اعداد مهم فیبوناچی در بورس

روشهای تعیین حد سود و زیان
روشهای مختلفی برای تعیین حد سود و زیان در بازار سهام وجود دارند و همانگونه که در مقاله قبلی توضیح داده شد؛ اکثر معاملهگران به منظور پیشبینی نقاط خروج احتمالی از بازار، از تحلیل تکنیکال استفاده میکنند. در این مطلب به بیان مهمترین روشهای تعیین حد سود و ضرر بر مبنای قیمت، با ذکر مثالهایی از بازار سهام خواهیم پرداخت.
فواصل قیمتی مشخص نسبت به ناحیه ورود
برخی سرمایهگذاران رویکرد تحلیلی خاصی نداشته و بیشتر روی اعداد ثابت تمرکز دارند. معیار اصلی در این روش، میزان فاصله نقاط خروج نسبت به ناحیه ورود است که معمولاً این فواصل بر اساس واحد درصد بیان میشوند. این مقادیر بر مبنای شرایط کلی بازار (نظیر محدودیت نوسان مجاز روزانه)، نوسانات ذاتی سهم و سایر موارد تعیین خواهند شد. در نمودار زیر که مربوط به سهام شرکت ایران خودرو است؛ معاملهگر پس از شکست سطح مقاومتی تصمیم به ورود میگیرد و بر اساس یک استراتژی شخصی، مقدار ثابت %۱۰ حد ضرر نسبت به نقطه ورود در نظر گرفته است. با توجه به اینکه نسبت پاداش به ریسک معاملاتش روی عدد ۲ اعداد مهم فیبوناچی در بورس تنظیم شده است؛ حد سود از ناحیه ورود به بازار، %۲۰ فاصله خواهد داشت.
اعداد رند
استفاده از اعداد رند در تحلیل تکنیکال کلاسیک و به طور کلی تعیین نقاط بازگشت بازار سهام، بسیار مرسوم است. معاملهگران کهنهکار بازار مالی نیز به این سطوح توجه ویژهای داشته و هنوز هم نسبت به کارایی آنها دیدگاه مثبتی دارند. عموماً رسیدن قیمت به محدوده اعداد اعداد مهم فیبوناچی در بورس رند در نمودار، موجب ایجاد تحرکات خاصی در عرضه و تقاضای بازار میشود. برخی معاملهگران با قرار دادن نقاط خروج خود در این سطوح سعی دارند؛ حد سود و زیان مطمئنی داشته باشند. به منظور درک بهتر مطلب، موقعیت معاملاتی فرضی زیر را در سهم وبصادر در نظر بگیرید. پس از شکست نقطه تلاقی خط روند و سطح مقاومتی، فرد اقدام به ورود نموده است که با نسبت بازده به ریسک برابر ۱، مقادیر ۸۰۰ و ۵۰۰ ریال را به ترتیب به عنوان حد سود و زیان احتمالی این معامله در نظر گرفته است.
اندیکاتورها
بدون شک یکی از پرطرفدارترین ابزار نموداری در میان معاملهگران بازار مالی اندیکاتورها هستند که خود به چندین نوع تقسیم میشوند. این ابزارها به حدی مورد علاقه سرمایهگذاران است که به عناوین مختلفی نظیر تحلیل بازار، نقطه ورود و نواحی خروج از آنها استفاده میکنند. مهم ترین دلیل محبوبیت اندیکاتورها در میان معاملهگران مبتدی، سهولت کاربری آنها است. اندیکاتورها بر اساس ماهیت و دسته بندی موجود در پلتفرمهای تحلیلی، به چهار نوع کلی روند یاب، مبتنی بر حجم، اسیلاتورها و اندیکاتورهای تدوین شده توسط آقای بیل ویلیامز تقسیم بندی میشوند.
میانگین متحرک یکی از کاربردی ترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال است که یکی از موارد استفاده آن تعیین نقاط خروج میباشد. میانگینها معمولاً به صورت منفرد یا چندگانه استفاده میشوند. در تصویر زیر یک موقعیت معاملاتی را مشاهده میکنیم که نقاط ورود و خروج کاملاً بر اساس تقاطع دو میانگین متحرک شکل گرفته اند.
اگر قیمت بالاتر از میانگینها قرار داشته و یک تقاطع مثبت نیز اتفاق بیفتد(یعنی خط قرمز رنگ که متعلق به میانگین ۴۰ روزه است، میانگین متحرک۶۰ روزه را به سمت بالا بشکند) اقدام به خرید نموده و زمانی که میان قیمت و میانگین متحرک ۴۰ روزه، یک شکست قیمتی نزولی رخ دهد؛ باید از معامله خارج شویم. در واقع یک نقطه خروج غیرثابت انتخاب شده است که به صورت همزمان حد سود و زیان را پوشش میدهد.
فیبوناچی
افرادی که سواد ریاضی داشته باشند؛ مطمئناً سری اعداد فیبوناچی را میشناسند و داستان معروف آن را نیز شنیدهاند. مجموعه ابزار فیبوناچی در پلتفرمهای معاملاتی بازار مالی، یکی از قدرتمندترین ابزارهای تحلیلی به شمار میآیند که حتی میتوان صرفاً بر مبنای آنها یک استراتژی معاملاتی کامل تدوین نمود! فیبوناچی بازگشتی یکی از محبوب اعداد مهم فیبوناچی در بورس ترین ابزار تحلیل نموداری فیبوناچی است که معاملهگران بسیاری از سطوح آن به عنوان نقاط کلیدی ورود و خروج از معامله استفاده میکنند. با مشاهده نمودار قیمت شرکت مخابرات ایران متوجه میشویم که معاملهگر «الف» بر اساس تلاقی خط روند صعودی، سطح حمایتی کلاسیک و ناحیه %۳۸ فیبوناچی بازگشتی در یک نقطه، اقدام به خرید نموده است. حد سود این معامله در سطح صفر درصد فیبوناچی یا همان قله قبلی و حد ضرر آن نیز در ناحیه %۶۱.۸ که درصد طلایی فیبوناچی میباشد؛ قرار داده شده است.
سطوح حمایت و مقاومت
تعداد کثیری از معاملهگران قدیمی بازار، به این سطوح ساده اما مهم در نمودار قیمت، توجه خاصی داشته و بخش مهمی از استراتژی معاملاتی آنها را شامل میشود. تئوری اصلی در استفاده از حمایت و مقاومت کلاسیک این است که بر اساس روانشناسی جمعی اگر قیمت از یک ناحیه بازگشت داشته باشد؛ ممکن است دفعات بعدی نیز با رسیدن به این نقطه، سرمایهگذاران واکنش مشابهی داشته باشند. به همین دلیل استفاده از این سطوح به عنوان نقاط خروج از بازار، کار بسیار عاقلانهای به نظر میرسد. زیرا، در صورت شکست این نواحی، هشدار جدی مبنی بر تغییر روند صادر شده و منطقی است که از معامله خارج شویم. در مثال زیر بر اساس نماد تاپیکو، نمونهای از موقعیتهای معاملاتی را مشاهده میکنیم که نقاط حد سود و زیان بر اساس سطوح حمایت و مقاومت مشخص شدهاند.
خطوط روند
همانند سطوح حمایت و مقاومت کلاسیک، خط روند نیز یکی از مفاهیم ابتدایی و مهمی است که به تحلیلگران فنی آموزش داده میشود. این خطوط که طبق قواعد مشخصی، از اتصال نقاط بازگشت قیمت در نمودار تشکیل میشوند، یکی از قدرتمند ترین ابزارهای تحلیلی در بازار مالی به شمار میروند. خط روند به صورت انفرادی یا در نقاط تلاقی با سایر ابزار تحلیل، قابلیت استفاده دارد. این خطوط به دلیل اینکه یکی از مبانی اصلی تحلیل تکنیکال تلقی میشوند؛ ابزار دیگری نیز بر اساس آنها تدوین یافتهاند. به عنوان نمونه کانالهای قیمتی از نمونه ابزار مرسوم در تحلیل نموداری میباشند که بر مبنای خطوط روند ترسیم میشوند.
در موقعیت معاملاتی فرضی ذیل مشاهده میکنید که پس از ترسیم یک کانال قیمتی صعودی در نمودار روزانه سهم ملی صنایع مس ایران، معاملهگر «ب» پس از شکست ناحیه مقاومتی کوتاه مدت، اقدام به خرید سهم مینمایند. در چنین موقعیتهایی معاملهگران بلندمدتی میتوانند، از خطوط کف و سقف کانال به ترتیب به عنوان حد زیان و سود بهره ببرند و در صورتی که سرمایهگذار افق کوتاه مدتی را مد نظر داشته باشد؛ با رسیدن به خط روند کوتاه مدت(خط قرمز رنگ) جهت جلوگیری از تقبل ریسک تغییر روند، میتوان از معامله خارج شد.
الگوهای قیمتی
امروزه تشخیص روند آتی بازار سهام بر اساس الگوهای قیمتی، بسیار رایج است. این الگوها بر اساس حرکات قیمتی پرتکرار و مشابه که پس از وقوع آنها بازار روند مشخصی پیدا کرده است؛ از اطلاعات قیمتی بلند مدت بازارهای مالی، استخراج شدهاند. الگوهای نموداری انواع و اقسام مختلفی دارند که مهم ترین آنها عبارتند از: سر و شانه، پرچم، مستطیل، سقف و کفهای چند قلو، کنج.
این الگوها بر اساس شرایط وقوع میتوانند خاصیت نزولی یا صعودی داشته و یکی از نقاط قوت الگوهای قیمتی این است که یک الگو به تنهایی میتواند نواحی حد سود و زیان معاملات را به طور دقیق مشخص کند. به طور مثال به الگوی پرچم و نقاط خروج از معامله در نمودار سهام بانک ملت توجه فرمایید.
اندیکاتور فیبوناچی چیست | آموزش استراتژی خرید و فروش با فیبوناچی
قبل از اینکه وارد مبحث اندیکاتور فیبوناچی شویم و کاربرد این تئوری در معاملات فارکس و بازارهای مالی دیگر را بررسی کنیم، ابتدا اجازه دهید تا به این سئوال که فیبوناچی چیست پاسخی دهیم. همچنین با ویدئوی آموزشی میتوایند استراتژی خرید و فروش با استفاده از فیبوناچی اصلاحی و اکتنشن را نیز ملاحظه نمایید. در انتها نیز برای افرادی که به محاسبات اتوماتیک این اندیکاتور علاقمند هستند محاسبه گر Fibonacci را قرار داده ایم.
آموزش تصویری اندیکاتور فیبوناچی
همانطور که در این دنباله مشاهده می کنید، برای شروع به دو هسته اولیه یعنی ۰ و ۱ نیاز داریم. سپس ۰ را بعلاوه ۱ میکنیم و عدد بعدی در دنباله که همان ۱ است بدست می آید. سپس نتیجه را با عدد قبلی جمع می کنید و نتیجه عدد ۲ می شود. الگوی فیبوناچی در زیر آمده است و می توانید آن را ملاحظه نمایید.
دنباله fibonacci برای بحث ما در فارکس یا تحلیل تکنیکال بازارهای مالی بسیار مهم است زیرا از این دنباله می توانیم به نسبت فیبوناچی برسیم.
چگونه به این نسبت برسیم ؟
با ظهور اینترنت اطلاعات اشتباه زیادی درباره نسبت فیبوناچی توزیع شده است. تکثر در تحلیل فیبوناچی، بخصوص در حوزه معاملات، باعث بوجود آمدن برداشت های غلط از این معادله مهم شده است. بیایید نگاهی به این نسبت و روش ساخت آن بیندازیم.
نسبت فیبوناچی
برای بدست آوردن این نسبت محاسبات پیچیده ای نیاز نیست. تمام کاری که باید انجام دهیم برداشتن یک سری اعداد از FS و دنبال کردن الگوی تقسیم در سراسر آن است. بعنوان مثال بیایید یک سری از اعداد FS را برداریم و با آنها نسبت Fibonacci را محاسبه کنیم.
همانگونه که در این الگو می بینید، از جایی به بعد تمام نتایج به یک عدد واحد می رسد و آن نیز ۰٫۶۱۸ است. می توانید بیشتر نیز این توالی را در خانه انجام ادامه دهید و می بینید که تغییری در آن ایجاد نمی شود.
ما می توانیم این توالی را به گونه ای دیگر نیز انجام دهیم. در این حالت نتیجه مجموع دو عدد را در عدد قبلی تقسیم می کنیم. در اینصورت نتایج به صورت زیر خواهد بود.
این الگو نیز از دنباله فیبوناچی (FS) بدست آمده است. حالا نتیجه ای که بدست آمده است ۱٫۶۱۸ است که عددی بسیار حائز اهمیت است که به آن نسبت طلایی نیز گفته می شود.
در اینجا مثال های بیشتری برای این الگو می بینید :
همانگونه که در بالا ملاحظه می کنید، می توان با تقسیم اعداد در FS با ترتیب های مختلف به عددهای مختلفی برسیم که همگی پس از چند توالی به اعداد یکسانی می رسند. این روشی برای بدست آوردن نسبت های Fibonacci است. البته این تنها روشی نیست که می توان به نسبت ها رسید.
پس از اینکه این اعداد را بدست آوردیم می توانیم برای بدست آوردن تعداد بیشتری از این اعداد ریشه دوم آنها را بدست آوریم. برای درک بهتر به چارت زیر نگاه کنید :
آخرین مرحله از نسبت فیبوناچی تبدیل نتایج بدست آمده به درصد است. استفاده از نسبت ۰٫۲۳۶ به ما ۲۳٫۶% را نتیجه می دهد، ۰٫۳۸۲ به ۳۸٫۲% و الی آخر.
با نگاه به تحلیل که انجام دادیم به مهمترین نسبت های فیبوناچی که عبارتند از : ۲۳٫۶%، ۳۸٫۲%، ۴۸٫۶%، ۶۱٫۸%، ۷۸٫۶%، ۱۲۷٫۲%، ۱۶۱٫۸%، ۲۰۵٫۸% و ۴۲۳٫۶% خواهیم رسید.
باوجود اینکه نسبت ۵۰% اغلب در تحلیل فیبوناچی مورد استفاده قرار می گیرد، اما ۵۰% نسبت fibonacci نیست. برخی می گویند که ۵۰% “نسبت گن” است که در اوایل دهه ۱۹۰۰ توسط “آقای گن” معرفی شده است. برخی نیز می گویند که ۵۰% وارونگی از “نسبت مقدس” است.
اندیکاتور فیبوناچی در معاملات فارکس
حالا که متوجه شدیم که فیبوناچی چیست و چگونه به نسبت های آن برسیم می توانیم نحوه استفاده از این نسبت ها در فارکس یا هر بازار مالی دیگر را بررسی کنیم.
معامله گران می دانند که قیمت ها هرگز در یک خط مستقیم حرکت نمی کنند. قیمت ها اغلب به صورت زیگ زاگ به بالا یا پایین حرکت می کنند و یک روند را تشکیل می دهند. با استفاده از اندیکاتور فیبوناچی اصلاحی و اکستنشن شما می توانید نقاط نوسان قیمت در آینده را شناسایی کنید و در زمان هایی که قیمت به سطوح طلایی می رسند تصمیمات مناسبی را اتخاذ کنید.
نسبت ها در این اندیکاتور همانند سطوح کلیدی برای مقاومت و حمایت عمل می کنند. دلیل اینکه این خطوط اغلب درست عمل می کنند جادویی بودن آنها نیست، بلکه استفاده تعداد زیادی از معامله گران از این خطوط برای تصمیم گیری است.
استفاده در روندهای صعودی
برای ترسیم سطوح اندیکاتور فیبوناچی اصلاحی در روندهای صعودی یک پروسه ۳ مرحله ای ساده انجام می گیرد.
مرحله ۱ – شناسایی روند بازار : بازار صعودی
مرحله ۲ – با استفاده از ابزار Fibonacci Retracement نقطه ابتدایی روند را به نقطه انتهایی آن متصل کنید
مرحله ۳ – بررسی و کنترل ۳ سطح حمایت احتمالی ۰٫۲۳۶، ۰٫۳۸۲، ۰٫۶۱۸
استفاده در روندهای نزولی
برای ترسیم اندیکاتور فیبوناچی اصلاحی در روندهای نزولی همانند روندهای صعودی پروسه ۳ مرحله ای را انجام می دهیم.
مرحله ۱ – شناسایی روند بازار : بازار نزولی
مرحله ۲ – با استفاده از ابزار Fibonacci Retracement نقطه ابتدایی روند را به نقطه انتهایی آن متصل کنید.
مرحله ۳ – بررسی و کنترل ۳ سطح مقاومت احتمالی ۰٫۲۳۶، ۰٫۳۸۲، اعداد مهم فیبوناچی در بورس ۰٫۶۱۸
اندیکاتور فیبوناچی در متاتریدر ۴
در پلتفرم متاتریدر ۴ همانند دیگر پلتفرم های معاملات ابزاری برای ترسیم این سطوح وجود دارد. تنها کاری که برای ترسیم این سطوح باید انجام دهید عبارت است از :
Menu > Insert > Fibonacci > Retracement
ابزارهای زیادی در ارتباط با این اندیکاتور وجود دارند اما در میان آنها ابزار Retracement و Extension از بقیه پراستفاده تر است. در اغلب پلتفرم ها شما می توانید سطوح را تنظیم کنید.
فیبوناچی را می توان با اندیکاتورهای دیگر و در کنار هم مورد استفاده قرار داد. برای مثال اگر شما از از یک اندیکاتور میانگین متحرک (Moving Average) استفاده می کنید می توانید از این سطوح برای طول زمان یک بازار صعودی استفاده کنید و سپس منتظر شوید تا میانگین متحرک جهت بازار Bullish یا Bearish را نشان دهد. همچنین می توانید از نمودار شمعی ژاپنی و الگوهای آن نیز در کنار هم استفاده کنید.
همانگونه که در چارت بالا ملاحظه می کنید نمودار شمعی ژاپنی الگوی “سه سرباز سفید” را نشان می دهند، همچنین روند از خط میانگین متحرک گذر کرده است و بعلاوه اندیکاتور MACD بالای خط صفر است.
البته در اعداد مهم فیبوناچی در بورس استفاده از این اندیکاتور باید همیشه کمی احتیاط کنید. برای مثال نقاطی که شما برای اندازه گیری سطوح fibonacci مورد استفاده قرار می دهید ممکن است با نقاطی که دیگر معامله گران انتخاب کرده اند متفاوت باشد. برای مثال بعضی از معامله گران از قیمت های بسته و باز استفاده می کنند درحالیکه برخی دیگر از حداکثر و حداقل قیمت استفاده می کنند.
اغلب معامله گران بخصوص تازه کارها، به دنبال یک فرمول جادویی برای موفقیت در معاملات هستند. خیلی از آنها از این تئوری برای معاملاتشان استفاده می کنند و خود را درآن متبحر می کنند. اما استفاده از این ابزار تحلیل تکنیکال به تنهایی برای انجام معاملات کافی نیست و اغلب شما را با زیان مواجه می کند.
تجارت آفرین به شما پیشنهاد می دهد که حتما در کنار این اندیکاتور از ابزارهای دیگر تحلیل تکنیکال استفاده کنید. همچنین تحلیل بنیادی بازار و اخبار مرتبط را نیز رصد کنید تا تصمیمات اشتباهی نگیرید. در اینجا می توانید از محاسبه گر فیبوناچی برای محاسبات خود استفاده نمایید.
آموزش کامل نحوه کار و استفاده از اندیکاتور فیبوناچی (Fibonacci)
استفاده از اندیکاتور فیبوناچی (Fibonacci) ساده است، در این مقاله نحوه کار با اندیکاتور فیبوناچی در بازار بورس و فارکس و ارز دیجیتال برای تحلیل تکنیکال را به شما عزیزان آموزش خواهیم داد، همراه داتیس نتورک باشید.
آموزش استفاده از اندیکاتور فیبوناچی (Fibonacci)
اندیکاتور فیبوناچی (Fibonacci) یکی از کاربردی ترین اندیکاتور های بازار سرمایه بورس و فارکس و ارز دیجیتال است که به تحلیل تکنیکی روند حرکت بازار کمک می کند.
فیبوناچی و عقبنشینیهای آن را میتوان یک اندیکاتور در نظر گرفت.
شاید نحوه کار با آن و نحوه رساندن سیگنالهایش کمی با دیگر اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال که تا به امروز با آنها آشنا شدهاید فرق داشته باشد.
اما از روی نسبتها و فواصل قیمتها میتوان سیگنالهای خوبی دریافت کرد.
رسالت اصلی یک اندیکاتور مشخص کردن سیگنالهای معامله برای ماستغ پس میتوان فیبوناچی و سطوح آن را نیز به عنوان اندیکاتور در نظر گرفت.
آموزش اندیکاتور فیبوناچی و همچنین نسبتهای فیبوناچی در بسیاری از الگوها و امواج مختلف در نمودارهای بورس مورد استفاده قرار میگیرد.
برای مثال برای مشخص کردن بازگشتها و عقبنشینیها بعد از ایجاد امواج الیوت، نسبتهای فیبوناچی کمک زیادی به ما میکنند.
فیبوناچی نام یک ریاضیدان بود که توانست یک سری نسبتهای خاص را پیدا کند.
این نسبتها در طبیعت، اقتصاد، ریاضیات، مهندسی و… به وفور مشاهده میشوند.
در این مقاله میخواهیم در مورد آموزش اندیکاتور فیبوناچی در تحلیل تکنیکال صحبت کنیم.
چیزی که در اقتصاد با نام اندیکاتور تحلیل تکنیکال میشناسند، عقبنشینی (Retracement) فیبوناچی و سطوح آن است.
پس قبل از اینکه به طور اختصاصی به این اعداد مهم فیبوناچی در بورس اندیکاتور بسیار کاربردی در تحلیل تکنیکال بپردازیم، بهتر است اندکی در مورد عقبنشینی اندیکاتور فیبوناچی در بورس صحبت کنیم.
عقبنشینی فیبوناچی و سطوح آن
عقبنشینی اندیکاتور فیبوناچی و سطوح آن در بین معاملهگران بورس یک ابزار بسیار محبوب است و بر اساس اعداد کلیدی لئوناردو فیبوناچی، که در قرن 13 میزیسته است، تعیین میشود.
دنباله اعداد فیبوناچی به اندازه روابط و نسبتهای ریاضی بین اعداد آن اهمیت ندارد.
در تحلیل تکنیکال، یک عقبنشینی فیبوناچی از وصل کردن دو نقطه (معمولا اوج و کف قیمت) بر روی نمودار قیمت سهام در بورس تعیین میشود؛ بعد از وصل کردن، فاصله عمودی این دو نقطه با نسبتهای اصلی فیبوناچی؛ یعنی 23.6 درصد، 38.2 درصد، 50 درصد، 61.8 درصد و 100 درصد تقسیم شده و به خطوط افقی تبدیل میشود تا سطوح مقاومت و حمایت احتمالی مشخص شود.
دنباله اعداد فیبوناچی چگونه کار میکند؟
قبل از اینکه بخواهیم متوجه شویم که چرا نسبتهای فیبوناچی انتخاب شدهاند، باید کمی بیشتر در مورد دنباله اعداد فیبوناچی بدانیم.
دنباله اعداد فیبوناچی مانند زیر است:
0-1-1-2-3-5-8-13-21-34-55-89144-…
هر عدد در این دنباله به طور ساده مجموع دو عدد قبلی خود در دنباله است و این روند تا بینهایت ادامه پیدا میکند.
یکی از ویژگیهای اصلی این دنباله این است که هر عدد تقریبا 1.618 برابر عدد قبلی خود است و این رابطه معمول بین اعداد پایه و اساس به دست آمدن نسبتهای مختلف در مباحث مربوط به عقبنشینی است.
نسبت کلیدی اندیکاتور فیبوناچی 61.8 درصد است که از تقسیم یک عدد در دنباله بر عدد بعدی به دست میآید. برای مثال 21 تقسیم بر 34 برابر است تا 0.6179.
نسبت 38.2 درصد از تقسیم یک عدد در دنباله بر عددی که دو جایگاه سمت راستتر قرار دارد به دست میآید. برای مثال 55 تقسیم بر 144 برابر است با 0.3819.
نسبت 23.6 درصد نیز از تقسیم یک عدد در دنباله بر عددی که سه جایگاه سمت راستتر قرار دارد به دست میآید.
برای مثال 8 تقسیم بر 34 برابر است با 0.2352.
آموزش اندیکاتور فیبوناچی و پیشبینی قیمت سهام در بورس
یادگیری و آموزش اندیکاتور فیبوناچی در بورس بسیار مهم می باشد چون این نسبتها نقش مهمی در بازار بورس دارند.
با کمک اندیکاتور فیبوناچی میتوان نقاط مهمی را که قیمت در آنها باز میگردد را مشخص کرد.
از نسبتهای فیبوناچی در بسیاری از ابزارهای تحلیل تکنیکال بازار بورس استفاده میشود.
اما عقبنشینیهای فیبوناچی یکی از گستردهترین کاربردها را در بین آنها دارد.
دلیل این موضوع راحتی کار با آنها و کاربردشان در انواع بازارها و ابزارهاست.
از عقبنشینی فیبوناچی میتوان برای تعیین سطوح حمایت و مقاومت و مشخص کردن نقاط هدف و حدد ضرر استفاده کرد.
با آموزش اندیکاتور فیبوناچی در بورس و آموزش عقبنشینی فیبوناچی و سطوحش میتوان برای مشخص کردن سطوح مقاومت و حمایت استفاده کرد.
در این مورد بعدا در مباحث فنی بیشتر صحبت خواهیم کرد. تصویر بعدی نمودار قیمت سهام شرکت سایپا را در بورس نشان میدهد و میتوانید ببینید که سطوح فیبوناچی چگونه بر روی نمودار به نمایش در میآیند.
تقریبا در هر پلتفرم معاملات مدرن امکان رسم نقاط فیبوناچی به وصل کردن دو نقطه بر روی نمودار قیمت به هم امکانپذیر است و خود ابزار مورد نظر سطوح افقی را برای شما رسم میکند.
نکته مهم: عقبنشینی 50 درصد واقعا یک نسبت فیبوناچی نیست.
اما سرمایهگذاران معمولا آن را دوست دارند؛ چون قیمت بعد از اینکه عقبنشینی 50 درصد را رد میکند، میل بسیار خوبی برای ادامه حرکت خودش دارد.
مزایا و معایب عقبنشینی فیبوناچی
با وجود محبوبیت زیاد عقبنشینیهای اندیکاتور فیبوناچی، این ابزار کمی مشکلات مفهومی و فنی دارد که سرمایهگذاران بورس هنگام استفاده از این ابزار از آنها آگاه باشند.
معاملهگران مختلف در بازار بورس از اندیکاتور فیبوناچی تحلیل تکنیکال با روشهای مختلفی استفاده میکنند.
آن سرمایهگذارانی که سود میکنند، اعتقاد دارند که فیبوناچی فوقالعاده و آن دستهای که پول خود را از دست میدهند، میگویند نباید به این ابزار اعتماد کرد.
اما تمام این موارد به استایل و نحوه استفاده این سرمایهگذاران از ابزارهای تحلیل تکنیکال باز میگردد.
قوانین بنیادی اندیکاتور فیبوناچی یک سری بینظمی و ناهنجاریهای عددی است که در هیچ منطقی نمیگنجد.
نسبتها، اعداد، دنبالهها و فرمولهایی که از فیبوناچی به دست میآیند، محصول یک سری اتفاقات بدون نظم ریاضی است.
این موضوع به خودی خود چیز بدی نیست.
اما ممکن است برخی از سرمایهگذاران را اذیت کند؛ زیرا آنها دوست دارند منطق پشت یک استراتژی را بفهمند.
به طور کلی نسبتهای اندیکاتور فیبوناچی میتواند، بازگشتها، تصحیحهای قیمتی و برعکس شدن روندها را نشان میدهد و بعدا در مباحث فنی در مورد آن بحث خواهیم کرد.
از این سیستم میتوان برای تایید دیگر اندیکاتورها استفاده کرد و نمیتوان سیگنالهای خیلی قوی و یا ضعیف را از آن به دست آورد.
ابزار عقبنشینی اندیکاتور فیبوناچی از همان مشکلاتی رنج میبرد که دیگر استراتژیهای معامله جهانی؛ همچون امواج الیوت از آن رنج میبرند و آن هم سختی کار با آنهاست.
با این حال بسیاری از سرمایهگذاران بورس در استفاده از این ابزارها موفق بوده و توانستهاند سودهای کلانی را به حساب بانکیهای خود روانه کنند.
خوب اکنون که به طور کامل با نسبتهای فیبوناچی و استفاده از آنها در نمودارهای بورس و اقتصاد آشنا شدید، به سراغ مباحث فنی رفته و در مورد سیگنالها و نحوه استفاده دقیقتر این اندیکاتور با شما صحبت خواهیم کرد.
اندیکاتور فیبوناچی
در بخشهای قبلی در مورد اندیکاتور فیبوناچی و سطوح آن خواندید و با نسبتهای آن آشنا شدهاید.
یکی از نسبتها 23.6 درصد بود. برای مثال اگر قیمت یک سهم در بازار بورس هزار تومان رشد کند و سپس به اندازه 236 تومان پایین بیاید؛ یعنی 23.6 درصد عقبنشینی داشته است که یک نسبت فیبوناچی است.
همانطور که گفته شد اعداد فیبوناچی در طبیعت به وفور یافت میشود و به همین دلیل اقتصاددانان اعتقاد دارند که این اعداد در اقتصاد و بورس نیز با هم ارتباط دارند.
فرمول و محاسبات عقبنشینی فیبوناچی
خود اندیکاتور فیبوناچی فرمول خاصی ندارد و فقط وقتی که تحلیلگران از عقبنشینی فیبوناچی در نمودار استفاده میکنند می توان فرمول خاصی برای آن در نظر گرفت.
برای کار با اندیکاتور فیبوناچی باید دو نقطه را روی نمودار مشخص کرده و سپس خود ابزار به صورت خودکار سطوح و نسبتهای مختلف را به صورت خطوط افقی رسم میکند.
برای مثال اگر قیمت از 10 دلار به 15 دلار رفته باشد، سطوح 23.6 درصد و 50 درصد در قیمتهای زیر رسم میشوند:
23.6%: 15 – (5*0.236) = 13.82
50%: 15 – (5*0.5) = 12.5
از سطوح اندیکاتور فیبوناچی چه اطلاعاتی به دست میآوریم؟
از سطوح اندیکاتور فیبوناچی میتوان برای مشخص کردن زمان ورود به معامله، زمان توقف و قیمت هدف استفاده کرد.
برای مثال یک معاملهگر ممکن است که رشد قیمت یک سهام را در بورس ببیند و سپس این سهام به انداز 61.8 درصد رشدش عقبنشینی کند.
در اینجا اگر قیمت دوباره رو به بالا پرش کند، به دلیل شروع حرکت از سطح فیبوناچی، روند رو به بالای طولانیتری داشته و سرمایهگذار میتواند اقدام به خرید کند.
نقطه توقف در این حالت میتواند روی 78.6 و یا 100 درصد قرار بگیرد.
از سطوح اندیکاتور فیبوناچی در دیگر شکلهای تحلیل تکنیکال نیز استفاده میشود. ب
رای مثال از این نسبتها در امواج الیوت و یا الگوهای گارتلی به وفور استفاده شده و در واقع پایه و اساس این الگوها همین نسبتهای فیبوناچی در بازار بورس است.
روال کار به این صورت است که وقتی قیمت به سمت بالا و یا پایین حرکت میکند، یک تصحیح قیمتی و یا عقبنشینی از حرکت خود انجام میدهد(که همیشه این اتفاق میفتد). در این الگوها این عقبنشینیها و تصحیح قیمتها در نزدیکی سطوح فیبوناچی اتفاق میفتند.
سطوح عقبنشینی اندیکاتور فیبوناچی برعکس میانگین متحرک ساکن و ایستا هستند.
همین ماهیت ایستای سطوح قیمتها، امکان تشخیص سریع و آسان سیگنالهای بازار بورس را فراهم می کند.
نکته مهم: در طول این مقاله از عبارت عقبنشینی فیبوناچی استفاده شد.
اما این نکته مهم را به خاطر بسپارید که این سطوح فیبوناچی برای گسترش و اضافه شدن قیمت نیز مورد استفاده قرار میگیرد و این اندیکاتور فقط مخصوص عقبنشینی قیمت یک سهم در بورس نیست.
رسم فیبوناچی روی نمودار
زمانی که میخواهید در تحلیل تکنیکال اندیکاتور فیبوناچی را روی نقشه ترسیم کنید، خواهید دید که یک سری سطوح و خطوط متفاوت در بورس ایجاد میشوند.
رسم فیبوناچی بر روی نمودار بسیار آسان است. تنها نکته مهم در آموزش کار با اندیکاتور فیبوناچی تشخیص خط روند و صعودی یا نزولی بودن آن است.
بعدازآن، باید کمترین قیمت را به بیشترین قیمت، یا برعکس، وصل کنید و سپس سطوح فیبوناچی بهصورت خودکار ترسیم میشوند.
قبل از ترسیم اندیکاتور فیبوناچی در بورس، بهتر است خط روند را ترسیم کنید. برای این کار دو نقطه پیوت ماژور، نقاط قیمتی قوی را به یکدیگر وصل کنید.
در اندیکاتور فیبوناچی نسبتهای مشخصی لحاظ شدهاند که بدین قرارند: 0، 23.6 درصد، 38.2 درصد، 61.8 درصد و 100 درصد. نسبت 61.8 درصد در این اندیکاتور از حساسیت بالایی برخوردار است و حتی به آن نسبت طلایی هم میگویند.
هدف استفاده از این سطوح در تحلیل تکنیکال این است که سطوح حمایتی و مقاومتی محتمل را در بازار بورس شناسایی کنیم.
بر اساس این سطوح، میتوان حدس زد که قیمت به چه عددی واکنش نشان خواهد داد.
در آموزش کار با اندیکاتور فیبوناچی باید به این نکته اشاره کنیم که این اندیکاتور را در بازههای زمانی مختلف میتوان استفاده کرد.
اگر هدف شما سرمایهگذاریهای کوتاهمدت است، باید نقاط قیمتی مهم کوتاهمدت را مشخص کنید و اگر به دنبال سرمایهگذاریهای بلندمدت هستید، باید نقاط انتخابی شما در بازههای زمانی طولانیتری انتخاب شود.
سطوح فیبوناچی چه مفهومی دارند؟
همانطور که گفتیم، فیبوناچی سطوح متفاوتی دارد و این اندیکاتور را میتوانید برای هر نوع دارایی در بازار بورس ترسیم کنید.
فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال و چگونگی رسم آن
در این مقاله قصد داریم به آموزش فیبوناچی اصلاحی (Fibonacci retracement) در تحلیل تکنیکال و چگونگی استفاده از آن برای پیدا کردن سطوح مهم و پرکاربرد بپردازیم.
همانطور که میدانید، معاملهگرانی که با استفاده از تحلیل تکنیکال به بررسی و تحلیل بازار میپردازند، از ابزارها و اندیکاتورهای بسیار زیاد و متنوعی برای پیش بینی حرکات آینده قیمتی استفاده میکنند. این ابزارها مانند Wyckoff، امواج الیوت و تئوری داو (Dow Theory) ممکن است بازار را به صورت کلی تحلیل و بررسی کنند یا اندیکاتورهایی شبیه به مووینگ اوریج، RSI، باند بولینگر، ابر ایچیموکو، پارابولیک سار یا مکدی باشند.
یکی دیگر از ابزارهای محبوب و کاربردی در تحلیل تکنیکال، فیبوناچی اصلاحی است. تریدرهای زیادی از این ابزار در بازارهای مالی مختلفی همچون بازار کریپتوکارنسیها و فارکس استفاده میکنند. دنباله فیبوناچی حدود 700 سال پیش کشف شده است و این ابزار بر اساس این دنباله ایجاد شده است. در بخشهای بعدی به جزئیات این ابزار خواهیم پرداخت.
دنباله فیبوناچی
فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال یا (Fibonacci retracement) ابزاری است که توسط تکنیکالیستها و تریدرها برای پیش بینی مناطق مهم حمایتی و مقاومتی احتمالی استفاده میشود. برای این کار آنها از نسبتهای فیبوناچی به صورت درصدی استفاده میکنند.
در قرن سیزدهم میلادی دنبالهای از اعداد توسط ریاضیدان لئوناردو فیبوناچی به دست آمده و دنباله فیبوناچی نام گرفت. این ابزار بر اساس این دنباله ایجاد شده است. روابط ریاضی مشخصی میان این اعداد وجود دارد که با استفاده از آنها نسبتهایی ایجاد شده و در نمودارها نیز از همان نسبتها استفاده میشود. این نسبتها به شرح زیر هستند:
اگرچه از نظر فنی سطح فیبوی 50% در میان اعداد دنباله وجود ندارد، اما برخی تریدرها با توجه به اینکه این نقطه، نقطۀ میانی دامنۀ قیمتی است، این سطح را نیز بسیار مهم به شمار میآورند. از این سطوح در نسبتهای بیش از 100% نیز استفاده میکنند. نسبتهایی همچون 161.8%، 261.8% یا 423.6%.
در مورد چگونگی استفاده از این ابزار در ادامه صحبت خواهیم کرد، اما مسئلۀ مهمی که باید بدانید، کاربردهای فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال است. از این ابزار در نمودار قیمتی استفاده میشود و با استفاده از نسبتهای آن میتوان به مناطق مهمی همچون سطوح حمایت، سطوح مقاومت، مناطق احتمالی بازگشت قیمت، مناطق ورود، مناطق خروج و یا سطوح مربوط به مشخص کردن حد ضرر دست یافت.
چگونگی محاسبه فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال
با توجه به اینکه درصدها در بسیاری از ابزارهای مربوط به فیبوناچی اصلاحی مشابه هستند، نیازی به انجام محاسبات به صورت دستی وجود ندارد. اما با این وجود راه دستیابی به آنها از طریق اعداد دنباله فیبوناچی است. برای این کار باید با دنبالهای از اعداد شروع کنید که با صفر و یک آغاز میشوند اعداد مهم فیبوناچی در بورس و عدد بعدی مجموع دو عدد قبلی خواهد بود. با ادامه دادن این کار، به زنجیرهای از اعداد خواهیم رسید که دنباله فیبوناچی نام دارد:
0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987…
درست است که این اعداد و با همین شکل در فیبوناچی اصلاحی استفاده نمیشوند، اما پایه و اساس ایجاد ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال اعداد موجود در دنباله فیبوناچی هستند.
اگر اولین اعداد این دنباله را در نظر نگیریم، میان اعداد بعدی به گونهای ارتباط ریاضی وجود دارد. این روابط بدین شکل است که حاصل تقسیم هر عدد بر عدد بعد از خودش، چیزی حدود 0.618 خواهد بود. به عنوان مثال، حاصل تقسیم 21 بر 34، عدد 0.6176 خواهد بود. همچنین حاصل تقسیم هر عدد بر عددی که با فاصلۀ دوتایی از آن قرار دارد، چیزی حدود 0.382 خواهد بود. به عنوان مثال، اگر عدد 21 را بر عدد 55 تقسیم کنیم، به عدد 0.3818 میرسیم. تمامی نسبتهای موجود در ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال (به جز نسبت 50%) بر اساس همین روش محاسباتی ایجاد شدهاند.
توالی فیبوناچی و نسبتهای طلایی
همانطور که در بخشهای قبلی نیز گفته شد، دنباله فیبوناچی در قرن سیزدهم و توسط ریاضیدانی به نام لئوناردو فیبوناچی به دست آمده است. نسبتهای طلایی (0.618% یا 1.618%) با توجه به این دنباله به دست آمدهاند. اما چرا این نسبتها بسیار مهم هستند و لقب نسبتهای طلایی را به خود اختصاص دادهاند؟
این نسبتها در تمامی پدیدههای موجود در طبیعت یافت میشوند. اگر به اتمها، ستارگان، کهکشانها و شکلگیری آنها، پوستهها یا حتی زنبورهای عسل توجه کنید، این نسبتها را خواهید یافت. در طبیعت و در میان اجزای آن از کوچکترین مقیاس تا بزرگترین مقیاس، نمونههایی از این نسبتها وجود دارد و به همین دلیل نام نسبت طلایی برای آنها انتخاب شده است.
علاوه بر این، قرنها اعداد مهم فیبوناچی در بورس است که بسیاری از هنرمندان، مهندسان و طراحان برای خلق آثاری زیبا و هنری از نسبتهای طلایی استفاده میکنند. همچنین در آثاری همچون اهرام مصر، مونالیزا و حتی طراحی لوگوی توییتر نیز از این نسبتها استفاده شده است. همانطور که مشخص است، این نسبتها در بازارهای مالی نیز نقش برجستهای دارند.
چگونگی استفاده و رسم فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال
حال که متوجه شدید که دنباله فیبوناچی چیست، ابزار فیبوناچی اصلاحی بر چه اساسی ایجاد شده و چگونه کار میکند، به بررسی فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال و بازارهای مالی خواهیم پرداخت.
اغلب، این ابزار میان دو نقطۀ اصلی همچون بالاترین و پایینترین قیمت رسم میشود. سپس از این محدوده برای تحلیلها و بررسیهای بعدی استفاده میشود. معمولاً از این ابزار برای تشخیص و ترسیم سطوح در داخل محدوده مشخصشده استفاده میشود، اما گاهی چشماندازی در مورد سطوح قیمتی خارج از محدودۀ مشخصشده نیز در اختیار افراد قرار میدهد.
بنابراین در یک روند صعودی، نقطۀ ابتدایی پایینترین نقطۀ قیمتی و نقطه دوم بالاترین نقطۀ قیمتی در یک روند است. با رسم ابزار فیبوناچی اصلاحی در یک روند صعودی، معاملهگران میتوانند سطوح حمایتی احتمالی را که در صورت بازگشت روند و اصلاح قیمتی وجود دارند، شناسایی کنند. به همین دلیل به این ابزار فیبوناچی اصلاحی گفته میشود.
همچنین اگر قصد داشته باشید ابزار فیبوناچی اصلاحی را در یک روند نزولی رسم کنید، نقطه ابتدایی، بالاترین نقطۀ قیمتی و نقطۀ دوم در پایینترین نقطۀ قیمتی قرار میگیرد. توجه داشته باشید که قیمت در یک روند نزولی قرار دارد، بنابراین اصلاح در اینجا به معنای حرکت قیمت از کف به سمت بالا است. در این موارد بعد از شروع حرکت رو به بالای نمودار قیمت، ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال به تشخیص سطوح مقاومتی احتمالی کمک خواهد کرد.
استفادههای تریدرها از فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال
تریدرها از فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال و با هدف شناسایی احتمالی مناطق ورود، اهداف قیمتی یا تعیین حد ضرر استفاده میکنند. این موضوع در هر تریدر نسبت به سبک معاملاتی، استراتژیها و اهداف شخصی هر تریدر متفاوت خواهد بود.
یکی از استراتژیهایی که بر پایه ابزار فیبوناچی ایجاد شده است، ورود و خروج به یک ارز یا داریی بین دو سطح فیبو است.
همچنین میتوان از ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال و به منظور تأییدی بر دیگر سیگنالهای دریافتی از اندیکاتورها و ابزارهای دیگر استفاده کرد.
مزایا و معایب استفاده از فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال
مزایای استفاده از فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال
- با توجه به اینکه میتوان با استفاده از ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال به شناسایی محدودههای حمایتی و مقاومتی احتمالی دست یافت، میتوان از این ابزار برای گرفتن تأیید در مواقع تردید اعداد مهم فیبوناچی در بورس نسبت به حرکات بازار استفاده کرد.
- سطوح حمایت و مقاومت میتوانند نشاندهندۀ پتانسیل موجود برای ایجاد یا ادامه یک روند صعودی یا نزولی باشند و تریدرها میتوانند با استفاده از این سطوح به تعیین نقاط ورود و خروج برای معاملات خود بپردازند. بدین ترتیب استفادۀ درست از ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال میتواند برای تریدرها سودآور باشد.
معایب استفاده از فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال
علیرغم تمام مزیتهایی که استفاده از ابزار فیبوناچی اصلاحی به دنبال دارد، استفاده درست و مؤثر از این ابزار نیازمند درک درست و کاملی از چگونگی کارکرد آن است. بنابراین رسم این ابزار در نمودار قیمتی تا زمانی که تریدرها ندانند که هدفشان از استفاده از این ابزار چیست، به تنهایی نتایج مثبت زیادی نخواهد داشت.
افراد مبتدی باید بدانند که استفاده از ابزار فیبوناچی اصلاحی در یک ارز یا دارایی، نشاندهندۀ برگشت یک روند نیست و قیمت به صورت موقتی برای مدتی اصلاح خواهد داشت.
فیبوناچی اکستنشن (Fibonacci extension)
همانطور که گفته شد، از ابزارهای فیبوناچی میتوان برای تعیین سطوح برگشتی احتمالی در داخل محدودۀ مشخصشده یا خارج از محدودۀ مشخصشده استفاده کرد. برای پیش بینی سطوح قیمتی احتمالی در خارج از محدوۀ قیمتی مشخصشده، میتوان از ابزار فیبوناچی اکستنشن استفاده کرد.
اولین سطوح فیبوناچی اکستنشن، سطوح 138.6%، 150% و 161.8% و سطوح بعدی 261.8% و 423.6% هستند. تریدرها با استفاده از ابزار فیبوناچی اکستنشن نقاط احتمالی حمایت و مقاومت در حرکات بعدی قیمتی را پیشبینی میکنند.
سخن پایانی
در این مقاله به معرفی ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال پرداختیم. همانطور که در قسمتهای قبلی گفته شد، این ابزار بر اساس دنباله فیبوناچی و نسبتها و روابط ریاضی موجود در آن نوشته شده است. تریدرهای بسیاری از این ابزار در کنار دیگر ابزارها و اندیکاتورها و به منظور گرفتن تأیید سیگنالهای ورود و خروج به یک ارز یا دارایی استفاده میکنند. همچنین از این ابزار میتوان جهت تعیین احتمالی سطوح حمایتی و مقاومتی، اهداف قیمتی، حد ضررها و تعیین استراتژی استفاده نمود.
اعداد مهم فیبوناچی در بورس
در مطلب « ابزارهای فیبوناچی و کاربرد آنها در تحلیل تکنیکال » نحوه استفاده تعدادی از ابزارهای پرکاربرد را تشریح کردیم. بهغیراز مواردی که پیشتر درباره آنها توضیح دادیم، ابزارهای دیگری هم در فیبوناچی وجود دارد که در ادامه با آنها آشنا میشوید.
۱- کمان فیبوناچی(FIBONACCI ARCS)
استفاده از این ابزار همانند حالت فیبوناچی اصلاحی RET است، در واقع برای یکروند که میتواند صعودی یا نزولی باشد، میتوانیم نقاط حمایت یا مقاومت را به دست بیاوریم.
۲- بادبزن فیبوناچی(FIBONACCI FAN)
این ابزار نیز همانند کمان فیبوناچی برای تعیین محدوده حمایت یا مقاومت استفاده میشود و تنها فرق آن این است که در حالت قبلی بهصورت کمان نمایش داده میشود و در این حالت بهصورت خط است. به تصویر زیر توجه کنید.
۳- فیبوناچی زمانی(FIBONACCI TIME EXTENSION)
این ابزار برای به دست آوردن نقاطی است که احتمالا از لحاظ زمانی جز نقاط عطف(کلیدی) بهشمار بیایند، بنابراین یکی از کارهایی که انجام میدهد، به شما این امکان را میدهد که زمان اعداد مهم فیبوناچی در بورس را نیز پیشبینی کنید. زمانی که در آن تغییر جهت رخ میدهد. برای رسم این ابزار کافی است که نقطه حداکثر و حداقل یک کندل را به هم وصل کنید؛ که در اینبین یک سقف و یک کف همانند حالتهای پیشین داریم. یادآوری میشود که فاصله زمانی بین ستونها مبین اعداد سری فیبوناچی است.
ناحیه پر پتانسیل بازگشتی THE POTENTIAL REVERSAL ZONE CONFIRMATION (PRZ)
هنگامیکه فیبوناچیهای از هر نوع در یک نقطه ظاهر میشوند، یک ناحیهی پر پتانسیل بازگشتی را نشان میدهد که نشانگر بازگشت قیمتها است، در واقع با توجه بهرسم ابزار فیبوناچی هنگامیکه چند سطح در کنال سایر عوامل همگرا میشوند، یک ناحیه معتبر را تشکیل میدهند، در این روش باید از تایمهای کوچکتر نیز استفاده کرد.(min30/60/15) تا بر اعداد مهم فیبوناچی در بورس اعتبار ناحیه برگشتی بیفزاید.(تایمهای کوچکتر سریعتر شکسته میشوند) همچنین میتوانیم به دنبال شکاف قیمتی باشیم. توجه داشته باشید حجم معامله در PRZ بسیار حائز اهمیت است. استفاده ویژه این ناحیه در الگوهای هارمونیک است که هنگامیکه این الگوها تشخیص داده شوند، با وجود منطقهیPRZ میتوان اعتبار الگو افزایش مییابد.
نکات مهم در ترازهای فیبو
۱ سقفها و کفهایی که وجود دارد را با رسم فیبو های مختلف استفاده کرده و نقاط prz را شناسایی کنیم.
۲ وجود الگوهای شمعی بر روی تراز مهم است و بررسی کنید که سطح با کندل شکسته شده است؟
۳ نقاط پایانی نباید از تراز عبور کنند یا حداکثر کمی نفوذ داشته باشیم و درصورتیکه نفوذ جدی باشد، باید منتظر کندل بعدی بود و از روی آن تصمیم گرفت.