس چیست است. این بازار دارای قوانین، گروهبندیها و سازوکار مخصوص به خود است؛ که هر سرمایهگذار با توجه به میزان دارایی، ریسکپذیری، دانش، مهارت و شناخت خود میتواند انتخابهای متفاوتی در آن داشته باشد.
البته بازارهای موازی دیگری مانند طلا، ارز و مسکن نیز وجود دارند که از گذشته طرفداران خاص خود را داشتند؛ اما این روزها مشکلاتی مانند نوسان بالا در ارز، عدم نقدشوندگی در بازار مسکن و همچنین نیاز به سرمایه بالا برای فعالیت در آن و… باعث شده از محبوبیت آنها کاسته شود و در کنار افراد جدید و مبتدی، سرمایه گذاران سنتیتر هم بورس را برای ادامه فعالیت انتخاب کنند. در ادامه به توضیح انواع بازار بورس در ایران، چگونگی سرمایهگذاری و فعالیت در آن و بررسی مزایای سرمایهگذاری در بورس میپردازیم.
انواع بازار بورس در ایران
در ایران بازار بورس به چهار بخش اصلی تقسیم میشود: بورس اوراق بهادار- فرابورس- بورس کالا و بورس انرژی؛ البته در بازارهای جهانی، بورس ارز هم وجود دارد که در آن ارزهای خارجی مبادله میشوند، اما هماکنون در ایران بورس ارز وجود ندارد و خرید و فروش ارز به صورت آزاد و توسط دلالان صورت میگیرد.
- بورس اوراق بهادار تهران: همانطور که از نام آن پیداست، در این بازار انواع اوراق بهادار مثل اوراق مشارکت و سهام شرکتهای بورسی مورد معامله قرار میگیرد. این بازار معروفترین بخش بازار بورس است که افراد به سادگی با دریافت کد بورسی و سرمایه اولیه ۵۰۰ هزار تومان و طی کردن دورههای آموزشی پایه میتوانند معاملات خود را در آن آغاز کنند.
این بخش از بازار بورس بیشترین پیشرفت و تغییرات را از گذشته تاکنون داشته و قوانین آن مورد اصلاحات بسیاری قرار گرفته است؛ میتوان ادعا کرد که تمرکز اصلی اکثر سرمایهگذاران بورسی، همین بخش است.
در بازار بورس و اوراق بهادار تهران معاملات از ساعت ۸:۳۰ آغاز شده و تا ۱۲:۳۰ ادامه خواهد داشت؛ بازه زمانی ۸:۳۰ الی ۹:۰۰ مرحله پیشگشایش نام دارد و شما میتوانید سفارشات خود را ثبت کنید؛ اما معاملات راس ساعت ۹:۰۰ آغاز خواهد شد. همچنین روزهای فعالیت این بازار شنبه تا بازار اول و دوم بورس چیست چهارشنبه (به غیر از ایام تعطیل رسمی) است.
- فرابورس: بازار فرابورس در ایران از سال ۱۳۸۸ فعالیت خود را آغاز کرد و در واقع همان بورس است، اما با قوانین سادهتر برای شرکتهایی که قصد عرضه سهام خود را دارند؛ به عبارتی شرکتهایی که شرایط پذیرش در بورس را نداشتهاند، میتوانند با قوانین سادهتر سهام خود را در بازار فرابورس عرضه کنند. این بازار شامل سه بخش به شرح زیر است:
بازار اول: سهمهایی که دامنه نوسان آنها ۵درصد (بدون در نظر بازار اول و دوم بورس چیست گرفتن حجم مبنا) است.
بازار دوم: شرکتهای تازه تاسیس، شرکتهایی که تمایل دارند از سهامی خاص به سهامی عام تبدیل شوند و برای این منظور نیاز به جذب سرمایه دارند؛ شرکتهای زیانده اغلب در این بازار جای میگیرند.
- بازار پایه: بازار پایه بر مبنای دامنه نوسان معاملات به سه بخش زرد (دامنه نوسان ۳ درصد)، نارنجی (دامنه نوسان ۲ درصد) و قرمز (دامنه نوسان ۱ درصد) تقسیم میشود. این دسته از شرکتها عموما دارای ریسک بالایی برای سرمایه گذاری هستند. به همین دلیل دامنه نوسان آنها دارای محدودیت است. سرمایهگذاری در این نوع شرکتها به افراد تازه وارد پیشنهاد نمیشود.
- بورس کالا: در بورس کالا، کالاهایی چون زعفران، پنبه، گندم و… معامله میشود. ریسک این بازار به نسبت بورس اوراق بهادار کمتر است؛ و سازوکار آن بر مبنای قیمتگذاری محصول توسط کارشناسان مربوطه و سپس عرضه برای خریداران است. بورس کلا دارای دو بازار فیزیکی و مشتقه است؛ که در بازار فیزیکی کالاها و در بازار مشتقه اوراق مبتنی بر کالا معامله میشوند.
- بورس انرژی: آخرین بازار بورسی که در سال ۱۳۹۱ در ایران راهاندازی شد، بورس انرژی است که خود به نوعی بورس کالا شناخته میشود. در این بازار معاملات حاملهای انرژی و اوراق بهادار (مثل محصولات نفتی و مشتقات آن) صورت میگیرد.
چگونگی سرمایهگذاری در بورس
برای شروع فعالیت در تمامی بازارهای بورس، شما باید ابتدا در سامانه سجام ثبت نام کرده و کد معاملاتی دریافت کنید. حتی سرمایهگذاران قدیمیتر که قبل از راهاندازی این سامانه در بورس فعالیت میکردند، هماکنون باید سجامی شوند تا بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند.
به طور خلاصه روند ثبت نام در سجام بدین شرح است: ورود به سامانه، درج شماره تلفن، پرداخت هزینه به صورت آنلاین، پر کردن فرمها شامل اطلاعات هویتی، ارتباطی، بانکی و…، انجام احراز هویت به صورت حضوری یا غیر حضوری و در نهایت دریافت کد بورسی پس از گذشت چند روزاز طریق پیامک.
مرحله بعد انتخاب یک کارگزاری و ثبت نام در آن است. ممکن است تفاوت جزئی در روند ثبت نام کارگزاریهای مختلف وجود داشته باشد، اما فرآیند کلی آنها به یک شکل است و اطلاعات مختلفی مانند هویتی، ارتباطی و… از شما دریافت خواهد شد، احراز هویت انجام شده و اطلاعات ورود به پنل معاملاتی برایتان از طریق پیامک ارسال میشود.
همچنین برخی کارگزاریها خدماتی چون: امکان ثبت نام همزمان در سامانه سجام و سایت کارگزاری به صورت رایگان، امکان انجام احراز هویت (مربوط به کارگزاری) به صورت غیرحضوری و… برایتان فراهم میکنند.
مزایای بازار بورس
اگرچه در مدت اخیر بازار بورس طرفداران زیادی پیدا کرده است، اما همچنان ترسی برای سرمایهگذاری در آن وجود بازار اول و دوم بورس چیست دارد. این ترس ریشه در طرز فکر سنتی دارد. همچنین عدم برخورداری از دانش کافی برای سرمایهگذاری در این بازار را نیز میتوان دلیل دیگر آن دانست.
اعتمادی که مردم از زمانهای دور به بانکها داشتند، باعث شده همچنان سپردهگذاری در بانک را نوعی سرمایهگذاری مناسب به حساب بیاورند! اما در واقعیت سودهای بانکی آنقدر ناچیز هستند که با گذر زمان، از ارزش دارایی شما کاسته خواهد شد و بنابراین سپردهگذاری در بانک را نمیتوان سرمایهگذاری (حداقل از نوع سودده) برشمارد. در صورتیکه سود بازار بورس (اگر شما از دانش و مهارت کافی برخوردار باشید)، آنقدر زیاد است که نه تنها ارزش پولتان کم نمیشود، بلکه میتوانید با مازاد آن، مجددا به سرمایهگذاریهای بیشتر بپردازید.
نقدشوندگی از دیگر مزیتهای بازار بورس است. در نظر بگیرید که سرمایه خود را به زمین یا ملک تبدیل کردهاید، آیا در صورت نیاز میتوانید آن را به سرعت بفروش برسانید؟ یا مجبور هستید آن را با مبلغی کمتر از ارزش واقعیاش بفروشید؟ در بازار بورس دامنه نوسانی برای هر سهم تعریف میشود و حتی در صورتیکه شما سهامتان را در پایینترین قیمت بفروشید، خریدار نمیتواند از رقم مورد تایید سازمان بورس، مبلغ کمتری پرداخت کند. همچنین معاملات سهام با سرعت بالایی انجام میشوند و در واقع ریسک نقدشوندگی در این بازار وجود ندارد.
آموزش بورس
مورد آخر را میتوان دانش مورد نیاز برای فعالیت در بازار بورس دانست؛ شاید در نگاه اول معاملات سهام به نظرتان سخت بیاید؛ اما با گذراندن دورههای آموزش بورس و تحلیل بازار، شما میتوانید به یک سرمایهگذار و تحلیلگر حرفهای تبدیل شوید و از همین راه کسب درآمد کنید. اگرچه مانند تمامی بازارها، تجربه و شناخت بازار نقش بسزایی در روند معاملات شما خواهند داشت؛ اما «بورس» در واقع یک دانش است که کسب این دانش در کلیه امور اقتصادی و دیدگاهتان نسبت به مسائل اجتماعی، سیاسی و… موثر خواهد بود.
سخن آخر
در این مقاله سعی کردیم توضیحی ساده، اما جامع راجع به بازار بورس، چگونگی شروع فعالیت در آن و مقایسه بورس با بازارهای موازی ارائه دهیم. در آخر این موضوع خاطر نشان میشود که تمامی بازارها (حتی باثباتترین آنها) ریسکهای مربوط به خود را دارند. اگرچه برخی پرریسکتر هستند، اما در واقع مبنی قرار دادن ریسک (به تنهایی)، برای سرمایهگذاری در یک بازار کافی نیست.
مهمترین المان در کنار ریسکپذیری، میزان دانش افراد از بازارهای مختلف است و این تنها موردی است که از ریسک اهمیت بالاتری دارد.
به عبارتی اگر شما دانش مالی و علم خود را در زمینه سرمایهگذاری افزایش دهید، میزان بالا بودن ریسک بازار، مانع فعالیتتان نخواهد شد؛ رفتار شما بر مبنای تحلیلهایتان صورت میگیرد و این همان نقطه قوتی است که سرمایهگذاران حرفهای از آن بهرهمند هستند.
فرق بورس با فرابورس چیست و کدام بهتر است؟
فرق بورس با فرابورس را باید در تعداد بازارها، شفافیت و عملکرد سهام و دامنه نوسان قیمتی در ساعات معاملاتی دانست. همچنین ضریب نقدشوندگی، ریسک خرید و فروش سهام، احتمال توقف نماد و میزان زیان انباشته سهام نیز متفاوت است.
ستاره | سرویس علوم – بورس یا فرابورس؟ مساله این نیست! هر سهمی برای سهامدار حرفهای؛ با تحلیل خوب، اشراف بر اطلاعات دقیق، بازار اول و دوم بورس چیست تکنیک تابلوخوانی و روانشناسی بازار، در نقطه مناسب برای خرید خوب است. (البته با رعایت حد ضرر) حال چه سهام شرکتهای بورسی باشد چه فرابورسی. این گفتار، تلاش میکند تا اطلاعات مطلوبی را درباره فرق بورس با فرابورس در اختیار علاقهمندان به سرمایه گذاری سهام در بورس و فرابورس ارائه کند. در انتهای این گفتار هم پیشنهاد کردیم که حتی میتوانید سهامدار شرکت بورس و شرکت فرابورس ایران باشید که شاید مطلع نبودید. با ما همراه باشید.
در این مطلب میخوانید:
بازار فرابورس
بازار فرابورس، دارای پنج بازار است:
- بازار اول
- بازار دوم
- بازار سوم
- بازار ابزارهای نوین مالی
- بازار پایه
علت این تقسیم بندی، به نوع پذیرش شرکتهای سهامی عام در بازار سرمایه ایران مرتبط است. پذیرش شرکتهای سهامی عام در بازار اول و دوم و پذیرش دیگر اوراق بهادار، در بازارهای نوین مالی است.
بازار سوم فرابورس، به منظور عرضه یکجا و پذیره نویسی اوراق بهادار و بازار پایه به منظور درج نقل و انتقال سهام شرکتهایی که بر اساس الزام بند ب ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم پنج ساله توسعه کشور، مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار هستند، بوده و امکان پذیرش در یکی از بازارهای بورسی را ندارند.
چند مثال عینی
(شرکت ذوب، در بازار دوم فرابورس است. شرکتی با پتانسیل بازگشت به بازار اصلی و پیش بینی قیمتی ۸۰۰ تومان در بلندمدت)
(شرکت ساپیا، در بازار فرعی بورس است با قیمت ۱۲۵ تومان در اوایل خرداد ماه نود و هشت)
(در عکس بالا، تابلو سهم پلوله را مشاهده میکنید. این سهم در بازار پایه ب فرابورس قرار دارد.)
بازار بورس
بازار بورس، به دو بازار اول و دوم تقسیم میشود. اگر شرکتی در بازار دوم، عملکرد خوبی نداشته باشد، یعنی صورتهای مالی مبهم، گنگ، مجهول، انتشار اطلاعات خارج از زمان بندی عرف بازار و اطلاع رسانی ضعیف و شفافیت مالی نامنظم داشته باشد، به بازار دوم میرود.
اما اگر شرکتی در بازار دوم بورس، عملکرد مطلوبی از خود نشان دهد و شفافیت مالی بالا ارائه کند، به بازار اول برمیگردد. شرکتهای بازار اول، معمولا در واچینگ لیست سهامداران بوده و تحلیل صورتهای مالی با توجه به اینکه به واقعیت کارکردی شرکت نزدیکتر است، آسانتر خواهد بود.
فرق بورس با فرابورس در نحوه انجام معامله
نحوه انجام معامله در بازار بورس و فرابورس، برای شما سهامدار، چه حقیقی چه حقوقی فرقی ندارد. شما باید کد سهامداری از یکی از کارگزاریهای بورس ۱۰۶ گانه در ۳۱ استان کشور دریافت کرده و پس از ثبت اطلاعات هویتی خود در سامانه سجام، این کد را پس از تکمیل فرمهایی با ارائه رونوشت کارت ملی، دریافت کنید.
پس از دریافت کد بورس، ضوابط معاملات آنلاین را در قالب فرمی، مطالعه و امضا کرده تا با ارائه یک نشانی پست الکترونیک معتبر، کد کاربری و رمز عبور و شیوه فعالیت در سامانه معاملاتی آنلاین کارگزاری خود را دریافت کنید. با داشتن کد کاربری و رمز عبور، قادرید تا هر زمان، وارد پروفایل خود شما و در ساعات معاملاتی (۹تا ۱۲:۳۰) نسبت به خرید و فروش سهام در بازار بورس و فرابورس اقدام کنید.
کارگزاران، نماینده و واسطه سازمان بورس با شما هستند و نسبت به خرید و فروش شما، کارمزد دریافت میکنند. کارگزاران بورسی و فرابورسی، موظفند که قوانین بورس را رعایت کنند. مثلا اگر شما سهمی را در بازار بورس خریداری کردید و بیش از موجودی ریالیتان، خرید انجام شد، هزینه مربوطه از شما اخذ میشود.
شرکتهای کارگزاری فرابورس
این شرکتها هم مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار داشته و عضو کانون کارگزاران هستند. انتخاب بهترین کارگزار فرابورس هم با توجه به معیارهای خوشنامی، ارتباط و تعامل خوب با سهامداران و تکریم ارباب رجوع و مشتریمداری صورت میگیرد.
بازار بورس بهتر است یا فرابورس؟
همانطور که گفتیم شفافیت صورتهای مالی و اطلاع رسانی شرکتها و انسجام گزارشات مالی در شرکتهای فعال در بازار بورس و برگزاری دقیق و منظم مجامع در شرکتهای بازار اول بورس، بهتر از شرکتهای فرابورسی در ردههای مختلف است. اما همه اینها دلیل نمی شود که ما صدها شرکت فعال در بازار فرابورس را نادیده بگیریم.
چرا که همین شرکتهای فرابورسی، با تغییر اوضاع و تنظیم بهتر صورتهای مالی و افزایش سودآوری، بستر لازم برای ارتقاء رتبه و جایگاه در بازار سرمایه ایران را به دست میآورند و به بازار اول بورس میروند. سهمی که از فرابورس به بازار اول بورس راه پیدا میکند، قیمت و جایگاه سهم و برندینگ شرکت ارتقا یافته و شمار سهامدارانش، افزایش نسبی خواهد یافت.
اما شما برای خرید و فروش سهام در بازار بورس یا فرابورس، باید با توجه به فاکتور سود آتی، چشم اندازی که برای سبد خود در نظر گرفتهاید، گروه و صنعتی که روی آن فعال هستید، بررسی صورتهای مالی، تحلیل روانشناسی بازار و بررسی تابلوی هر نماد در بازار بورس و فرابورس، نسبت به انتخاب سهم از یکی از این دو بازار، اقدام و پرتفولیو (سبد سهام) خود را طراحی کنید.
توصیه میکنیم که حتی المقدرو، نه تمامی سهام پرتفو خود را از شرکتهای بورسی انتخاب کنید، نه تمام آنها را از شرکتهای فرابورسی.
توازن و تعادل و تناسب، همانطور که در طراحی استایل و لباس اهمیت دارد، در طراحی سبد سهام نیز مهم است. بهتر است، ترکیبی از سهام عالی در بازار بورس و فرابورس با چشم انداز طلایی در نگاه میان مدت و بلند مدت باشد.
برخی از شرکتهای فرابورسی، با اعمال تغییرات بنیادین، شرایط بازگشت با بازار اول بورس را در آینده نه چندان دور دارند و این شم و اشراف اطلاعاتی شماست که تعیین کننده انتخاب و شکار این سهام در کف قیمت و دریافت سودهای شیرین در بلند مدت است.
فرق بورس با فرابورس با مقایسه شرایط پذیرش سهام در بازارهای هر کدام
حداقل سرمایه ثبت شده شرکت
- تابلوی اصلی بازار اول بورس: ۱ هزار میلیارد ریال
- تابلوی فرعی بازار اول بورس: ۵۰۰ میلیارد ریال
- بازار دوم بورس: ۲۰۰ میلیارد ریال
- بازار اول فرابورس: ۱۰ میلیارد ریال
- بازار دوم فرابورس: ۱ میلیارد ریال
حداقل سهام شناور
- تابلوی اصلی بازار اول بورس: ۲۰ درصد
- تابلوی فرعی بازار اول بورس: ۱۵ درصد
- تابلوی بازار دوم بورس: ۱۰ درصد
- بازار اول فرابورس: ۱۰ درصد
- بازار دوم فرابورس: ۵ درصد
حداقل تعداد سهامداران در بازار بورس و بازار فرابورس
- در تابلوی اصلی بازار اول بورس: ۱۰۰۰ سهامدار حقیقی یا حقوقی
- در تابلوی فرعی بازار اول بورس: ۷۵۰ سهامدار حقیقی یا حقوقی
- در بازار دوم بورس: ۲۵۰ سهامدار حقیقی یا حقوقی
- در بازار اول فرابورس: ۲۰۰ سهامدار حقیقی یا حقوقی
- در بازار دوم فرابورس: حداقلی تعیین نشده است.
حداقل سابقه فعالیت مرتبط با شرکت در صنعت مربوطه
- در تابلوی اصلی بازار اول بورس: حداقل ۳ سال فعالیت داشته باشد.
- در تابلوی فرعی بازار اول بورس: حداقل ۳ سال فعالیت داشته باشد.
- در بازار دوم بورس: حداقل ۲ سال فعالیت داشته باشد.
- در بازار اول فرابورس: حداقل ۲ سال از زمان بهره برداری یا ارائه خدمات گذشته باشد.
- در بازار دوم فرابورس: حداقل ۱ سال از تاسیس آن سپری شده باشد.
زیان انباشه
- شرکت های تابلوی اصلی بازار اول بورس: زیان انباشته نداشته باشد
- شرکت های تابلوی فرعی بازار اول بورس: زبان انباشته نداشته باشد
- شرکت های بازار دوم بورس: زبان انباشته نداشته باشد
- شرکت های بازار اول فرابورس: زبان انباشته نداشته باشد
- شرکت های بازار دوم فرابورس: برنامه عملیاتی مناسبی برای خروج از شمول زیان انباشته ارائه کند.
نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی ها
- نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی در تابلوی اصلی بازار اول بورس: ۳۰ درصد
- نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی در تابلوی فرعی بازار اول بورس: ۲۰ درصد
- نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی در تابلوی بازار دوم بورس: ۱۵ درصد
- نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی در بازار اول بورس: ۱۵ درصد
- نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی در بازار دوم بورس: حدی مشخص نشده است.
سودآوری شرکت
- سودآوری شرکت های تابلوی اصلی بازار اول بورس: ۳ دوره منتهی به پذیرش، سودآور باشد
- سودآوری شرکتهای تابلوی فرعی بازار اول بورس: ۲ دوره منتهی به پذیرش، سودآور باشد
- سوداوری شرکتهای بازار دوم بورس: ۱ دوره منتهی به پذیرش، سودآور باشد
- سودآوری شرکت های بازار اول فرابورس: ۱ دوره منتهی به پذیرش، سودآور باشد
- سودآوری شرکتهای بازار دوم فرابورس: حدی تعیین نشده است.
خرید سهام دو شرکت بورس و فرابورس
نکته جالبی که در این مطلب دوست داریم به اطلاع شما خواننده گرامی برسانیم آن است که شرکت بورس اوراق بهادار تهران که بستر فعالیت صدها شرکت بازار اصلی و فرعی بورس را فراهم کرده و خرید و فروشها زیر نظر این شرکت انجام میشود، در قالب نماد جداگانهای به نام «بورس» در بازار اول بورس حضور دارد. خب این یعنی چه؟
یعنی این که شما میتوانید نسبت به خرید و فروش سهام شرکت بورس اوراق بهادار تهران به عنوان یک شرکت مستقل سهامی عام که نظارت و مدیریت بر شرکتهای بورسی دارد، اقدام کنید و بهرهمند شوید.
همانطور که در عکس بالا مشاهده میکنید، قیمت هر سهم «بورس»، در تاریخ ۳۱ اردیبهشت ماه ۹۸، ۱۱۱۸ تومان بوده است. نماد بورس، دارای ۱.۵ میلیارد قطعه سهم بوده و از اردیبهشت ۹۷ تا اردیبهشت ۹۸، قیمت از ۳۱۰ تومان به ۱۱۹۰ تومان رسیده است. یعنی سودی معادل ۳۰۰ درصد در ۱۲ ماه. ۹۰ درصد سهام این شرکت نیز شناور است.
شرکت پتروشیمی شازند، شرکت مدیریت منابع پیمان فرداکیش و شرکت بیمه معلم و یک شخص حقیقی خارجی، سهامدار اکثریت این شرکت هستند. خرید و فروش سهام شرکتی که تشکیل، سازماندهی و اداره بورس اوراق بهادار ایران را انجام میدهد، (به منظور انجام معاملات اوراق بهادار پذیرفته شده در بورس) ارزشمند است.
شرکت فرابورس ایران هم به عنوان یک شرکت واحد و مستقل، سهامش قابل خرید و فروش در بورس است. شما میتوانید به نماد «فرابورس» مراجعه کرده و نسبت به خرید سهام این شرکت اقدام کنید. شرکت فرابورس ایران در بازار پایه الف فرابورس قرار دارد و دفتر مرکزی آن در بزرگراه حقانی، نبش دیدار شمالی است.
همانطور که در عکس بالا مشاهده میکنید، تابلو قیمتی سهم «فرابورس» را بازار اول و دوم بورس چیست شاهد هستیم که ۱ میلیارد قطعه سهم بوده و قیمت هر سهم در ۳۱ اردیبهشت ماه نود و هشت، ۱۵۰۰ تومان بوده است. در بازه اردیبهشت نود و هفت تا اردیبهشت نود و هشت، قیمت از ۲۲۸ تومان به ۱۶۸۰ تومان رسیده است که رشدی حدود ۷۰۰ درصد در ۱۲ ماه را نصیب سهامداران صبور کرده است!
سهامداران اصلی شرکت فرابورس
شرکتهای زیر سهامداران اصلی فرابورس هستند که خود نشاندهنده اهمیت سهام این شرکت دولتی مدیریت و نظارت بر بازار فرابورس ایران است:
- ۲۰ درصد سهام متعلق به شرکت بورس اوراق بهادار تهران است.
- ۵.۲ درصد سهام متعلق به شرکت گروه مالی ملت است.
- ۴.۵ درصد سهام متعلق به شرکت سرمایه گذاری صبا تامین است.
- ۲.۴ درصد سهام متعلق به شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه است.
- ۲.۵ درصد سهام متعلق به شرکت مدیریت فناوری بورس تهران است
- ۲.۴ درصد سهام متعلق به شرکت گروه مالی بانک پارسیان است.
- ۱.۵ درصد سهام متعلق به شرکت بازار اول و دوم بورس چیست کارگزاری بانک کشاورزی است.
- ۱.۴ درصد سهام متعلق به شرکت توسعه صنایع بهشهر است.
- ۱.۰۲ درصد سهام متعلق به شرکت مدیریت سرمایه گذاری کوثر بهمن است.
دانستن این اطلاعات چه فایده ای دارد؟ این فایده را دارد که شما متوجه خواهید شد چند درصد سهام این شرکت یا هر شرکت دیگر بورسی، در اختیار حقوقی است و چند در صد در اختیار حقیقی. کدام شرکتهای بزرگ سرمایه گذاری در آنها فعالیت داشته و کرسی هیات مدیره دارند و برنامههای حال و آینده آنها و گذشته کاریشان روی سهام دیگر چگونه بوده است؟
همراه گرامی
اطلاعات ارائه شده را تا تامل و صبوری، مطالعه کرده و اگر با سوالی روبرو شدید، در قسمت ارسال نظرات و پرسشها با ما در ارتباط باشید. توجه داشته باشید که این گفتار، سیگنال خرید نیست. بنابراین در صورتی که قصد خرید سهام دارید به کارگزاری ها مراجعه کنید. پیشنهاد میکنیم نحوه سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار و همچنین حداقل سرمایه برای ورود به بازار بورس ایران را نیز در ستاره مطالعه کنید.