آشنایی با معاملات دو طرفه

سوالات متداول

اگر قصد خرید ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین را دارید یا می خواهید دارایی های دیجیتال خود را نقد کنید، نوبیتکس به شما کمک می کند در سریع‌ترین زمان به این هدف برسید. نوبیتکس، اولین و معتبرترین بازار ایرانی تبادل ارزهای دیجیتال برای کسانی است که به دنبال یک راهکار امن، مطمئن، سریع، راحت و ارزان برای تبدیل دارایی های خود هستند. در این بازار خریداران و فروشندگان بدون هیچ واسطه‌ای با یکدیگر معامله می‌نمایند. از جمله مهم‌ترین دستاوردهای نوبیتکس، کاهش ریسک حاصل از بلوکه شدن اموال فعالان ایرانی در بازارهای خارجی، شفافیت بیش‌تر قیمت ارزهای دیجیتال در بازار ایران برای خریداران و فروشندگان محترم، تبدیل سریع و آسان ریال به ارزهای دیجیتال و برعکس و کاهش هزینه‌های خرید و فروش به دلیل حذف واسطه‌هاست. برای کسب اطلاعات بیشتر راهنمای سایت رو مطالعه بفرمایید.

بیت کوین یکی از انواع ارزهای دیجیتال (کوین) است که به منظور انتقال سریع، امن و ارزان پول بدون نیاز به هیچ بانک یا واسطه ای ایجاد شده است. بیت کوین ها در کیف پول های اختصاصی ذخیره شده و به صورت الکترونیکی انتقال پیدا می کنند. پس از معرفی در سال 2009، ارزش بیت کوین به دلیل مقدار محدود و افزایش محبوبیت و تقاضا، به سرعت افزایش یافته است. برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله آشنایی با بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال وبلاگ نوبیتکس را در ملاحظه بفرمایید.

پس از افتتاح حساب در سایت نوبیتکس، احراز هویت و تأیید حساب، کاربران محترم می توانند با استفاده از درگاه بانکی اقدام به شارژ حساب ریالی خود نمایند. پس از شارژ حساب، بلافاصله با استفاده از سیستم سفارش گذاری می توانند درخواست خرید ارز دیجیتال مورد نیاز خود را با قیمت و حجم دلخواه در سایت ثبت نموده و در صورت وجود فروشنده، سفارش خود را تکمیل نمایند. پس از تکمیل خرید، کیف پول مربوط به ارز دیجیتال خریداری شده به صورت اتوماتیک شارژ خواهد شد. سپس، امکان درخواست برداشت ارز دیجیتال از کیف پول اختصاصی هر کاربر میسر خواهد بود. برای کسب اطلاعات بیشتر راهنمای سایت را آشنایی با معاملات دو طرفه مطالعه بفرمایید.

پس از افتتاح حساب در سایت نوبیتکس، احراز هویت و تأیید حساب توسط مدیریت سایت، کاربران محترم می توانند با استفاده از آدرس اختصاصی، اقدام به انتقال ارز دیجیتال به کیف پول خود نمایند. پس از تأیید تراکنش در شبکه بلاک‌چین (blockchain)،کیف پول مربوط به رمزارز انتقال یافته به صورت اتوماتیک شارژ خواهد شد. پس از این مرحله، این امکان وجود دارد تا کاربر، درخواست فروش رمزارز مورد نظر خود را با قیمت و حجم دلخواه ثبت نماید و در صورت وجود خریدار، سفارش خود را تکمیل نماید. پس از انجام فروش، کیف پول ریالی کاربر به صورت اتوماتیک شارژ خواهد شد. سپس، امکان درخواست برداشت ریال از کیف پول به حساب بانکی میسر خواهد بود. برای کسب اطلاعات بیشتر راهنمای سایت را مطالعه بفرمایید.

در حال حاضر در نوبیتکس امکان تبدیل ریال به بیت کوین، لایت کوین، اتریوم ،تتر، ریپل، بایننس کوین، استلار، ایاس و بالعکس وجود دارد. همچنین امکان تبدیل رمزارزها به رمزارز تتر و بالعکس نیز در قالب بازار حرفه ای خواهد بود. در آینده نزدیک، رمزارزهای بیشتری به نوبیتکس اضافه خواهد شد. برای اطلاع از آخرین ارزهای موجود میتوانید صفحه بازارها در پنل کاربری را ملاحظه بفرمایید.

در حال حاضر کارمزد یا هزینه معامله در نوبیتکس به صورت درصدی و براساس پله های مختلف از ۰.۳۵ تا ۰.۲ درصد برحسب حجم معاملات کاربر در سی روز گذشته محاسبه میشود. به دلیل عدم وجود قانون در زمینه تبادل ارزهای دیجیتال در ایران، در حال حاضر هیچ گونه هزینه اضافی اعم از مالیات و . متوجه کاربران محترم نخواهد بود. برای اطلاعات بیشتر به صفحه‌ی کارمزدها و هزینه خدمات مراجعه فرمایید.

کار با نوبیتکس بسیار ساده است. ابتدا با استفاده از ایمیل شخصی یک حساب کاربری ایجاد نمایید. پس از احراز هویت، می‌توانید مبلغ ریال یا رمزارز مورد نظر خود را به کیف پول شخصیتان واریز نموده و اقدام به خرید و فروش به صورت آنلاین نمایند.

بر اساس قوانین موجود در بازارهای مالی دنیا، احراز هویت مشتریان به سبب جلوگیری از هرگونه سوء استفاده احتمالی آشنایی با معاملات دو طرفه الزامی است. موارد محدودی در این زمینه برای شروع به کار با سایت نوبیتکس در نظر گرفته شده است.

شروع ثبت نام با استفاده از ایمیل معتبر امکان پذیر خواهد بود. در ادامه با توجه به سطح کاربری مورد نیاز ، کاربر باید اقدام به تکمیل اطلاعات پروفایل خود نماید. در سطح یک، کاربر ملزم به ارائه شماره تلفن همراه، اسکن رنگی کارت ملی، پاسپورت یا شناسنامه جدید، شماره کارت بانکی، حساب و شبا به نام خود کاربر می باشد. همچنین برای ارتقا به سطح دو کاربری ،آدرس و تلفن ثابت به همراه قبض حاوی آدرس، تصویر سلفی طبق الگوی سایت و شماره همراه به نام خود کاربر مورد نیاز است. برای کسب اطلاع بیشتر در خصوص سطوح کاربری مختلف و شرایط هرکدام صفحه مربوط به سطوح کاربری را ملاحظه بفرمایید .

نوبیتکس، همگام با مقررات جهانی و داخلی، ملزم به احراز هویت کاربران محترم جهت ارائه خدمات خرید و فروش ارزهای دیجیتال خواهد بود. تیم نوبیتکس متعهد می باشد که این اطلاعات را به صورت کاملاً محرمانه و به منظور حفظ امنیت سرمایه ی کاربران محترم، دریافت و محفوظ بدارد.

در حال حاضر در نوبیتکس امکان تبدیل ریال به بیت کوین، لایت کوین، اتریوم ،تتر، ریپل، بایننس کوین، استلار، ایاس و بالعکس وجود دارد. همچنین امکان تبدیل رمزارزها به رمزارز تتر و بالعکس نیز در قالب بازار حرفه ای خواهد بود. در آینده نزدیک، رمزارزهای بیشتری به نوبیتکس اضافه خواهد شد. برای اطلاع از آخرین ارزهای موجود میتوانید صفحه بازارها در پنل کاربری را ملاحظه بفرمایید.

در حال حاضر به هر کاربر به ازای هر ارز یک کیف پول اختصاص داده می شود. واریز ارزهای دیجیتال (کوین ها) از طریق آدرس اختصاصی کیف پول مربوط به هر کاربر ممکن خواهد بود. در حال حاضر نوبیتکس هیچ گونه هزینه اضافی بابت واریز یا برداشت از کیف پول کسر نمی نماید. برای برداشت ریال به دلیل استفاده از خدمات پرداخت یار برای تسویه بانکی، مبلغ یک درصد تا سقف ۴ هزار تومان از درخواست ، برای برداشت کسر و به حساب بانکی تعیین شده توسط کاربر، واریز خواهد شد. برداشت ارز دیجیتال نیز، با وارد کردن آدرس کیف پول مقصد در سیستم ممکن خواهد بود. هزینه‌ی برداشت رمزارز نیز صرفاً مبلغ مورد نیاز برای انتقال آن در شبکه بلاک چین خواهد بود و سایت نوبیتکس هیچگونه هزینه اضافی را دریافت نخواهد کرد. برای اطلاعات بیشتر به صفحه‌ی کارمزدها و هزینه خدمات مراجعه فرمایید.

آشنایی با معاملات دو طرفه در بازارهای مالی

به آشنایی با معاملات دو طرفه صورت کلی مارکت های خرید و فروش سهام دو نوع هستند: یک طرفه و دو طرفه. اگر بخواهیم مثالی ذکر کنیم می توانیم بورس تهران را مثال بزنیم که یک مارکت یک طرفه میباشد، معاملات دو طرفه نیستند و شما با منابع مالی که در اختیار دارید می توانید با انجام تحلیل های لازم یک سهام را خریداری نمایید. سپس با گذشت مدت زمانی همان سهامی را که خرید نموده اید می توانید در بازار به فروش برسانید که بر حسب میزان درست بودن تحلیل و بررسی هایی که انجام داده اید ممکن است در این معامله سود کنید یا متحمل ضرر شوید.

اما در یک بازار دو طرفه شما علاوه بر خرید سهام، میتوانید سهامی را بفروشید، حتی اگر از قبل مالک آن سهام نبوده اید! این بدین معنی است که شما می توانید حتی از کاهش قیمت ها هم سود بدست آورید. در این مقاله قصد داریم معاملات دو طرفه را بررسی کنیم. برای این کار لازم است که در ابتدا بررسی کوتاهی روی معاملات یک طرفه داشته باشیم.

بیشتر بخوانیم: چطور سهام بورسی بخریم؟

معاملات یک طرفه

معاملات یک طرفه ساز و کار پیچیده ای ندارد و نمونه آن حتی در زندگی عادی و معاملات روزانه نیز آشنایی با معاملات دو طرفه بسیار به چشم می خورد. تصور کنید که سهام یک شرکت داخلی را خریداری نموده اید. حال دو حالت امکان دارد برای شما پیش بیاید در حالت اول اگر ارزش سهام این شرکت افزایش یابد شما در هر زمانی که بخواهید می توانید با فروش شهام خود در بازار سهام به سود برسید.

در حالت دوم ارزش سهام آن شرکت با افت قیمت مواجه می گردد که طبیعتا در این حالت اگر شما هم قصد فروش سهامتان را داشته باشید با ضرر مواجه خواهید شد. با توجه به این مثال، درک این موضوع ساده است که در بازار های یک طرفه خریدار فقط از معاملاتی که قیمت آنها افزایش پیدا میکند سود بدست می آورد و طبیعتا باید بصورت مداوم بازار را زیر نظر داشته باشد تا یک سهام صعودی بیابید و در بهترین قیمت آن را خریده و با افزایش قیمت سهام خود را واگذار نموده و منتفع شوید.
حال با این توضیح به تشریح معاملات دو طرفه می پردازیم.

معاملات دو طرفه

در یک بازار دو طرفه بر خلاف بازار یک طرفه حتما نیاز نیست در کمین برای پیدا کردن یک سهام صعودی باشید و قادر خواهید بود هم از خرید و هم از فروش سهام به سودآوری برسید. مثلا فرض کنید قصد خرید سهام کمپانی اپل را دارید. کمپانی اپل در بازار سهام کشور آمریکا قرار دارد که یک بازار دو طرفه محسوب می گردد. حال تصور کنید که در تحلیل و بررسی های خود به این نتیجه رسیده اید که سهام کمپانی اپل دارای حباب است و گران معامله می شود و این نظر را دارید که در مدت زمان کوتاهی قیمت آشنایی با معاملات دو طرفه سهام این کمپانی با کاهش قیمت مواجه خواهد شد.

با این پس زمینه ذهنی شما می توانید سهام کمپانی اپل را بفروشید و زمانی که قیمت آن کاهش پیدا کرد سود خواهید کرد. توجه کنید که شما هیچ گونه سهامی از کمپانی اپل را خریداری نکرده بودید و صاحب هیچ سهمی نبودید اما سود فروش آن نصیب شما گردید. به عبارتی دیگر شما مال نداشته را فروخته و از فروش آن سود هم کرده اید!

طرح مثال

به عنوان مثالی دیگر از معاملات دو طرفه تصور کنید که سهام یک شرکت در بازه زمانی یک ساله از قیمت ۴۰۰ تومان تا ۲۰۰ تومان کاهش پیدا کرده است و در چندین بازه زمانی کوتاه حالت صعودی داشته اما در نهایت نزول ۵۰ درصدی کرده است. در این حالت اگر امکان این را داشته باشید که سهام این شزکت را بصورت دو طرفه معامله کنید از نزول قیمت این سهم می توانید به سود خوبی برسید اما اگر معامله این سهام یک طرفه باشد فقط در بازه های کوتاه می توانید سود محدودی از خرید این سهام بدست آورید آن هم در صورتی که افزایش قیمت این سهام را در آن بازه زمانی بتوانید به درستی تحلیل کنید و پیش بینی درستی داشته باشید!

ذکر این نکته ضروریست که:

در بازار های یک طرفه با افزایش ارزش یک سهام شما سود میکنید و در طرف مقابل با کاهش قیمت ضرر خواهید کرد. در بازار دو طرفه هم وضعیت به همین منوال است و همانطور که از کاهش قیمت یک سهام می توانید سود کنید اگر سهامی را بفروشید و قیمت آن افزایش پیدا کند ضرر خواهید کرد!
تشخیص این مساله به قدرت تحلیل شما باز میگردد و مثلا اگر در یک بازه زمانی تشخیص دهید که قیمت یک سهام بی دلیل بالا است و بطودی نزول خواهد کرد و تصمیم به فروش سهام آن بگیرید اگر تشخیص شما اشتباه از آب دربیاید نه تنها سودی نصیبتان نمیشود یلکه ضرر هم خواهید کرد.
تا اینجا مفهوم معاملات یک طرفه و دو طرفه را بیان نمودیم، حالا لازم است با برخی مفاهیم در زمینه خرید و فروش آشنایی پیدا کنید.

انواع مختلف خرید و فروش

بیشتر بخوانید: آشنایی با معاملات دوطرفه

لانگ (Long): این اصطلاح به معنی باز کردن موقعیت خرید است یعنی شما هر زمانی که قصد انجام معامله خرید را داشته باشید و به پوزیشن خرید یک سهام بروید به آن لانگ گفته می شود. به این مفهوم که از قبل موقعیت خرید نداشته اید اما اکنون حالت خرید برای شما باز شده است.
شورت (short): زمانی که قصد فروش سهام یک کالا را در بازار سهام دارید در پوزیشن فروش قرار میگیرید که به این حالت شورت گفته میشود. بدین صورت که یعنی شما در حالت فروش قرار گرفته اید که از قبل این حالت را نداشتید.

بای (buy): زمانی که در یک معامله شما در پوزیشن فروش زده اید یا به اصطلاح در حالت short قرار گرفته اید برای خارج شدن از این پوزیشن و رسیدن به موقعیت نقد شدن باید با استفاده از حالت buy معامله خود را با یک خرید خاتمه دهید و پوزیشن فروشتان را ببندید.
سل (sell): برعکس حالت قبل زمانی که شما در یک معامله در پوزیشن خرید هستید یعنی به اصطلاح لانگ کرده اید لازم است که در موقعیت مناسب با استفاده از پوزیشن sell یک فروش انجام دهید که این حرکت باعث بسته شدن حالت خرید یا از بین رفتن حالت long خواهد شد.
در تصور بسیاری از افرادی که معاملات بورس انجام میدهند long همان buy و short همان sell است اما اگر بخواهیم دقیق به قضیه نگاه کنیم هر کدام از این مفاهیم، تعاریف خاصی دارند و دقیقا یکسان نیستند.

ذکر مثال

برای روشن تر شدن این مفاهیم بد نیست مثالی را با هم مرور کنیم. بیایید فرض کنیم شما سهام پتروشیمی اراک را در زمانی که روند صعودی داشته به قیمت ۱۸۰ تومان خریداری نموده اید. در اینجا خریدی که شما انجام داده اید long نام دارد. چنانچه بعد از گذشت مدتی تصمیم بگیرید که سهام خود را بفروشید و بدون توجه به سود و ضرر حاصله از معامله خارج شوید به این عمل شما sell گفته میشود.

حال در تصورتان فرض کنید سهام کمپانی سامسونگ یک روند نزولی دارد و شما پیش بینی میکنید که سهام این شرکت در تاریخی مشخص دچار افت قیمت شدید می شود و با توجه به این فرضیه سهام این کمپانی را به قیمت ۱۵۴ دلار می فروشید. تا اینجای کار شما عمل short را انجام داده اید. هرگاه در آینده نزدیک تصمیم به خروج از این معامله بگیرید بدون توجه به میزان سود یا ضرر شما، این عمل buy نامیده میشود.

آشنایی با معاملات دو طرفه

بصورت کلی و عام ما دو نوع بازار یا مارکت داریم: بازارهای یک طرفه و بازارهای دو طرفه. در بازارهای یک طرفه مانند بورس تهران شما صرفا می توانید با آورده مالی خود سهامی را بخرید و بعد از گذشت زمان سهامی را که از قبل خریداری کرده اید را با سود یا ضرر بفروشید. اما در بازارهای دو طرفه نظیر آتی سکه در ایران یا بازارهای جهانی شما می توانید علاوه بر خرید، فروش هم انجام دهید، فروش سهامی که از قبل نداشته اید! و از کاهش قیمت ها نیز سود کنید. در ادامه مطلب به آموزش انواع معاملات در بازارهای آشنایی با معاملات دو طرفه یک طرفه و دو طرفه می پردازیم.

معرفی معاملات یک طرفه:

فرض کنید شما سهام ایران خودرو را در بورس تهران خریداری کرده اید. اگر قیمت این سهام رشد کند شما هم سود می کنید و اگر کاهش پیدا کند شما نیز ضرر می کنید این کل داستان بازارهای یک طرفه هست که شما صرفا فقط از افزایش و گران شدن سهام می توانید سود کنید و متنفع شوید.

یعنی معامله گران فقط می توانند در سهام های صعودی (گاوی) سود کنند. لذا در بازارهای یک طرفه باید کمین کنید برای خرید در یک قیمت مناسب تا با افزایش آن سود کسب کنید.

سهام ایران خودرو

معرفی معاملات دو طرفه:

در بازار های دو طرفه شما می توانید هم از خرید سود کنید هم از فروش. فرض کنید نظرتان این است که سهام شرکت آشنایی با معاملات دو طرفه اپل (فراچارت: اپل در بورس آمریکا که یک بازار دوطرفه هست قرار دارد)، گران معامله می شود و حباب قیمتی دارد لذا می توانید سهام شرکت اپل را بفروشید و در صورت کاهش قیمت آن سود ببرید. در این حالت شما هرگز از قبل سهام اپل را نداشته اید و به تعبیری مال و جنس نداشته را فروخته اید.

به تصویر زیر که نمودار قیمتی ایران خودرو در سالهای 95 تا 96 می باشد دقت کنید: اگر امکان معاملات دو طرفه بر روی این سهم ممکن بود شما می توانستید از نزول قیمتی که از حدود 450 تومان تا 240 تومان بوده فروش بزنید و کسب منفعت کنید (بدون اینکه سهام ایران خودرور را از قبل داشته یا خریداری کرده باشید). ولی همانطور که می بینید صرفا می توانید از ریز موج های صعودی کوچک آن در طول مسیر نزول، سود ببرید چون شما در یک بازار یک طرفه معامله میکنید.

سهام ایران خودرو

نکته! همان طور که در بازارهای یک طرفه وقتی سهامی را میخرید و صعود می کند شما نیز سود می کنید و اگر نزول کند شما نیز ضرر می کنید، در بازارهای دو طرفه هم اگر سهامی را بفروشید و قیمت افت کند شما سود می کنید و اگر قیمت بالا برود شما ضرر می کنید.

به نمودار سهام شرکت اپل در زیر نگاه کنید. علاوه بر اینکه می توانید این سهام را در قیمت های دلخواه بخرید و با صعود سهام سود کنید، می توانید سهام اپل در قیمت 161 دلار بفروشید البته اگر استدلال شما بر این است که این سهم در این قیمت گران معامله می شود و حباب قیمتی دارد. اگر حق با شما بود و قیمت ها کاهش پیدا کرد شما سود میکنید. پر واضح است که اگر اشتباه کنید و قیمت سهام اپل افزایش بیابد و شما در معامله فروش باشید دچار ضرر می شوید.

سهام شرکت اپل در سال 2017

حال به مثال زیر توجه کنید که همه حالتهای فرضی معاملات را در نمودار سهام شرکت تسلا در بورس آمریکا (فراچارت: این شرکت در زمینه تولید خودرو های برقی فعالیت دارد) تشریح کردیم. در این نمودار هم معاملات سوده ده را و هم ضرر ده یک معامله گر بیان شده.

سهام شرکت تسلا در بورس آمریکا

آشنایی با انواع خرید و فروش

اکنون که مفهوم معاملات دوطرفه را درک کردید لازم است با چهار واژه (Sell,Buy,Long,Short) نیز به خوبی آشنا شوید.

● Long (باز کردن پوزیشن خرید): وقتی شما به منظور ورود به معامله خرید، اقدام به خرید سهام یا کالایی می کنید به آن Long (فراچارت: با تلفظ فارسی لانگ) گفته می شود یعنی شما از قبل موقعیت نداشتید و اکنون یک معامله خرید باز می کنید.
● Short (باز کردن موقعیت فروش): وقتی شما به منظور ورود به معامله فروش، اقدام به فروش سهام یا کالایی می کنید (فراچارت: در بازارهای دوطرفه) به آن Short (فراچارت: با تلفظ فارسی شورت) گفته می شود یعنی شما از قبل موقعیتی نداشتید و اکنون یک معامله فروش باز می کنید.
● Buy (خرید به معنای بستن موقعیت Short): وقتی شما در معامله ای فروش میزنید (Short) حال برای خروج از معامله و آفست شدن (فراچارت: نقدشدن. بدون معامله شدن) باید Buy بزنید یعنی معامله فروش خود را با یک خرید ببندید.
● Sell (فروش به معنای بستن موقعیت Long): وقتی شما در معامله ای خرید میزنید (Long) حال برای خروج از معامله و آفست شدن باید Sell بزنید یعنی معامله خرید خود را با یک فروش ببندید.

بسیاری از معامله گران Long را معادل Buy و Short را معادل Sell می دانند و تفاوتی برای آن قائل نمی شوند. شاید در عمل خیلی مهم نباشید ولی از لحاظ آکادمیک این واژه ها تعاریف خاص خود را دارند.

با ذکر مثالی موضوع را دنبال می کنیم تا مطلب کامل برای شما قابل درک شود. فرض کنید سهام ایران خودرو را در آستانه روند صعودی به قیمت 175 تومان خریداری کرده اید به این خرید شما Long گفته می شود و اگر بعد از مدتی قصد داشته باشید این سهام را بفروشید (چه با سود چه با ضرر) و از معامله خارج شوید در اصل این فروش شما Sell نام دارد.

سهام ایران خودرو

به نمودار زیر که سهام شرکت کوکاکولا در سال 2016 است توجه کنید. اگر شما سهام این شرکت را به امید آنکه در آینده کاهش پیدا میکند در قیمت 112 دلار بفروشید در اصل Short انجام دادید و برای خارج شدن از این معامله در آینده (چه با سود چه با ضرر) باید این فروش خود را با یک خرید ببندید که به این خرید Buy گفته می شود.

آشنایی با معاملات دو طرفه

در بورس ایران برخلاف تلاش‌های انجام شده جهت بالا بردن کیفیت و کارایی در مقایسه با بورس‌های جهانی، همواره خلا برخی از ابزارها وجود داشته است. یکی از آن موارد این‌است که برخلاف سایر کشورها، در بازار سهام ایران فقط از رشد قیمت سهام می توان سود کرد. به این‌صورت که پیش‌بینی می‌شود سهمی ارزنده تر از قیمت فعلی خواهد شد یا به عبارتی قیمت سهمی در آینده افزایش خواهد یافت. در نتیجه با خرید و افزایش قیمت سهم کسب سود می‌شود. اما در بورس بسیاری از کشورهای جهان، به ویژه بورس‌های پیشرفته، ابزاری تحت عنوان فروش استقراضی وجود دارد که از نزول قیمت سهم هم می توان سود به دست آورد.

دستورالعمل فروش تعهدی در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس، در مرداد ۹۸ توسط هیأت مدیره سازمان بورس اوراق بهادار ابلاغ شد. جهت آشنایی با این ابزار به شرح موارد زیر می پردازیم:

۱-فروش استقراضی (Short Selling) چیست؟

در بورس‌های جهانی، از یک ابزار یا روش سرمایه‌گذاری تحت عنوان فروش استقراضی استفاده می کنند تا بتوانند از نزول قیمت سهام نیز کسب سود کنند. به این‌صورت که فردی پیش‌بینی می‌کند قیمت سهام شرکتی بیش از اندازه رشد کرده و در آینده احتمالا نزولی خواهد شد. در این حالت سرمایه‌گذار می‌تواند سهام را از مالک آن قرض کند و پس از سپری شدن یک بازه زمانی همان تعداد سهم را به مالک پرداخت کند. که در این‌صورت متقاضی از مابه‌التفاوت فروش سهم در قیمت بالاتر و خرید آن در ارقام پایین سود می‌کند.

مراحل کلی فروش تعهدی یا استقراضی در بازار بورس:

قرض گرفتن سهم از مالک آن

فروش سهم در قیمت‌های جاری بازار توسط متقاضی به وکالت از مالک (و به نام مالک)

منتظر ماندن متقاضی برای کاهش قیمت سهم

خرید آن سهم از بازار توسط متقاضی به وکالت از مالک (و به نام مالک)

بازگرداندن سهم به مالک آن

شناسایی سود معامله توسط متقاضی از مابه‌التفاوت این خرید و فروش

فرمول محاسبه‌ی سود متقاضی در فروش تعهدی:

(A – B) × N = سود معامله

A = قیمت خرید
B = قیمت فروش
N = تعداد سهام

مثال: فرض کنید قیمت سهم سیمان ۵۰۰ تومان است؛ طبق تحلیل، پیش‌بینی می‌کنیم قیمت سهم سیمان کاهش خواهد یافت:

۱۰۰۰۰ سهم سیمان را از یکی از سهامداران قرض می‌کنیم.

۱۰۰۰۰ سهم سیمان را با قیمت فعلی (۵۰۰ تومان) می‌فروشیم.

منتظر می‌مانیم تا قیمت سهم سیمان مثلاً پس از ۱۰ روز با ۱۰۰ تومان کاهش، به ۴۰۰ تومان برسد.

۱۰۰۰۰ سهم سیمان را با قیمت ۴۰۰ تومان از بازار خریداری می‌کنیم.

۱۰۰۰۰ سهم سیمان را به صاحب آن (قرض دهنده) برمی‌گردانیم و مابه‌التفاوت این خرید و فروش را به عنوان سود این معامله شناسایی می‌کنیم. ۱۰۰۰۰۰۰=۱۰۰۰۰*(۴۰۰-۵۰۰)

۲-سازوکار فروش استقراضی چیست؟

معمولا فرآیند فروش استقراضی توسط کارگزاری‌ها انجام می‌شود. به این صورت که حتما باید صاحبان سهام درخواست ارائه سهام جهت فروش استقراضی را به کارگزاری ها بدهند تا وارد وضعیت معاملاتی استقراضی ‌شوند. پس از آن صاحبان سهام می توانند تعداد مشخصی از سهام خود را به متقاضیان قرض دهند. برای این‌کار، کارگزاران پس از شناسایی فرد متقاضی، سهام مالک را به متقاضی قرض می‌دهند.

بعد از آن متقاضی نسبت به فروش سهام مالک اقدام می‌کند، مبلغ حاصل از فروش نزد کارگزار خواهد ماند. شایان ذکر است متقاضی باید مبلغی را به عنوان وجه تضمین نزد کارگزار محفوظ داشته باشد تا در صورتی که متقاضی سهام مالک را بازنگرداند از وجه تضمین استفاده شود.

در مدت زمان استقراض مبلغ حاصل از فروش سهام توسط کارگزار سرمایه‌گذاری می‌شود و سود آن پس از کسر کارمزد کارگزار به مالک پرداخت می‌شود. همچنین به منظور ایجاد انگیزه برای متقاضیان و در صورت تمایل مالک سهام مبلغی از سود نیز به متقاضی تعلق پیدا می‌کند.

در پایان اگر پیش‌بینی متقاضی محقق شود و قیمت سهام نزول پیدا کند همان تعداد سهم را خریداری و تحویل مالک می‌دهد که مابه التفاوت این فروش و خرید، سود متقاضی است. اما اگر قیمت سهم افزایش پیدا کند، متقاضی باید همان تعداد سهم را در قیمتی بالاتر بخرد و تحویل مالک دهد، که در این‌صورت زیان می‌کند.

۳-فروش تعهدی چیست؟

با توجه به این‌که دریافت بهره در دین اسلام حرام است، به دلیل ربوی بودن فروش استقراضی و مشکلات شرعی ایجاد شده، تغییراتی در سازوکار فروش استقراضی ایجاد شده است. این تغییرات در قالب عقد وکالتنامه بین متقاضی و مالک سهام است. به این صورت که سرمایه‌گذار(متقاضی) به وکالت از مالک سهام و با نام مالک، نسبت به فروش سهام مالک اقدام می‌کند. که به این روش فروش تعهدی گفته می‌شود.

۴-سازوکار فروش تعهدی چیست؟

در این روش همانند فروش استقراضی سهامدار تصمیم می‌گیرد تا کل یا بخشی از سهام خود را جهت انجام معاملات فروش تعهدی در اختیار افراد متقاضی قرار دهد. پس از مراجعه به کارگزاری و عقد قرارداد با کارگزار، نوع و تعداد سهام، نرخ تشویقی و دوره تنفس توسط مالک در سامانه تامین ثبت می‌شود.

متقاضیان پس از مراجعه به کارگزاری و عقد قرارداد با کارگزار، در سامانه معاملات بر خط، سهام مد نظر را انتخاب کرده و پس از واریز وجه تضمین به حساب کارگزار، نسبت به فروش تعهدی سهم اقدام می‌کنند.

در این روش نیز همانند فروش استقراضی مالک حق برداشت پول حاصل از فروش سهم را در طی مدت معامله، ندارد و باید در روشی از پیش تعیین شده مانند سپرده‌های بانکی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری با سود ثابت و یا اوراق با درآمد ثابت و… سرمایه‌گذاری و از سود دریافتی آن استفاده کند. البته اگر مالک تمایل داشته باشد می‌تواند مقداری از سود خود را به عنوان مبلغ تشویقی به مالک پرداخت کند.

متقاضی پس از سررسید زمان باید همان تعداد سهام را به مالک باز گرداند. و اگر مالک پیش از موعد درخواست سهام خود را داشته باشد، پس از سپری شدن دوره تنفس که در ابتدا مشخص شده است، سهام به مالک بازگردانده می‌شود. در این روش نیز اگر پیش‌بینی متقاضی محقق شود و قیمت سهام در زمان سررسید کاهش یابد، متقاضی سود خواهد کرد و در غیر اینصورت زیان می‌کند.

۵-مزایا و ریسک های فروش تعهدی

۶-بازار دوطرفه چیست؟

اکثر بورس­های پیشرفته جهانی دو طرفه هستند ولی همان طور که می دانید تاکنون بورس اوراق بهادار تهران یک بازار یک طرفه بوده است. این در حالی است که،. بازار یک طرفه ایراداتی اعم از کاهش ارزش معاملات و افت نقد شوندگی در دوران رکود دارد. در بازار یک طرفه، معامله گران پس از محاسبه ارزش ذاتی سهام مورد نظر، آن را در قیمت پایین تر خریداری کرده و فقط در صورت افزایش قیمت سهام می­توانند به سود برسند اما، در بازارهای دوطرفه با استفاده از ابزار مالی تحت عنوان فروش استقراضی یا فروش تعهدی می­توان حتی در روند نزولی نیز کسب سود نمود. از دیگر مزایای بازار دوطرفه؛ می­توان به نقدشوندگی بالا، جلوگیری از ایجاد حباب قیمتی سهام و امکان استفاده از ابزار تحلیلی متنوع اشاره کرد.

۷-بازار دوطرفه چه اثری بر بورس می‌گذارد؟

تاثیر ایجاد بازار دو طرفه در بورس منجر به افزایش نقدشوندگی و در نهایت کارایی بازار سهام خواهد شد، عرضه و تقاضا متعادل می‌شود، در روزهای صعودی بازار از افزایش هیجانی و بیش از حد قیمت‌ها جلوگیری خواهد کرد و در نتیجه مانع از حبابی شدن سهام شرکت‌ها می‌شود. همچنین به معامله‌گران حرفه‌ای بازار این امکان را می‌دهد تا از نتایج ارزیابی‌های خود در هر دو روند صعودی و نزولی بورس استفاده کنند و جایگاه تحلیل در بازار سهام ارتقا پیدا می‌کند.

اما از سوی دیگر در زمان رکود یا ریزش‌های سنگین بورس باید نظارت کامل و کنترل‌های لازم از سوی نهاد ناظر و سازمان بورس ایران صورت گیرد. زیرا اگر محدودیتی ایجاد نشود می‌تواند شدت سقوط قیمت‌ها را افزایش دهد و امکان دستکاری قیمت‌ها بیشتر می‌شود.

بازار دو طرفه چیست و بررسی جامع آن

اگر شما هم از دسته افرادی هستید که در طول زندگی خود تجارت و انجام معاملات را صرفا با روش مرسوم و سنتی آن انجام دادید، باید بدانید که هنوز مسائلی در بازارهای مالی نوین وجود دارد که ممکن است از آن آگاهی نداشته باشید. با پیشرفت بشر و حرکت به سمت صنعتی شدن بازارهای مالی همچون دیگر عوامل تاثیرگذار موجود در زندگی مردم با سرعت زیادی تکامل پیدا کرده و با جوانب دیگر مربوط همگام شده اند. برای رسیدن به این امر مهم مسلما نیاز بوده تا تغییرات اساسی در این عرصه به وجود بیاید. شاید اصل و قاعده تجارت تفاوت چندانی نکرده باشد ولی ابزارهایی که شما در اختیار دارید و می توانید از آن ها در بازارهای مالی استفاده کنید به نوعی دگرگون شده و تغییرات اساسی در آن شکل گرفته است. این را همه می دانیم تجارت و یا به زبان ساده تر، خرید و فروش همیشه یک اصل میانی داشته است. این اصل نشان دهنده این بوده است که شما به عنوان خریدار با پرداخت یک سرمایه که متعلق به شماست و ارزش متناسب با چیزی که از فروشنده دریافت می کنید دارد، وارد تجارت می شوید. حال شما می توانید از فروشنده یک کالا و جنس دریافت کنید و یا یک نوع از خدمات. اگر به شما بگوییم که این قاعده در طول زمان دستخوش یک سری از تغییرات شده شاید تعجب کنید. و یا این مسئله که تا به الان شما صرفا از افزایش قیمت کالا و یا خدمات بوده که می توانستید سود کسب کنید. باید گفت که دیگر این موضوع حقیقت ندارد. برای درک بهتر این مسئله باید به شما بازار دو طرفه را معرفی کنیم که به نوعی در تجارت نوین شکل می گیرد. اگر شما هم کنجکاو و علاقه مند به این موضوع هستید، حتما با ما همراه باشید.

جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد بازارهای مالی مقاله معرفی انواع دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی و تفاوت آنها را مطالعه بفرمائید.

اگر شما هم در بازار های معاملاتی مشغول کسب درآمد هستید،با ما در این ویدیو همراه باشید و ۵ راز (پله) موفقیت مستمر در معامله گری بازار های مالی را بدانید و به کار بگیرید.

بازار دو طرفه چیست؟

اگر بخواهیم در ابتدا به صورت خلاصه یک تعریف از بازار دو طرفه داشته باشیم می توانیم بگوییم در حالتی که شما بتوانید با فروش استقراضی یک کالا و یا یک نوع سرمایه که انتظار افت ارزش آن را دارید، به سود برسید در واقع شما در یک بازار دو طرفه تجارت می کنید. شاید در ابتدا این مسئله برای شما نامفهوم و گنگ باشد ولی در ادامه کاملا آن را درک خواهید کرد. اینجا با یک مثال سعی می کنیم که یک تصویر واضح تر از بازار دو طرفه ترسیم کنیم. تصور کنید که ارزش فعلی یک خانه صد میلیون تومان است ولی شما به عنوان تحلیل گر انتظار دارید که در مدت نه چندان دور این قیمت افت پیدا کرده و به هفتاد میلیون تومان برسد. در اصل شما با اینکه از این موضوع مهم اطلاع دارید ولی صاحب این خانه و یا خانه ای مثل آن نیستید. در نگاه اول به نظر می رسد که شما نمی توانید از این موضوع کسب سود کنید زیرا که نه مالکیت آن را دارید و نه سرمایه ای برای خرید و فروش آن را در اختیار دارید. این جاست که بازار دو طرفه و فروش استقراضی به کمک شما می آید. در بازار دو طرفه شما قادر هستید که با عقد یک قرارداد این خانه را به فروش بگذارید و تعهد بدهید که در یک زمان مشخص این خانه را خریده و به طرف قرارداد تحویل می دهید. در این حالت شما می توانید بعد از افت قیمت و ارزش این خانه، آن را با قیمت هفتاد میلیون تومان خریداری کرده و بعد از تحویل دادن آن به طرف قرارداد مبلغ صد میلیون تومان دریافت کنید و از جانب این معامله یک سود سی درصدی به دست بیاورید. واضح آشنایی با معاملات دو طرفه است که انجام این معامله در بازار سنتی و مرسوم که می توانیم در اینجا به آن بازار یک طرفه بگوییم، غیرممکن است و شما به هیچ عنوان با این شرایط قادر نخواهید بود به سود برسید. هر چند که تحلیل درستی داشته باشید و پیش بینی شما به حقیقت بپیوندد. در واقع می توان گفت بازار دو طرفه این امکان را به شما می دهد که از نهایت توانایی و قدرت تحلیل خود برای رسیدن به سود استفاده کنید. در بازارهای مالی جهانی این نوع معامله که شما با استقراض و فروش یک سرمایه که در لحظه متعلق به شما نیست در نهایت به سود دست پیدا می کنید، ( Short sell ) نام دارد. در این حالت و در بازارهای بورسی شما می توانید از کاهش ارزش یک سهام به سود قابل توجهی دست پیدا کنید. همانند دیگر بازارهای مالی، معامله در بازار دو طرفه نیز صرفا به سود منتهی نشده و ممکن است شما در آن متحمل ضرر شوید. قبل از اینکه این موضوع را واشکافی کنیم، لازم است که کمی بیشتر راجع به بازار دو طرفه و پدیده ( Short selling ) صحبت کنیم و از جوانب مختلف آن را بررسی کرده و نقاط قوت آشنایی با معاملات دو طرفه آن را مرور کنیم.

بازار دوطرفه و فروش استقراضی

همانطور که اشاره کردیم این روزها فروش استقراضی و یا ( Short sell) پدیده ای رایج در بازارهای مالی و بورسی جهانی محسوب می شود و طیف گسترده ای از سرمایه گذاران و معامله گرها از آن استفاده می کنند. با اینکه شاید تا اینجا کاملا متوجه چگونگی کارکرد این موضوع شده باشید سعی می کنیم با یک مثال عملی که در بازارهای مالی و بورسی جهانی صورت می گیرد این موضوع را کاملا شفاف کنیم. فرض کنید که یک سرمایه گذار و معامله گر برآورد کرده است که ارزش سهام شرکت کوکاکولا که در حال حاضر هر سهم آن به صورت افراطی ارزش گذاری شده و قیمتی برابر با پانصد و چهل دلار برای هر سهم دارد در آینده نه چندان دور افت ارزش پیدا کرده و به قیمت سیصد دلار برای هر سهم می رسد. در اینجا سرمایه گذار برای خرید قرضی به بروکر و یا کارگذار مراجعه می کند (برای دانستن اینکه بروکر چیست؟ مقاله سواپ در فارکس چیست؟ بخش بروکر چیست را بخوانید) و تعداد ده سهم را از او دریافت می کند. سپس این معامله گر این تعداد سهام را با همین قیمت فعلی یعنی پانصد و چهل دلار به فروش گذاشته و می فروشد. بعد از اینکه این سهام به فروش رفت این سرمایه گذار منتظر می ماند تا ارزش آن کاهش پیدا کرده و به قیمت مدنظر او که در این مورد سیصد دلار است برسد. پس از اینکه این افت قیمت به وقوع پیوست این سرمایه گذار به خرید همان تعداد سهام یعنی ده سهم اقدام می کند و آن ها را با ارزش سیصد دلار برای هر سهم می خرد و با مراجعه به کارگذار یا بروکر این تعداد سهام را که از او قرض گرفته بود، به او باز می گرداند. در این مورد فرد مدنظر ما بدون صرف کردن هزینه و سرمایه خود موفق شده است فقط با تکیه بر تحلیل خود روی هر سهم دویست و چهل دلار و جمعا دو هزار و چهارصد دلار سود کند. حالا فرض کنید که این پیش بینی به واقعیت نپیوندد و به جای افت قیمت ارزش این سهم افزایش پیدا کرده و به هفتصد دلار برسد. حالا سرمایه گذار باید با اینکه هر سهم را با قیمت پانصد و چهل دلار فروخته، هر سهم را هفتصد دلار خریداری کرده تا به کارگذار باز گرداند و متحمل یک ضرر هزار و ششصد دلاری شود. پس متوجه می شویم که ( Short selling) صرفا به سود ختم نشده و ممکن است شما به عنوان سرمایه گذار و معامله گر با ضرر رو به رو شوید. در نتیجه باید قبل از ورود به این روند آن را از تمام جوانب بررسی کرده و از درستی تحلیل خود تا میزان قابل قبولی اطمینان حاصل کنید.

برای تصمیم گیری بهتر و آگاهانه مقاله نکات طلایی مدیریت ریسک و سرمایه گذاری را پیشنهاد میکنیم.

مزایای بازار دو طرفه

همانطور که اشاره کردیم این امکان که شما می توانید با افت ارزش سهام به سود برسید یکی از مزایای بازارهای دو طرفه محسوب می شود که کاملا محسوس است. زیرا که اگر کسب سود صرفا به افزایش قیمت و ارزش آن ها محدود باشد، شما به عنوان معامله گر تقریبا نیمی آشنایی با معاملات دو طرفه آشنایی با معاملات دو طرفه از توان خود برای رسیدن به سود را از دست می دهید چرا که همه می دانیم روند بازار همیشه افزایشی نبوده و در خیلی از بازه های زمانی ما با یک روند نزولی مواجه هستیم. ولی لازم به ذکر است که مزایای بازار دو طرفه فقط به این مورد محدود نشده و شاخه های دیگری نیز دارد. یکی از این موارد جلوگیری از به وجود آمدن آشنایی با معاملات دو طرفه حباب قیمتی در بازارهای مالی هست. زیرا که در بازارهای یک طرفه به دلیل میل سرمایه گذاران و حتی کارگذاران به وجود روند افزایشی که اصولا برای آن ها سود و افزایش نقدینگی را به همراه دارد موجب می شود که گاها سهم های مختلف به صورت کاذب افزایش ارزش پیدا کنند و اختلاف ارزش آن نسبت به ارزش واقعی این سهم ها زیاد شود و در نهایت میلی برای از بین رفتن این حباب و برگشتن قیمت در بازار وجود نداشته باشد. این روند اصولا تا جایی ادامه پیدا می کند که سرمایه گذاران ممکن است با ضررهای سرسام آور رو به رو شوند. در این مواقع وجود بازار دو طرفه کمک می کند این روند ادامه پیدا نکند. زیرا که عموم سرمایه گذاران می توانند از روند نزولی نیز به سود دست پیدا کنند.

از دیگر مزایای این پدیده می توانیم به افزایش اهمیت و نقش تحلیل در بازارهای مالی اشاره کنیم. در بازار دو طرفه تحلیل در تصمیم گیری سرمایه گذاران اهمیت دو چندانی پیدا می کند. این امر مهم باعث می شود که سرمایه گذاران و معامله گران تصمیمات خود را با دقت بیشتری بگیرند و در نتیجه ما با یک بازار تخصصی تر رو به رو هستیم که نوسانات روزانه آن در طولانی مدت به واقعیت نزدیک تر بوده و افراد می توانند بسته به میزان دانش و تخصصی که در تحلیل و بررسی دارند به سود بیشتری دست پیدا کنند. در نهایت نیز می توانیم به افزایش نقد شوندگی سهام اشاره کنیم. همانطور که می دانیم به عنوان مثال در بورس ایران گاها با بازه های زمانی مواجه می شویم که اکثر افراد امکان فروش سهم هایی که در اختیار دارند را ندارند. زیرا که اصطلاحا بازار در رکود به سر می برد. این امر باعث شده که تعداد زیادی از مردم و سرمایه گذاران، سرمایه خود را وارد بازار نکنند. زیرا ممکن است زمانی که آن ها به سرمایه خود نیاز دارند این امکان را نداشته باشند که آن را از بازار خارج کنند. تقریبا تمام این پدیده ناشی از این است که در این بازار افراد صرفا و فقط از افزایش قیمت و روند صعودی بازار است که می توانند سود کسب کنند و در مواقعی که این شرایط حاکم نباشد بازار وارد رکود شده و بعضا مدت زمان زیادی به طول می انجامد تا از آن خارج شود. به نظر تا اینجا متوجه شده اید که پدیده بازار دو طرفه تا چه میزانی می تواند تاثیر گذار بوده و بر روی افزایش کیفیت یک بازار مالی تاثیر مثبت بگذارد. باید اشاره کنیم که تمام مواردی که در اینجا به عنوان مزایای بازار دو طرفه برای شما مطرح کردیم می تواند عینا به عنوان نقاط ضعف بازارهای یک طرفه نیز محسوب شود. لازم است که فراموش نکنیم که حضور در بازار دو طرفه و استفاده از پدیده ( Short sell ) همانند اینکه می تواند به کسب سود منجر شود می تواند به ضرر نیز ختم شود. این قائده یک بخش جدا نشدنی از فعالیت در بازارهای مالی و تجارت به حساب آمده و نقش مهمی را در به تعادل رسیدن هر بستر مالی ایفا می کند. در نتیجه نباید از آن ترس داشت و باید توجه داشت که وظیفه ما به عنوان یک فعال در تجارت نوین ایجاب می کند که قبل از ورود به هر معامله و تجارتی از عواقب خوب و بد آن آگاهی کسب کرده و با چشم بسته به آن وارد نشویم. این امر موجب می شود که کیفیت بستر مالی که در آن فعال هستیم افزایش پیدا کرده و با تخصصی تر شدن آن اهمیت مسائلی مهمی همچون تحلیل و آگاهی نسبت به قوائد های تجاری حفظ شود. امیدواریم که بازارهای مالی داخلی همچون بازار بورس ایران با رشد و ایجاد ابزارهای مالی به روزی همچون بازار دو طرفه و فروش تعهدی و ( Short sell ) به سرمایه گذاران این فرصت را بدهند تا با حداکثر توان خود به فعالیت بپردازند. از اینکه تا اینجا همراه ما بودید سپاسگذاریم و برای شما سلامتی و روزهای پرسود را آرزومندیم.