آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

آشنایی و نحوه استفاده از ابزارهای فیبوناچی
یکی از اصطلاحاتی که در تحلیل های تکنیکال کاربرد زیادی دارد فیبوناچی یا فیبونانچی (Fibonacci) است. در این مقاله قصد داریم به آموزش ابزارهای فیبوناچی، کاربردها و نحوه استفاده از آن در تحلیل تکنیکال بپردازیم. قبل از هر چیز بد نیست با مطالعه مقدمهای اطلاعات بیشتری درباره نحوه ابداع و مبدع آن کسب کنید.
آنچه در این مقاله میخوانید :
آشنایی با فیبوناچی
لئوناردو فیبوناچی یک ریاضیدان ایتالیایی بود که در سالهای ۱۱۷۰ تا ۱۲۵۰ در پیزا زندگی میکرد. از اقدامات شاخص وی می توان به ترویج نظام اعداد هندوعربی اشاره کرد. او در سال ۱۲۰۲ کتابی درباره دنباله اعداد فیبوناچی نوشت که در آن ترتیبی از اعداد را معرفی کرد که کاربردهای زیادی در ریاضیات و حتی طبیعت داشت.
این دنباله معرفی شده با صفر و یک شروع شده و بعد از آن هر عدد از حاصل جمع دو عدد قبلی به دست میآید. این عملیات تا رسیدن به عدد ۵۵ ادامه پیدا کرده و بعد از آن هر عدد حاصل ضرب ۱.۶۱۸ در عدد قبلی است. به این ترتیب دنباله زیر به دست میآید:
۰, ۱, ۱, ۲, ۳, ۵, ۸, ۱۳, ۲۱, ۳۴, ۵۵, ۸۹, ۱۴۴,…
عدد ۱.۶۱۸ که برای به دست آوردن مقادیر این دنباله استفاده شده به نام نسبت طلایی شناخته میشود. این نسبت طلایی از انجام محاسبات ریاضی روی اضلاع یک ستاره پنج پر (پنتاگرام) به دست آمده و در اشکال مختلفی در طبیعت از جمله ساختار گل ها، صدف حلزون، امواج دریا، اعضای بدن انسان و … قابل مشاهده است.
پنج ضلعی و نسبت طلایی
اما چه ارتباطی بین این نسبتها و اعداد با معاملات بازارهای مالی وجود دارد؟
در پاسخ به این سؤال میتوان گفت که در بازارهای مالی، فیبوناچی یک ابزار روان شناسی محسوب میشود زیرا قیمتها به طور جالبی به سطوح مختلف فیبوناچی واکنش نشان میدهند. یعنی این اعداد و نسبت های فیبوناچی در بازارهای مالی به ما در پیش بینی حرکات آینده قیمت کمک میکنند.
سطوح فیبوناچی چیست؟
ابزارهای فیبوناچی مختلفی وجود دارند که برای نشان دادن اطلاعات مختلفی مورداستفاده قرار می گیرند. مهم ترین این ابزارها فیبوناچی اصلاحی (Retracement) و اکستنشن (Extension) هستند که سطوح واکنش قیمت را نشان می دهند. فیبوناچی خارجی، اکسپنشن، پروجکشن، آرک، فن،کانال، محدوده زمانی از انواع دیگر ابزارهای فیبوناچی هستند که هریک کاربرد جداگانه ای دارد. اما سطوح فیبوناچی که در تحلیل ها به وفور مورداستفاده قرار می گیرند اغلب با استفاده از فیبوناچی ریتریسمنت و اکستنشن به دست می آیند که در این مقاله به آنها می پردازیم.
نسبت طلایی یا ۱.۶۱۸ مهم ترین سطح اکستنشن فیبوناچی است و با معکوس کردن آن، عدد ۰.۶۱۸ به دست میآید که مهم ترین سطح ریتریسمنت فیبوناچی را تشکیل میدهد.
سایر سطوح مهم ریتریسمنت فیبوناچی عبارتاند از: سطح صفر، ۰.۲۳۶، ۰.۳۸۲، ۰.۵۰۰، ۰.۶۱۸، ۰.۷۸۶ و سطح یک. این اعداد را معمولاً به صورت درصد بیان میکنند بنابراین سطوح مهم ریتریسمنت سطح صفر، ۲۳.۶، ۳۸.۲، ۵۰، ۶۱.۸، ۷۸.۶ و ۱۰۰ درصد هستند. البته سطح ۵۰ جزو دنباله فیبوناچی نبوده و بعداً به دلیل تأثیر روانی بالای آن بر واکنشهای قیمتی، به سطوح مهم این ابزار اضافه شده است.
در ابزار اکستنشن فیبوناچی، هم سطوح ۰.۳۸۲، ۰.۵۰۰، ۰.۶۱۸، ۰.۷۸۶، ۱.۲۷۲ و ۱.۶۱۸ مهم ترین سطح ها هستند. البته شما نیازی به حفظ کردن این سطوح یا یادگیری محاسبات ریاضی آن نخواهید داشت چرا که با رسم فیبوناچی در نمودار، محاسبات به صورت خودکار انجام شده و این سطوح با خطهای رنگی به شما نشان داده میشوند.
دلیل محبوبیت ابزارهای فیبوناچی
مهم ترین علت محبوبیت فیبوناچی در تحلیل تکنیکال، سهولت استفاده از آن است. معامله گران تازه کار در بازارهای مالی با حداقل آموزش می توانند از این ابزار به نحو موثری استفاده کنند در حالی که کار با بسیاری از ابزارهای تحلیل تکنیکال نیازمند یادگیری و توجه به نکات خاص است.
یکی دیگر از دلایل محبوبیت فیبوناچی قدرت پیش بینی آن است. ابزارهای فیبوناچی به خصوص سطوح به دست آمده از فیبوناچی اصلاحی نسبت به برخی اندیکاتورهای پرکاربرد قدرت بیشتری در پیش بینی حرکات آینده قیمت دارد.
رسم فیبوناچی در نمودار
قبل از رسم نمودار باید دو نکته را به خاطر داشته باشید. اول اینکه ابزار فیبوناچی تنها در شرایط روندی قابل استفاده است بنابراین اگر بازار روند خاصی را نشان نمیدهد رسم فیبوناچی نمیتواند اطلاعات مناسبی را در اختیار ما قرار دهد.
برای دسترسی به این ابزار کافیست در تریدینگ ویو روی Fib retracement کلیک کنید.
دوم اینکه برای رسم فیبوناچی علاوه بر روند نیاز به یک بار عقبنشینی قیمت داریم که به آن ریتریسمنت گفته میشود. ریتریسمنت حرکت قیمت خلاف روند اصلی را نشان میدهد.
هر دو مدل ریتریسمنت و اکستنشن با یک ابزار در نمودار رسم میشوند. با انتخاب ابزار فیبوناچی و کلیک روی یک نقطه و حرکت دادن ماوس در جهتهای مختلف، سطوح فیبوناچی رسم میشوند.
برای رسم فیبوناچی به دو نقطه نیاز داریم. در روندهای صعودی، ریتریسمنت فیبوناچی را همیشه از چپ به راست و از یک کف تا یک قله رسم میکنیم. در مقابل، در یک روند نزولی، فیبوناچی از چپ به راست و از یک قله تا آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال پایینترین کف رسم می شود.
تفاوت کاربرد اکستنشن با ریتریسمنت در حرکتی است که در نظر می گیرند. ریتریسمنت سطوح را در ارتباط با یک پولبک نشان می دهد در حالی که اکستنشن حرکت روندی را در نظر می گیرد. به عنوان مثال وقتی قیمت یک ارز دیجیتال از ۵ دلار به ۱۰ دلار می رسد و سپس تا ۷.۵ دلار افت می کند، افت قیمت از ۱۰ به ۷.۵ دلار یک ریتریسمنت است. حال اگر قیمت دوباره شروع به رالی کند و تا ۱۶ دلار افزایش باید، این یک اکستنشن است.
از این ابزار میتوان در هر تایم فریم و همراه با هر ابزار تحلیلی دیگر و حتی به صورت ترکیبی چندین فیبوناچی در کنار هم استفاده کرد. فیبوناچی یکی از پرکاربردترین ابزارها در تحلیل تکنیکال در بازار ارزهای دیجیتال است که میتواند با وجود نوسان زیاد، رفتار قیمت را تا حد زیادی به درستی پیش بینی کند.
کاربرد ابزارهای فیبوناچی
مهم ترین کاربرد ابزارهای فیبوناچی تعیین سطوح حمایت و مقاومت احتمالی است. یافتن این سطوح به تحلیل گران کمک می کند مناطق احتمال بازگشت قیمت به روند اصلی را پیش بینی کرده و بر اساس آن نقاط ورود به معاملات، حدضرر، حد سود و اهداف قیمتی را تعیین نمایند.
از فیبوناچی به صورت های دیگر در الگوهای گارتلی و امواج الیوت نیز استفاده می شود. پس از حرکات قابل توجه به بالا یا پایین، در این نوع تحلیل ها مشخص شده بازگشت روندها در نزدیکی برخی سطوح فیبوناچی صورت می گیرد.
سطوح فیبوناچی ثابت هستند یعنی یک عدد مشخص را نشان می دهند و با حرکات قیمتی در طول زمان مانند میانگین های متحرک تغییر نمی کنند. بنابراین با نزدیک شدن قیمت به یک سطح فقط می توان شکسته شدن یا بازگشت قیمت را از آن سطح پیش بینی کرد.
از سطوح حمایتی تعیین شده با استفاده از فیبوناچی برای تعیین نقطه ورود به معامله و تعیین حد ضرر استفاده می شود در حالی که سطوح مقاومتی برای تعیین اهداف قیمتی و حد سود به کار گرفته می شوند.
مثلا در نمودار بیت کوین اگر در سطح ۰.۳۸۲ با قیمت ۵۳۱۹۸ دلار وارد معامله شده باشید می توانید سطوح بالاتر از این قیمت را به عنوان اهداف قیمتی و حد سود خود مشخص کرده و حدضرر را کمی پایین تر از این سطح مثلا در ۵۳۰۰۰ دلار تعیین کرد.
نکته مهمی که باید به خاطر داشته باشید این است که اگرچه فیبوناچی یکی از ابزارهای قدرتمند و پرکاربرد در تحلیل تکنیکال است اما همیشه نمیتواند پیش بینی های دقیقی ارائه کند چون به آمار و احتمالات متکی است. پس بهتر است از این ابزار به تنهایی استفاده نشود. با استفاده همزمان از اندیکاتورها و ابزارهای دیگر تحلیل تکنیکال میتوان میزان موفقیت و درستی پیش بینی ها را به طور قابل توجهی افزایش داد.
برای روشن تر شدن موضوع بهتر است چند نمونه را با هم مرور کنیم. به عنوان مثال به نمودار زیر برای جفت بیت کوین / دلار دقت کنید.
نمودار یک روزه قیمت بیت کوین / دلار
در اینجا فیبوناچی از نقطه ۱ تا نقطه ۲ در یک روند صعودی رسم شده است. بعد از این موج صعودی یک ریتریس یا عقب نشینی قیمت رخ داده که ما قصد داریم حرکات بعدی آن را پیش بینی کنیم.
همان طور که می بینید قیمت اکنون در نزدیکی سطح ۰.۳۸۲ قرار گرفته و در صورت افزایش امکان برخورد با آن وجود دارد. آن چنان که از کندل های قبلی مشخص است، قیمت چندین بار برای بالارفتن از این سطح تلاش کرده اما با برخورد با آن دچار افت شده است. در کندل های قبل تر هم مدت کوتاهی پس از عبور از این سطح دوباره قیمت تا زیر آن کاهش یافته است. واکنش های قیمت به این سطح نشان می دهد که سطح ۰.۳۸۲ می تواند به عنوان یک مقاومت محلی مانعی در راه افزایش قیمت بیت کوین باشد. بنابراین قیمت ۵۷۶۴۷ دلار (مقدار نوشته شده داخل پرانتز) را می توان نزدیک ترین مقاومت به قیمت فعلی بیت کوین در نظر گرفت.
همچنین سطح ۰.۵ فیبوناچی واقع در ۵۴۱۸۰ دلار را می توان به عنوان نزدیک ترین حمایت محسوب کرد زیرا قیمت دو بار با رسیدن به آن واکنش نشان داده و به روند صعودی بازگشته است.
از همین نمودار می توان برای تعیین نقطه ورود، اهداف قیمتی، حد سود و حدضرر هم استفاده کرد. مثلا در نمودار بالا، اولین هدف قیمت، همان محدوده مقاومتی گفته شده (۵۷۶۴۷ دلار) است. هدف دوم، سطح بعدی فیبوناچی در محدوده ۶۱۹۰۰ دلار و هدف سوم محدوده سقف تاریخی در حوالی ۶۸۸۰۰ دلار می باشد.
به یک مثال دیگر،این بار در جفت سلو / تتر در یک روند نزولی توجه کنید. در اینجا فیبوناچی از نقطه ۱ که بالاترین سقف و نقطه شروع روند نزولی بوده تا نقطه ۲ که پایین ترین کف بعد از نقطه یک بوده رسم شده است.
نمودار ۴ ساعته قیمت سلو/ تتر
همان طور که می بینید قیمت بین دو سطح صفر و ۰.۲۳ فیبوناچی در نوسان است. اگر قیمت افزایش یابد و به سطح ۰.۲۳ در قیمت ۵.۳۵۹ نزدیک شود، احتمال شکسته شدن این سطح کم است زیرا در محدوده موردنظر ما در نمودار، قیمت سه بار با این سطح برخورد کرده و هر سه بار دچار افت شده و نتوانسته با موفقیت از آن عبور نماید. بنابراین ۵.۳۵۹ تتر یک مقاومت برای سلو است. در مقابل سطح صفر در قیمت ۴.۶۳ تتر، دو بار جلوی افت بیشتر قیمت را گرفته است پس می توان آن را به عنوان یک حمایت در نظر گرفت.
یکی از نکات مهمی که باید در پیش بینی ها لحاظ شود این است که قیمت دقیقا با رسیدن به یک سطح واکنش نشان نمی دهد. این یعنی اگر سطح ۵.۳۵۹ تتر به عنوان مقاومت شناسایی شده، ممکن است قیمت در نزدیکی آن (قبل یا بعد از رسیدن به سطح موردنظر) مثلا در قیمت ۵.۳۵۰ تتر واکنش نشان دهد.
بنابراین سطح های فیبوناچی کاملا دقیق عمل نمی کنند به همین دلیل در پیش بینی ها بیشتر از محدوده های قیمتی صحبت می کنیم نه یک قیمت خاص. مثلا می گوییم محدوده ۵.۳۵ تا ۵.۳۷ تتر یک محدوده مقاومتی محسوب می شود و قیمت در برخورد با یکی از این سطوح واکنش نشان خواهد داد.
قوی یا ضعیف بودن محدوده های مقاومتی و حمایتی را از تعداد واکنش های قیمت در برخورد با آنها و تعداد سطوحی که درون یک محدوده قرار می گیرند می توان مشخص کرد. به عنوان مثال در نمودار بالا، ۰.۵ در قیمت ۵.۱۶۶ تتر،دو بار مانع افزایش قیمت و چهار بار مانع افت قیمت شده است پس می توان آن را به عنوان یک سطح قوی تلقی کرد. در مقابل سطح ۰.۷۸ در ۷.۰۴ تتر را نمی توان سطح مهمی در نظر گرفت زیرا در محدوده روند موردنظر ما هیچ واکنشی به این سطح صورت نگرفته و قیمت به راحتی از آن عبور کرده است.
حالا اگر چندین فیبوناچی مختلف را در روند نزولی سلو از سقف های مختلف تا آخرین کف رسم کنید مشاهده می کنید که برخی از سطوح بسیار به هم نزدیک هستند. به سطوح نزدیک به قیمت فعلی دقت کنید: دو سطح ۰.۲۳ و ۰.۵ با کمترین فاصله در بالای قیمت فعلی قرار دارند که می توان آنها را به عنوان دو مرز تعیین کننده یک محدوده به حساب آورد.
سطح ۰.۲۳ در فیبوناچی طولانی مدت تر به سطوح ۰.۵ فیبوناچی میان مدت و سطح ۱ در فیبوناچی کوتاه مدت تر بسیار نزدیک است. پس محدوده ۵.۳۵۹ دلار تا ۵.۴۰۴ دلار را می توان به عنوان یک محدوده مقاومتی معتبر در نظر گرفت چراکه ۴ بار از افزایش قیمت جلوگیری کرده و یک یار هم به مانع افت قیمت شده است.
رسم چندین فیبوناچی برای تعیین محدوده های مقاومتی و حمایتی
مزایا و معایب فیبوناچی
با وجود محبوبیت ابزارهای فیبوناچی به خصوص فیبوناچی اصلاحی، این ابزار معایبی نیز دارد که تحلیل گران باید در معاملات خود در نظر بگیرند.
نحوه استفاده و رسم فیبوناچی در نمودارها به شخص وابسته است و این یعنی این امکان وجود دارد که دو تریدر همزمان فیبوناچی های مختلفی را در نمودار رسم کنند و بر اساس آن تصمیم گیری آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال نمایند و در نهایت این برای یکی از آن دو سود به همراه آورد و برای دیگری با ضرر همراه شود.
به دلیل اینکه نوسان های قیمتی موجب حرکات مختلفی می شود، امکان رسم فیبوناچی های مختلفی وجود دارد. اینکه کدام یک از این سطوح معتبر است برای تحلیل گران تازه کار قابل تشخیص نیست و امکان اشتباه آنها وجود دارد.
از آنجا که ابزارهای فیبوناچی بر اساس اعداد، دنباله فیبوناچی و محاسبات ریاضی ایجاد شده، ممکن است نتواند شرایط روانی و هیجانی حاکم بر بازار را در پیش بینی ها لحاظ کند.
ابزارهای فیبوناچی تنها می توانند اصلاح احتمالی، بازگشت قیمت و حرکات خلاف روند را پیش بینی کنند و توانایی تایید اندیکاتورهای دیگر و ایجاد سیگنال های قوی یا ضعیف را ندارند. همچنین تضمینی وجود ندارد که قیمت به سطوح فیبوناچی واکنش نشان بدهد به همین دلیل است که از این ابزار همراه با اندیکاتورهای دیگر به صورت مکمل به کار می رود.
سوالات متداول
نحوه کار ریتریسمنت فیبوناچی چگونه است؟
ابزارهای فیبوناچی با استفاده از محاسبات ریاضی سطوحی را که بیشترین احتمال برای واکنش قیمت به آن وجود دارد مشخص می کنند.
فیبوناچی برای چه مواردی به کار می رود؟
به کمک سطوح فیبوناچی می توان نقاط مناسب برای ورود به معاملات، حدضرر، حد سود و اهداف قیمتی را مشخص کرد. همچنین از ابزارهای فیبوناچی در کنار ابزارهای تکنیکال دیگر مانند امواج الیوت استفاده می شود.
آیا فیبوناچی دقیق است؟
ابزارهای فیبوناچی بر اساس عملیات ریاضی سطوح را مشخص می کنند و این یعنی احتمال در تعیین آنها نقش حیاتی دارد. به منظور به حداقل رساندن خطاهای پیش بینی می توان از سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال از جمله انواع اندیکاتورها استفاده کرد.
در چه تایم فریم هایی می توان از فیبوناچی استفاده کرد؟
ابزارهای فیبوناچی در هر تایم فریم و هر بازار مالی قابل استفاده هستند. حتی در روی یک نمودار می توان چندین فیبوناچی مختلف رسم کرد تا نتایج معتبرتری به دست آید.
فیبوناچی و کاربرد آن در تحلیل تکنیکال
ابزارهای فیبوناچی در بازارهای مالی راهی برای تجزیه و تحلیل بازده یا ادامه یک روند هستند. به عبارت دیگر این ابزارها، نقاط حمایت و مقاومتی هستند که توسط روش های مختلف ترسیم می شوند. درصد در استفاده از این ابزار اهمیت فوق العاده ای دارد. لازم است بدانید که fibonacci شامل طیف گسترده ای از ابزارها است که برخی از مهمترین آنها در آموزش تحلیل تکنیکال استفاده می شود. برای آشنایی بیشتر با این ابزارها و انواع آن، این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.
انواع فیبوناچی
- اصلاحی (RET)
- گسترشی (EXT)
- انبساطی (EXP)
- پروژکشن (PRO)
- کمان ها
- بادبزن
- کانال
فیبوناچی اصلاحی
یکی از مهمترین ابزارهای fibonacci، نوع اصلاحی است. با استفاده از fibonacci اصلاحی، میتوانیم درصدهای ممکن برای پایان یک حرکت اصلاحی را تخمین بزنیم و نقاط ورودی مناسب را بدست آوریم. قبل از صحبت در مورد این ابزار، باید درصدهای fibonacci را بدانید. سطوح کلیدی این ابزار شامل پنج سطح «23.6 درصد»، «38.2 درصد»، «50 درصد»، «61.8 درصد»، «78.6 درصد» است. درصدهای ذکر شده مهمترین درصد فیبوناچی هستند که 61.8 که به درصد طلایی معروف است، از اهمیت بیشتری برخوردار است و اکثر اصلاحات در 61.8 تکمیل شده است.
همچنین توجه داشته باشید که نسبت 50 درصد عدد اول fibonacci نیست، اما معامله گران معتقدند که قیمت در سطح 50 درصد به خوبی واکنش نشان می دهد، به همین دلیل عدد 50 در این ابزار گنجانده شده است. ابتدا می خواهیم اصلاح fibonacci (RET) را توضیح دهیم. زمانی که بازار در جهت خاصی حرکت می کند، گاهی اوقات تمایل به اصلاح قیمتی دارد که در چنین اصلاحی هرگز از کف و سقفی که ما برای fibonacci ترسیم کرده ایم فراتر نمی رود.
نحوه ترسیم ابزار
1. ابتدا باید یک روند خاص را شناسایی کنیم. این روند می تواند صعودی یا نزولی باشد.
2- نکته قابل توجه این است که تشخیص استفاده از ابزار کاملا شخصی است و قطعا تجربه می تواند اولین عنصر مهم در استفاده از آن باشد و برای شناسایی نقاط کف و سقف تجربه نشان می دهد.
3- برای رسم باید پس از انتخاب ابزار، در روند رو به بالا، کف را به سقف و در روند رو به پایین، سقف را به کف متصل کنید.
4- برای نحوه معامله باید منتظر واکنش معامله گران به یکی از سطوح fibonacci باشید. برای تعیین اینکه آیا این یک سطح حمایت یا مقاومت است، باید تمام پارامترهایی را که معمولاً برای حمایت یا مقاومت استفاده می شود را در نظر بگیرید. در این میان نسبتهای 61.8 درصد و 38.2 درصد در مقابل اهمیت بیشتری دارند. ابتدا باید در سطح 38.2% حساس باشید و اگر از این سطح عبور کنید در 61.8% حساس خواهید بود و اگر از این سطح عبور کند سطح بعدی 78.6% خواهد بود. با این تفاسیر در صورت صعودی بودن روند می توان از این ابزار برای بررسی حمایت آن استفاده کرد که در مثال های زیر به وضوح نشان داده شده است. پس از انتخاب، نقاط یک به دو را به هم وصل می کنیم تا سطوح را بدست آوریم.
به یاد داشته باشید که این دو نقطه حداقل و حداکثر هستند. نمودارهای زیر برای به دست آوردن حمایت در روند مورد استفاده قرار گرفتند، همچنین میتوانیم مقاومتی برای افزایش در یک روند صعودی دریافت کنیم. توجه داشته باشید که حالت اصلاحی در داخل یک کف و یک سقف است.
فیبوناچی گسترشی
fibonacci توسعه یافته (EXT) یکی از ابزارهای fibonacci است که برای پیشبینی سطوح قیمت بالای 100% استفاده میشود، به طوری که اگر سهمی از بالاترین سطح قبلی خود عبور کرد، پس از عبور از سقف قبلی، بتوانیم سطوح مقاومت جدید سهم قبلی را شناسایی کنیم، می توان از این ابزار استفاده کرد.
روش ترسیم ابزار
برای ترسیم یک fibonacci گسترشی، کافی است نقطه حداکثر سقف قبلی را دقیقاً مخالف حالت اصلاحی به کف وصل کرد. همانطور که در شکل زیر مشاهده می کنید، برای مشارکت زیر توانستیم نقاط مقاومت جدیدی را شناسایی کنیم. در حالت مخالف هم همینطور است، در این حالت، سهم از پایین ترین حد قبلی خود عبور کرده و این بار با اتصال نقطه پایین به بالاترین قبلی خود، می توانیم سطوح جدیدی از سهم را شناسایی کنیم. لازم به ذکر است که این ابزار با نام fibonacci اصطلاح نیز نامگذاری خواهد شد.
در این صورت نقاط یک به دو را به هم وصل می کنیم تا نقاط خارجی به دست آید. بنابراین از این الگو برای حالت خارجی و برای بدست آوردن نقاط مقاومت استفاده می شود که هم در روندهای صعودی و هم در روند نزولی می توانیم از آن استفاده کنیم. البته این نکته را در نظر داشته باشید که fibonacci گسترشی برای خارج یک کف و سقف است.
فیبوناچی پروژکشن(Fibonacci Projection)
نام این ابزار به اشتباه در متاتریدر، EXP قرار داده شده است، زمانی که باید Pro نامگذاری می شد اما در دینامیک تریدر به آن Apps می گویند.
روش ترسیم ابزار
برای استفاده از fibonacci پروژکشن باید از سه نقطه استفاده کرد که شامل نقطه کف، سقف و یک اصلاح، هم در صعود و هم در نزول است که باید به صورت شماتیک تأیید شود. یعنی ابتدا کف یا سقف، سپس سقف یا کف و در نهایت کشیدن ابزار به نقطه اصلاح، ما را از محدوده خارج می کند. همانطور که می بینید، این ابزارها بیشتر در روندهای صعودی یا نزولی تکرار می شوند که رالی نامیده می شوند و معتبرتر هستند.
با توجه به نمودار زیر، وقتی از محور خط چین افقی و خط A عبور می کنیم، می توانیم از سه نقطه برای پیش بینی قیمت استفاده کرده و ابزار را به صورت زیر ترسیم کنیم. ابتدا نقطه اول ابزار را به یک و سپس نقطه دوم را به دو و در نهایت به نقطه سه می کشیم تا نقاط مقاومت ایجاد شوند.
فیبوناچی کمان ها(Fibonacci arcs)
ابزار fibonacci کمان ها که بیشتر با نام Arcs شناخته می شود، ترازهای اصلاحی را به صورت کمان نمایش می دهد. به عبارت دیگر، قوسها معکوسهای قیمت را براساس یک روند صعودی یا یک روند نزولی مشخص میکنند.
روش ترسیم ابزار
برای ترسیم این ابزار به دو نقطه در ابتدا و انتهای فرآیند نیاز داریم. تنها کاری که باید انجام دهید این است که دو نقطه را با استفاده از ابزار فیبوناچی کمان ها به هم وصل کنید. این ابزار سطوح بازگشتی یک روند را در کمان های موازی نمایش می دهد. به عبارت دیگر، قوس ها می توانند معکوس های قیمت را براساس روند صعودی یا نزولی تعیین کنند.
فیبوناچی بادبزن(fan)
ابزار fibonacci بادبزن که عموماً به عنوان فیبوناچی بادبزن شناخته می شود، سطوح تصحیح را به صورت خطوط روند نمایش می دهد.
روش ترسیم ابزار
برای ترسیم این ابزار، کافیست که این ابزار را انتخاب کرده و کندل ابتدا و انتهای روند را به یکدیگر وصل کنید. از دیگر خطوطی که این ابزار نشان می دهد، شیب کمتری در مقایسه با روند اصلی خواهد داشت. می توان از این خطوط به عنوان ترازهای بازگشت قیمت استفاده کرد.
فیبوناچی کانال(Channel)
این ابزار برای تجزیه و تحلیل نمودارهای قیمتی که در یک کانال حرکت می کنند، استفاده می شود. هنگامی که یک کانال شکسته می شود، نقاط حمایت و مقاومت در نمودار قیمت را می توان به راحتی براساس نوار ابزار کانال شناسایی کرد.
روش ترسیم ابزار
برای ترسیم این ابزار، باید کانال را انتخاب کرده و در نهایت با استفاده از سه نقطه ای که با استفاده از این ابزار در اختیار شما قرار می دهد، می توانید سقف و کف کانال خود را مشخص کنید. این نکته را در نظر داشته باشید که هر چقدر تعداد نقاط برخوردی به این کانال ها بیشتر باشد، این کانال از اعتبار بیشتری برخوردار بوده و خطوط بازگشتی ترسیم شده درست تر خواهد بود.
فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال و چگونگی رسم آن
در این مقاله قصد داریم به آموزش فیبوناچی اصلاحی (Fibonacci retracement) در تحلیل تکنیکال و چگونگی استفاده از آن برای پیدا کردن سطوح مهم و پرکاربرد بپردازیم.
همانطور که میدانید، معاملهگرانی که با استفاده از تحلیل تکنیکال به بررسی و تحلیل بازار میپردازند، از ابزارها و اندیکاتورهای بسیار زیاد و متنوعی برای پیش بینی حرکات آینده قیمتی استفاده میکنند. این ابزارها مانند Wyckoff، امواج الیوت و تئوری داو (Dow Theory) ممکن است بازار را به صورت کلی تحلیل آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال و بررسی کنند یا اندیکاتورهایی شبیه به مووینگ اوریج، RSI، باند بولینگر، ابر ایچیموکو، پارابولیک سار یا مکدی باشند.
یکی دیگر از ابزارهای محبوب و کاربردی در تحلیل تکنیکال، فیبوناچی اصلاحی است. تریدرهای زیادی از این ابزار در بازارهای مالی مختلفی همچون بازار کریپتوکارنسیها و فارکس استفاده میکنند. دنباله فیبوناچی حدود 700 سال پیش کشف شده است و این ابزار بر اساس این دنباله ایجاد شده است. در بخشهای بعدی به جزئیات این ابزار خواهیم پرداخت.
دنباله فیبوناچی
فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال یا (Fibonacci آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال retracement) ابزاری است که توسط تکنیکالیستها و تریدرها برای پیش بینی مناطق مهم حمایتی و مقاومتی احتمالی استفاده میشود. برای این کار آنها از نسبتهای فیبوناچی به صورت درصدی استفاده میکنند.
در قرن سیزدهم میلادی دنبالهای از اعداد توسط ریاضیدان لئوناردو فیبوناچی به دست آمده و دنباله فیبوناچی نام گرفت. این ابزار بر اساس این دنباله ایجاد شده است. روابط ریاضی مشخصی میان این اعداد وجود دارد که با استفاده از آنها نسبتهایی ایجاد شده و در نمودارها نیز از همان نسبتها استفاده میشود. این نسبتها به شرح زیر هستند:
اگرچه از نظر فنی سطح فیبوی 50% در میان اعداد دنباله وجود ندارد، اما برخی تریدرها با توجه به اینکه این نقطه، نقطۀ میانی دامنۀ قیمتی است، این سطح را نیز بسیار مهم به شمار میآورند. از این سطوح در نسبتهای بیش از 100% نیز استفاده میکنند. نسبتهایی همچون 161.8%، 261.8% یا 423.6%.
در مورد چگونگی استفاده از این ابزار در ادامه صحبت خواهیم کرد، اما مسئلۀ مهمی که باید بدانید، کاربردهای فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال است. از این ابزار در نمودار قیمتی استفاده میشود و با استفاده از نسبتهای آن میتوان به مناطق مهمی همچون سطوح حمایت، سطوح مقاومت، مناطق احتمالی بازگشت قیمت، مناطق ورود، مناطق خروج و یا سطوح مربوط به مشخص کردن حد ضرر دست یافت.
چگونگی محاسبه فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال
با توجه به اینکه درصدها در بسیاری از ابزارهای مربوط به فیبوناچی اصلاحی مشابه هستند، نیازی به انجام محاسبات به صورت دستی وجود ندارد. اما با این وجود راه دستیابی به آنها از طریق اعداد دنباله فیبوناچی است. برای این کار باید با دنبالهای از اعداد شروع کنید که با صفر و یک آغاز میشوند و عدد بعدی مجموع دو عدد قبلی خواهد بود. با ادامه دادن این کار، به زنجیرهای از اعداد خواهیم رسید که دنباله فیبوناچی نام دارد:
0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987…
درست است که این اعداد و با همین شکل در فیبوناچی اصلاحی استفاده نمیشوند، اما پایه و اساس ایجاد ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال اعداد موجود در دنباله فیبوناچی هستند.
اگر اولین اعداد این دنباله را در نظر نگیریم، میان اعداد بعدی به گونهای ارتباط ریاضی وجود دارد. این روابط بدین شکل است که حاصل تقسیم هر عدد بر عدد بعد از خودش، چیزی حدود 0.618 خواهد بود. به عنوان مثال، حاصل تقسیم 21 بر 34، عدد 0.6176 خواهد بود. همچنین حاصل تقسیم هر عدد بر عددی که با فاصلۀ دوتایی از آن قرار دارد، چیزی حدود 0.382 خواهد بود. به عنوان مثال، اگر عدد 21 را بر عدد 55 تقسیم کنیم، به عدد 0.3818 میرسیم. تمامی نسبتهای موجود در ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال (به جز نسبت 50%) بر اساس همین روش محاسباتی ایجاد شدهاند.
توالی فیبوناچی و نسبتهای طلایی
همانطور که در بخشهای قبلی نیز گفته شد، دنباله فیبوناچی در قرن سیزدهم و توسط ریاضیدانی به نام لئوناردو فیبوناچی به دست آمده است. نسبتهای طلایی (0.618% یا 1.618%) با توجه به این دنباله به دست آمدهاند. اما چرا این نسبتها بسیار مهم هستند و لقب نسبتهای طلایی را به خود اختصاص دادهاند؟
این نسبتها در تمامی پدیدههای موجود در طبیعت یافت میشوند. اگر به اتمها، ستارگان، کهکشانها و شکلگیری آنها، پوستهها یا حتی زنبورهای عسل توجه کنید، این نسبتها را خواهید یافت. در طبیعت و در میان اجزای آن از کوچکترین مقیاس تا بزرگترین مقیاس، نمونههایی از این نسبتها وجود دارد و به همین دلیل نام نسبت طلایی برای آنها انتخاب شده است.
علاوه بر این، قرنها است که بسیاری از هنرمندان، مهندسان و طراحان برای خلق آثاری زیبا و هنری از نسبتهای طلایی استفاده میکنند. همچنین در آثاری همچون اهرام مصر، مونالیزا و حتی طراحی لوگوی توییتر نیز از این نسبتها استفاده شده است. همانطور که مشخص است، این نسبتها در بازارهای مالی نیز نقش برجستهای دارند.
چگونگی استفاده و رسم فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال
حال که متوجه شدید که دنباله فیبوناچی چیست، ابزار فیبوناچی اصلاحی بر چه اساسی ایجاد شده و چگونه کار میکند، به بررسی فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال و بازارهای مالی خواهیم پرداخت.
اغلب، این ابزار میان دو نقطۀ اصلی همچون بالاترین و پایینترین قیمت رسم میشود. سپس از این محدوده برای تحلیلها و بررسیهای بعدی استفاده میشود. معمولاً از این ابزار برای تشخیص و ترسیم سطوح در داخل محدوده مشخصشده استفاده میشود، اما گاهی چشماندازی در مورد سطوح قیمتی خارج از محدودۀ مشخصشده نیز در اختیار افراد قرار میدهد.
بنابراین در یک روند صعودی، نقطۀ ابتدایی پایینترین نقطۀ قیمتی و نقطه دوم بالاترین نقطۀ قیمتی در یک روند است. با رسم ابزار فیبوناچی اصلاحی در یک روند صعودی، معاملهگران میتوانند سطوح حمایتی احتمالی را که در صورت بازگشت روند و اصلاح قیمتی وجود دارند، شناسایی کنند. به همین دلیل به این ابزار فیبوناچی اصلاحی گفته میشود.
همچنین اگر قصد داشته باشید ابزار فیبوناچی اصلاحی را در یک روند نزولی رسم کنید، نقطه ابتدایی، بالاترین نقطۀ قیمتی و نقطۀ دوم در پایینترین نقطۀ قیمتی قرار میگیرد. توجه داشته باشید که قیمت در یک روند نزولی قرار دارد، بنابراین اصلاح در اینجا به معنای حرکت قیمت از کف به سمت بالا است. در این موارد بعد از شروع حرکت رو به بالای نمودار قیمت، ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال به تشخیص سطوح مقاومتی احتمالی کمک خواهد کرد.
استفادههای تریدرها از فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال
تریدرها از فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال و با هدف شناسایی احتمالی مناطق ورود، اهداف قیمتی یا تعیین حد ضرر استفاده میکنند. این موضوع در هر تریدر نسبت به سبک معاملاتی، استراتژیها و اهداف شخصی هر تریدر متفاوت خواهد بود.
یکی از استراتژیهایی که بر پایه ابزار فیبوناچی ایجاد شده است، ورود و خروج به یک ارز یا داریی بین دو سطح فیبو است.
همچنین میتوان از ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال و به منظور تأییدی بر دیگر سیگنالهای دریافتی از اندیکاتورها و ابزارهای دیگر استفاده کرد.
مزایا و معایب استفاده از فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال
مزایای استفاده از فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال
- با توجه به اینکه میتوان با استفاده از ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال به شناسایی محدودههای حمایتی و مقاومتی احتمالی دست یافت، میتوان از این ابزار برای گرفتن تأیید در مواقع تردید نسبت به حرکات بازار استفاده کرد.
- سطوح حمایت و مقاومت میتوانند نشاندهندۀ پتانسیل موجود برای ایجاد یا ادامه یک روند صعودی یا نزولی باشند و تریدرها میتوانند با استفاده از این سطوح به تعیین نقاط ورود و خروج برای معاملات خود بپردازند. بدین ترتیب استفادۀ درست از ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال میتواند برای تریدرها سودآور باشد.
معایب استفاده از فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال
علیرغم تمام مزیتهایی که استفاده از ابزار فیبوناچی اصلاحی به دنبال دارد، استفاده درست و مؤثر از این ابزار نیازمند درک درست و کاملی از چگونگی کارکرد آن است. بنابراین رسم این ابزار در نمودار قیمتی تا زمانی که تریدرها ندانند که هدفشان از استفاده از این ابزار چیست، به تنهایی نتایج مثبت زیادی نخواهد داشت.
افراد مبتدی باید بدانند که استفاده از ابزار فیبوناچی اصلاحی در یک ارز یا دارایی، نشاندهندۀ برگشت یک روند نیست و قیمت به صورت موقتی برای مدتی اصلاح خواهد داشت.
فیبوناچی اکستنشن (Fibonacci extension)
همانطور که گفته شد، از ابزارهای فیبوناچی میتوان برای تعیین سطوح برگشتی احتمالی در داخل محدودۀ مشخصشده یا خارج از محدودۀ مشخصشده استفاده کرد. برای پیش بینی سطوح قیمتی احتمالی در خارج از محدوۀ قیمتی مشخصشده، میتوان از ابزار فیبوناچی اکستنشن استفاده کرد.
اولین سطوح فیبوناچی اکستنشن، سطوح 138.6%، 150% و 161.8% و سطوح بعدی 261.8% و 423.6% هستند. تریدرها با استفاده از ابزار فیبوناچی اکستنشن نقاط احتمالی حمایت و مقاومت در حرکات بعدی قیمتی را پیشبینی میکنند.
سخن پایانی
در این مقاله به معرفی ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال پرداختیم. همانطور که در قسمتهای قبلی گفته شد، این ابزار بر اساس دنباله فیبوناچی و نسبتها و روابط ریاضی موجود در آن نوشته شده است. تریدرهای بسیاری از این ابزار در کنار دیگر ابزارها و اندیکاتورها و به منظور گرفتن تأیید سیگنالهای ورود و خروج به یک ارز یا دارایی استفاده میکنند. همچنین از این ابزار میتوان جهت تعیین احتمالی سطوح حمایتی و مقاومتی، اهداف قیمتی، حد ضررها و تعیین استراتژی استفاده نمود.
فیبوناچی و انواع آن
عدد فی از سری فیبوناچی بدست می آید به این صورت که از تقسیم کردن هر عدد به عدد قبلی به عدد 1.618 میرسیم که به عدد فی معروف است .
3.عجایب عدد فی
جالب این است که در طبیعت با این همه گستردگی نظم خاصی در بسیاری عناصر میتوان یافت که یک سری از آنها با عدد فی رابطه دارند به طور مثال:
- دانه های آفتابگردان طوری رشد میکنند که حاصل تقسیم قطر هر مارپیچ به مارپیچ بعدی 1.618 میشود
- نسبت طول وعرض خال های پروانه عدد پی هست
- در مارپیچ های حلزون و کهکشان های مارپیچ نسبت قطر مارپیچ 1.618 هست.
- و خیلی از موارد دیگر را در طبیعت میتوان یافت که با نسبت عدد فی وجود دارند مثل اعضای بدن انسان، مارپیچ های دی ان ای ، گیاهان و…
- فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
جالب تر آنکه در بازار های مالی که حرکات قیمت با تجمیع نظر معامله گرها به وجود می آید شاهد آن هستیم که عدد فی و همچنین اعداد دیگری که از سری فیبوناچی آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال بدست می آیند کاربرد فراوانی دارد که در این مقاله قصد داریم به بررسی آنها بپردازیم.
در بازار سرمایه سطوح فیبوناچی سطوحی هستند که در نقش حمایت ها و مقاومت ها در مسیر قیمت وجود دارند که قیمت در میان آنها در حال حرکت هست.
- سطوح فیبوناچی مهم در تحلیل تکنیکال
61.8 که از تقسیم هر عدد سری فیبوناچی به عدد بعدی بدست می آید.
38.2 که از تقسیم هر عدد سری فیبوناچی به دو عدد بعدی بدست می آید.
23.6 که از تقسیم هر عدد سری فیبوناچی به سه عدد بعدی بدست می آید.
161.8 که از تقسیم هر عدد سری فیبوناچی به عدد قبلی بدست می آید.
توجه بفرمایید که هر چه از اعداد بزرگتر سری فیبوناچی برای بدست آوردن سطوح قیبوناچی استفاده کنیم به اعداد دقیق تری خواهیم رسید.( از عدد سیزدهم به بعد استفاده کنید برای تحلیل ها کفایت میکند )
- انواع ابزار های فیبوناچی در تجلیل تکنیکال
فیبوناچی اصلاحیRET (Fibonacci Retracement)
فیبوناچی گسترشیEXT (Fibonacci Extension)
فیبوناچی انبساطیEXP (Fibonacci Expansion)
فیبوناچی پروجکشن PRO( Fibonacci Projection)
فیبوناچی باد بزن FAN(Fibonacci fan)
فیبوناچی زمانیTIME (Fibonacci time)
در یک روند صعودی، روند این طور نیست که همیشه صعودی باشد و نیاز به اصلاح در بین مسیر دارد، ما در فیبوناچی اصلاحی سطوحی را میتوانیم پیدا کنیم که در آنها این احتمال وجود دارد که اصلاح موج صعودی به پایان برسد و ادامه صعود را داشته باشیم و برعکس در موج نزولی
مهمترین سطوح اطلاحی: 23.6 درصد ، 38.2 درصد ، 61.8 درصد ،78.6 درصد
سطح 50 و100 درصد جز اعداد فیبوناچی نیست ولی تحلیلگران آن سطح هم در نظر میگیرند
اصلاحات تا 100 درصد در این نوع فیبوناچی قرار دارند ولی اصلاحات بیشتر از 100 درصد را اکستنشن یا گسترشی میگوییم.
برای رسم این ابزار یک موج صعودی پیدا کرده و کف موج را به سقف موج وصل میکنیم و در موج نزولی به عکس میشود یعنی سقف را به کف وصل میکنیم.
مثال1: در نماد فولاد که شاهد واکنش به سطح فیبو 50 درصد هستیم
مثال2: نماد وغدیر
در اصلاح های بالای 100 درصد یک روند با کمک فیبو گسترشی یا اکستنشن یا بازگشتی خارجی سطوحی را پیدا میکنیم که امکان بازگشت قیمت وجود داشته باشد
در فیبو اکستنشن سطوح 127.2 ، 141.4 ، 161.8 ، 200 ، 261.8 و 423.6 حائز اهمیت است
روش ترسیم فیبوناچی گسترشی همانند فیبوناچی اصلاحی عمل میکنیم (در روند صعودی کف موج را به سقف موج وصل میکنیم) و فقط سطوح بالای 100 درصد را در نظر میگیریم
مثال: در نماد های وب واکنش را نسبت به سطح 1.618 میتوانید مشاهده کنید
این ابزار بسیار شبیه فیبوناچی پروجکشن هست و برای بدست آوردن اهداف قیمتی بعد از شکست سقف یا کف را نشان میدهد و تفائت آن با فیبو پروجکشن در ترسیم آن است که در فیبو پروجکشن از سه نقطه استفاده میکنیم ولی در فیبو انبساطی از دو نقطه کمک مگیریم
برای رسم فیبوناچی انبساطی در روند صعودی که اصلاحی داشته و ما اهداف قیمتی را میخواهیم داشته باشیم با وصل کردن کف به سقف قیمت اهداف را بدست می آوریم.
مثال: در نماد سیمرغ واکنش ها را نسبت به سطوح 1.618 و 2.618 میتوانید مشاهده مکنید.
فیبوناچی پروجکشن برخلاف ابزار های بالا که دو نقطه ای بودند برای ترسیم آن نیاز به سه نقطه داریم و برای بدست آوردن اهداف قیمتی به کار برده میشود به این صورت که اگر یک صعود داشته باشیم و بعد از آن یک اصلاح با کمک این ابزار میتوان اهداف قیمتی را بعد از اصلاح داشته باشیم.
برای ترسیم فیبو پروجکشن در یک روند صعودی که یک اصلاح داشته به این صورت رسم میکنیم که یک کف و بعد یک سقف و درآخر انتهای اصلاح را انتخاب میکنیم تا فیبو پروجکشن رسم گردد.
مثال: در نماد فملی فیبوباچی در سطوح 1.618 و 2.618 اهداف قیمتی را مشخص کرده که نمودار نسبت به آنها واکنش نشان داده است.
در فیبوناچی فن یکسری نقاط حمایت و مقاومتی را در طی یک روند میتوان پیدا کرد و معمولا برای تشخیص برگشت روند بسیار کارا هستند
برای رسم آن در یک روند صعودی یک کف و سقف را انتخاب میکنیم.
مثال: در نماد دماوند که کف Aرا به سقف B متصل کردیم و واکنش های نمودار قیمت را به خط ½ را شاهد هستیم.
در فیبوناچی زمانی خطوط عمودی داریم که در آن زمان ها نمودار قیمت مستعد آن هست که تغییر روند دهد.
برای ترسیم آن دو پیوت(نقاطی که در آنها روند تغییر جهت داشته) را روی نمودار مشخص کرده و با کمک آن دو پیوت فیبوناچی زمانی را ترسیم میکنیم و آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال تفاوتی نمیکند که پیوت ها دره یا قله باشند و هر چه پیوت ها اصلی تر باشند نتیجه بهتری میگیریم.
مثال: در شاخص کل بورس تهران با اتصال نقطه A به B شاهد واکنش شاخص به سطوح فیبوناچی زمانی هستیم.
آموزش کار با اندیکاتور فیبوناچی به زبان ساده
اگر به آموزش کار با اندیکاتور فیبوناچی نیاز دارید، مطمئنا این مطلب برایتان مفید است، چرا که در این مطلب علاوه بر این که اندیکاتور فیبوناچی و سطوح مختلف آن را خدمت شما معرفی می کنیم، آموزش کار با اندیکاتور فیبوناچی و استراتژی های معامله گری با استفاده از این اندیکاتور را به همراه روش های دریافت سیگنال خرید و فروش از خطوط فیبوناچی را در اختیارتان قرار می دهیم، بنابراین اگر به تحلیل تکنیکال علاقه دارید و دوست دارید آموزش کار با اندیکاتور فیبوناچی که یکی از دقیق ترین و شناخته شده ترین اندیکاتورهای دنیاست را یاد بگیرید، این مطلب را تا انتها دنبال فرمایید.
آموزش کار با اندیکاتور فیبوناچی
اندیکاتور فیبوناچی یکی از مشهورترین و پرکاربردترین اندیکاتورهاست که به چهار نمونه اصلاحی، گسترشی، انبساطی و بازتابی تقسیم بندی می شود. آموزش کار با اندیکاتور فیبوناچی بخش حائز اهمیتی از تحلیل تکنیکال است و به این منظور که یک معامله گر بتواند به درستی از همه فرصت های معاملاتی در بازار بورس و حتی بازارهای مالی دیگر استفاده کند، بهترین کار شناخت انواع این ابزار و نحوه عملکرد آن هاست.
در این مطلب ابتدای امر قصد داریم چهار مدل اندیکاتور فیبوناچی را خدمت شما معرفی کنیم و در ادامه مفهوم سطوح فیبوناچی و جزئیات آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال دیگر را مورد بررسی قرار می دهیم تا دیگر برای رسم و استفاده از اندیکاتور فیبوناچی به مقاله دیگری نیاز نداشته باشید، پس همچنان همراه ما بمانید.
1) اندیکاتور فیبوناچی اصلاحی
اندیکاتور فیبوناچی اصلاحی یا RET کاربردی ترین و پرطرفدارترین ابزار این اندیکاتور به حساب می آید. بهترین زمان استفاده از این اندیکاتور زمانی است که قیمت در یک روند در حال حرکت است. این اندیکاتور، زمان های اصلاح قیمت و نقطه ورود و خروج را در اختیار سهامداران می گذارد.
2) اندیکاتور فیبوناچی بازتابی
اندیکاتور فیبوناچی بازتابی یا پروجکشن یا PRO ابزاری است که به منظور رسم آن به 3 نقطه کف، سقف و اصلاح در تحلیل تکنیکال احتیاج می باشد. وقتی که در این اندیکاتور سقف به کف متصل شود، هدف شناسایی حمایت است و زمانی که در این اندیکاتور کف به سقف اتصال یابد، مقاومت های بعدی یک سهم در بازار سرمایه تعیین خواهد شد.
3) اندیکاتور فیبوناچی انبساطی
اندیکاتور فیبوناچی انبساطی یا EXP بسیار به اندیکاتور بازتابی شبیه است. جالب آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال است بدانید که هدف از این ابزار شناسایی مسیر یک روند تا انتهای آن می باشد. در حقیقت این اندیکاتور از ترکیب فیبوناچی گسترشی و بازتابی به وجود می آید و تنها فرق آن با فیبوناچی بازتابی، استفاده از دو نقطه است.
2) اندیکاتور فیبوناچی گسترشی
اندیکاتور فیبوناچی گسترشی یا EXT برای وقتی مناسب است که قیمت از کانال قبلی خود عبور کرده باشد. در حقیقت هدف از این اندیکاتور شناسایی هدف های قیمتی جلوتر و سطوح مقاومتی جدید در بازار سهام می باشد. به منظور رسم این اندیکاتور، می بایست دو نقطه سقف و کف را تعیین کنید و آن ها را به یکدیگر وصل نمایید.
به صورت کلی هدف از آموزش کار با اندیکاتور فیبوناچی در تکنیکال بورس ایران، شناسایی و تحلیل حرکت های برگشتی یا ادامه روند می باشد. درصدهایی که در این ابزارها مورد استفاده قرار می گیرند، از نسبت درصدهای میان اعداد فیبوناچی حاصل شده اند. هر کدام از این اعداد، تقریبا 1.618 برابر عدد قبلی خود هستند، ولی با این وجود و به همان صورت که پیش تر هم گفتیم، فیبوناچی اصلاحی از دیگر اندیکاتورهای فیبوناچی کاربردهای به مراتب بیشتری دارد و امکانات بیشتر و دقیق تری را در اختیار استفاده کنندگان اندیکاتور قرار می دهد.
نحوه استفاده از ابزار فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
در ابتدای امر می بایست یک روند خاص را تعیین کنیم که این روند می تواند نزولی یا صعودی باشد. نکته ای که در این خصوص باید آن را در خاطر داشته باشید اینجاست که تشخیص استفاده از ابزار کاملا شخصی است و بدون تردید تجربه می تواند نخستین مولفه حائز اهمیت در استفاده از آن باشد و به منظور تشخیص نقاط کف و سقف، تجربه به صورت محسوس خود را نشان می دهد. به منظور رسم بایستی در روند صعودی بعد از انتخاب ابزار، کف را به سقف و در روند نزولی سقف را به کف وصل کنیم. برای نحوه معامله بایستی برای واکنش معامله گران در یکی از سطوح فیبوناچی صبر کنیم.
به عبارتی به منظور تشخیص این که این سطح حمایت یا مقاومت است، می بایست همه پارامترهایی که برای یک حمایت یا مقاومت در حالت عادی مورد بررسی قرار می دادید، را در نظر بگیرید. در این بین نسبت های ۶۱.۸ درصد و ۳۸.۲ درصد از اهمیت برگشتی به مراتب بالاتری برخوردار هستند. نخست می بایست روی تراز ۳۸.۲ درصد حساس بود و تحت شرایطی که از این تراز عبور کرد، به ۶۱.۸ درصد حساس شد و در شرایطی که از این تراز هم رد شد، تراز بعدی ۷۸.۶ درصد است و در صورتی که این سطح نیز شکسته شود، احتمالا با کف قیمتی برخورد خواهد کرد و احتمالا این کف را نیز خواهد شکست!
مفهوم سطوح مختلف فیبوناچی چیست؟
همان طور که پیش تر هم گفتیم فیبوناچی سطوح متفاوتی دارد و این اندیکاتور را می توانید برای هر نوع دارایی در بازار سرمایه رسم نماییم. هر سطح فیبوناچی، نشان دهنده میزان اصلاح حرکت پیش از خود است. طبیعتاً، با توجه به عمق این سطوح، مفهوم این سطوح هم متفاوت است.
سطح 23.6 درصد فیبوناچی اصلاحی عمق کمی دارد و به صورت معمول به عنوان منطقه حمایتی شناخته نخواهد شد. سطح 38.2 تا 50 درصد عمق بیشتری دارد و از حمایت بالاتری نیز برخوردار است. سطح 61.8 درصد در فیبوناچی اصلاحی بیشترین عمق را داراست و به عنوان اصلاح طلایی در نظر گرفته می شود.
چه اطلاعاتی از سطوح اندیکاتور فیبوناچی کسب می کنیم؟
از سطوح اندیکاتور فیبوناچی می توان برای تعیین زمان ورود به معامله، زمان توقف و قیمت هدف استفاده نمود. به عنوان مثال یک تریدر امکان دارد که رشد قیمت یک سهام را در بورس ببیند و در ادامه این سهام به انداز 61.8 درصد رشدش عقب نشینی نماید. در این جا چنانچه قیمت مجددا رو به بالا پرش نماید، به علت آغاز حرکت از سطح فیبوناچی، روند رو به بالای بلندتری داشته و سرمایه گذار قادر است برای خرید اقدام کند. این را در نظر داشته باشید که نقطه توقف در این حالت می تواند روی 78.6 و یا 100 درصد قرار گیرد.
حتما برایتان جالب است : آموزش رسم خطوط روند به زبان ساده
از سطوح اندیکاتور فیبوناچی در سایر اشکال تحلیل تکنیکال هم بهره گرفته می شود. به عنوان مثال از این نسبت ها در امواج الیوت و یا الگوهای گارتلی بسیار استفاده می شود و در حقیقت پایه و اساس این الگوها همین نسبت های فیبوناچی در بازار سرمایه است. روال کار بدین شکل است که زمانی که قیمت به سمت بالا و یا پایین حرکت می کند، یک تصحیح قیمتی و یا عقب نشینی از حرکت خود انجام می دهد. در این الگوها این عقب نشینی ها و تصحیح قیمت ها در نزدیکی سطوح فیبوناچی رخ خواهد داد.
سطوح عقب نشینی اندیکاتور فیبوناچی برعکس میانگین متحرک ساکن و ایستا هستند. همین ماهیت ایستای سطوح قیمت ها، امکان تشخیص سریع و آسان سیگنال های بازار سرمایه را فراهم می کند. نکته مهمی که در این خصوص باید در نظر داشته باشید این است که این سطوح فیبوناچی برای گسترش و اضافه شدن قیمت هم استفاده می شود و این اندیکاتور تنها مختص عقب نشینی قیمت یک سهم در بازار بورس نمی باشد.
سطوح مقاومت و حمایت در اندیکاتور فیبوناچی
سطوح حمایت و مقاومت فیبوناچی همان سطوحی به حساب می آیند که در آن ها می توان انتظار بازگشت روند را داشت. در حقیقت این سطوح قادرند مشابه سیگنال ورود در تحلیل تکنیکال عمل کنند. هنگامی که قصد دارید از سطوح حمایتی و مقاومتی بهره بگیرید، بهتر است منتظر بمانید تا از ثبات روند قیمت اطمینان پیدا کنید. بعضی اوقات امکان دارد درجا زدن قیمت در بورس بیشتر از حد انتظار زمان نیاز داشته باشد. وقتی که قیمت به سطح حمایتی می رسد، نقطه مناسب برای خرید و ورود به بازار است. در مقابل، هنگامی که قیمت در روند نزولی قرار دارد و به سطح مقاومت فیبوناچی می رسد، زمان مناسبی برای فروش به حساب می آید.
هنگامی که از ابزار تکنیکال کمک می گیرید، بایستی این را در خاطر داشته باشید که قیمته ا رفتار گذشته خود را تکرار خواهند کرد. توجه به رفتار قیمت از نکته های حائز اهمیت معامله گری می باشد. هنگامی که یک قیمت به سطح مشخصی واکنش نشان می دهد، این معنی را می دهد که این سطح در تاریخچه قیمت این دارایی نقش حائز اهمیتی را بازی می کند. با درک این موضوع و مشخص کردن استراتژی معاملات خود، می توانید از الگوی فیبوناچی در بازار بورس بهره لازم را ببرید. تحلیل تکنیکال و آموزش کار با فیبوناچی شما را یاری خواهد کرد تا زمان های مناسب ورود و خروج را به بهترین شکل شناسایی کنید.
ولی همان طور که پیش تر هم عنوان کردیم، هیچ اصلاحی به معنای بازگشت به روند قبلی نخواهد بود. در حقیقت هنگامی که قیمت به سطح موردنظر می رسد، به این معنا نیست که آن نقطه سیگنالی قطعی برای ورود و به دست آوردن سود است. هرچند اندیکاتور فیبوناچی ابزاری کاربردی در تحلیل تکنیکال است، ولی وقتی می تواند بهترین نتیجه را برای شما به همراه داشته باشد که در کنار یک استراتژی مناسب و چندین اندیکاتور دیگر مورد استفاده قرار گیرد. شما می توانید از اندیکاتور فیبوناچی اصلاحی در کنار ابزار دیگری مانند شناسایی خط روند، میانگین های متحرک، RSI و سایر اندیکاتورهای هم پوشان استفاده نمایید.
کاربرد فیبوناچی در بازار بورس
تا به اینجا به زبانی ساده با مفهوم اعداد فیبوناچی و کاربرد آن در بازارهای مالی به صورت مختصر آشنا شدیم و در این بخش می خواهیم کاربرد اعداد فیبوناچی در بازار سهام را با نگاه ریزبینانه تری مورد بررسی قرار دهیم. از سری اعداد فیبوناچی تا بخشی می توان برای پیش بینی روند قیمت سهم ها در بازار استفاده نمود.
تحلیل گران بازار سرمایه وقتی که به صورت دقیق نمودار قیمتی سهم ها را مورد بررسی قرار می دهند تلاش می کنند در میان تحلیل های سهم از ارتباط موجود در سری فیبوناچی و روند قیمتی سهم ارتباط های نزدیک را بیابند و با استفاده از آن تا حد خوبی به پیش بینی های قیمتی در آینده سهم دستی یابند.
همان طور که احتمالا مستحضر هستید، در فرآیند تحلیل تکنیکال، ابزارهای گوناگونی وجود دارند که در این بین از ابزار فیبوناچی هم می توان به منظور تعیین نقاط ورود و خروج، به نوعی نقاط حمایت و مقاومت استفاده نمود. در این بین با استفاده از سری فیبوناچی در تکنیکال سهام، توانایی این کار را خواهیم داشت تا با ابزارهایی مانند؛ فیبوناچی اصلاحی، فیبوناچی خارجی، فیبوناچی انبساطی، فیبوناچی پروژکشن، فیبوناچی اکسپنشن و … روند انجام معاملات خود را در بازار بورس تسهیل ببخشیم و با درصد اطمینان بیشتری وارد معاملات خود شویم.
البته همان طور که می دانید استفاده از یک تک اندیکاتور برای تصمیم گیری در خصوص خرید یا فروش به تنهایی فاقد اعتبار لازم است و بهتر است از اندیکاتورهای مختلف در کنار مبانی دیگر تحلیل تکنیکال، بنیادی، روانشناسی بازار، تابلوخوانی و … استفاده کنید تا ضریب خطای شما تا حدود زیادی کاهش یابد و سود مطمئن تری را به دست آورید.
نتیجه گیری و کلام پایانی
هنگامی که به دنبال استفاده از تحلیل تکنیکال و آموزش کار با اندیکاتور فیبوناچی در بورس هستید، این را باید هموارد در نظر داشته باشید که هیچ ابزاری به صورت کامل عملکرد مثبت و قطعی از خود نشان نداده است و نشان نخواهد داد! به هر حال تعداد زیادی از معامله گران با این اندیکاتور کار می کنند و استراتژی های خود را مطابق با آن تنظیم کرده اند و اتفاقا سود های مناسبی را نیز کسب کرده اند.
در نظر داشته باشید که بهترین روش استفاده از اندیکاتور فیبوناچی، استفاده ترکیبی از آن با دیگر ابزارهای کمکی در تحلیل تکنیکال و بنیادی است. در آموزش کار با اندیکاتور فیبوناچی در بورس گفتیم که چهار نمونه رایج اندیکاتور فیبوناچی، مدل های فیبوناچی اصلاحی، گسترشی، انبساطی و بازتابی وجود دارد.
وقتی که اندیکاتور فیبوناچی را با سایر اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال مانند RSI و میانگین متحرک ترکیب نمایید، مطمئنا نتیجه مطمئن تر و مناسب تری را دریافت خواهید کرد. در انتها باید این نکته را یادآور شویم که این ابزار تنها برای نشان دادن یک مسیر احتمالی کاربرد دارد و داشتن هدف و استراتژی مشخص در معامله گری، مهم ترین موضوع است که تنها به عهده خودتان می باشد و هیچ ابزار کمکی نمی تواند این کار را برای شما انجام دهد.
همان طور که ابتدای مقاله به شما قول دادیم، در این مطلب به آموزش کار با اندیکاتور فیبوناچی پرداختیم.
اگر دوست دارید بدانید استراتژی معاملاتی گن به زبان ساده و عامیانه چیست، مطمئن باشید این مطلب بهترین راهنمای شماست!
به نظر شما آموزش اندیکاتور فیبوناچی می تواند در روند انجام معاملات سودده ما را یاری کند؟